Sosyal güvenlik alanındaki gündem yoğunluğundan dolayı uzun süredir sorularınıza cevap veremedim. Bu hafta sizden gelen sorulara cevap vererek bireysel sorunlarına çözüm üretirken aynı zamanda sizleri bilgilendirmek istiyorum...

> Soru: Sn. Şerif Akcan, 05.05.1982 doğumluyum. 01.12.1996 tarihinde sigortalı oldum. 4000 gün prim 15 yıl 3 ay hizmet sürem bulunmaktadır. SGK Müdürlüğünden 1475 sayılı Kanunun 14. maddesinden yararlanarak kıdem tazminatı alabilir yazısı talep ettim. 18 yaş sınırının olduğunu bildirdiler. Bu uygulama doğru mu? Habibe S.

Kıdem tazminatı iş akdinin sona ermesi halinde en az bir yıllık çalışması olan işçiye ödenir. Kıdem tazminatı ödeme yükümlüsü işverendir. Kıdem tazminatının kural olarak işverenin işçiyi işten çıkarması halinde ödenmesi gerekmekle birlikte bazı hallerde işçinin iş sözleşmesini sona erdirmesi halinde de kıdem tazminatı alma hakkı bulunmaktadır. Bu hallerden bir tanesi de işçinin emeklilik için Kanunda öngörülen yaş dışında kalan diğer şartları sağlamasıdır. Yaş dışında kalan şartlar ise 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 gün prim ödeme gün sayısının tamamlanmasıdır.

Gerek 5510 sayılı Reform Kanunu gerekse eski 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununa göre kişinin ilk defa sigortalı olduğu tarih 18 yaşı tamamlama tarihinden önce ise sigortalılık süresinin başlangıcı 18 yaşın tamamlandığı tarih olarak dikkate alınmaktadır. Dolayısıyla 1 Nisan 1981 tarihinden önce ilk defa sigortalı olanlar istisna olmak üzere 15 yıl sigortalılık süresi şartı en erken 33 yaşın tamamlandığı tarihte yerine gelmektedir. Bu açıklamalar doğrultusunda Okurumuz Habibe Hanım 15 yıl sigortalılık süresini 5 Mayıs 2015 tarihinde tamamlamış olacağından SGK’nın emeklilik için yaş dışında kalan diğer şartları yani 15 yıl sigortalılık süresi ve en az 3600 gün prim ödeme gün sayısının tamamlandığına ilişkin yazıyı vermemesi doğru bir işlemdir.

> Soru: 19 Nisan 1980 doğumluyum. İlk defa 5 Ekim 1996 tarihinde sigortalı oldum. 3973 gün prim ödemem, %45 oranında özürlü olduğuma ilişkin raporum var ne zaman emekli olurum. Tayfun K.

ÖZÜRLÜLER 33 YAŞINDAN ÖNCE EMEKLİ OLAMAZ
İlk defa sigortalı olunan tarihin 18 yaş öncesinde başlaması normal şartlardan emeklilikte bir handikap oluşturmaz. Zira sigortalılık süresi başlangıcının 18 yaşın tamamlandığı tarih olarak dikkate alınması sigortalıyı etkilemez. Çünkü yaşın tamamlandığı tarihte nasıl olsa kadın için 20 erkek için 25 yıl sigortalılık süresi tamamlanmış olur. Oysa özürlü şartlarından diğer bir ifade ile vergi indirim belgesiyle emekli olanlar açısından sigortalılık süresi başlangıcındaki 18 yaş kuralı nedeniyle hiçbir özürlü 33 yaşından önce emekli olamaz.

Okurumuz Tayfun Bey, %45 özrü nedeniyle III. Derece vergi indirim belgesi alması halinde her ne kadar yaşa tabi olmadan 17 yıl sigortalılık süresi ve 3920 gün prim ödemek şartıyla emekli olacak olsa da sigortalılık süresi başlangıcının 18 yaşın tamamlandığı tarih dikkate alınarak belirlendiğinden 17 yıl sigortalılık süresi şartını 35 yaşında (18+17=35) tamamlayacak olduğundan 19 Nisan 2015 tarihinde emekli olmaya hak kazanacaktır.

> Soru: Çeşitli tarihlerde bana 3 değişik SSK sicil numarası verildi. Her üç numarada da hizmetlerim bulunmakta. 1 sene sonra emekli olmaya hak kazanacağım. Şimdiden yapmak gereken bir işlem var mı? Yavuz E.

BİRDEN ÇOK SİCİLİ OLANLAR BİRLEŞTİRME TALEBİNDE BULUNMALI
SGK’nın devrim niteliğindeki E-Bildirge uygulamasına geçmesinden sonra, eski adı SSK sicil numarası olan sosyal güvenlik sicil numarası aynı zamanda T.C. Kimlik numarasına tanımlandığı için sigortalılara tek sicil numarası verilmiş, mükerrer sicil numarası verilmesinin önüne geçilmiş ayrıca kayıtlar da bilgisayar ortamına aktarılmıştır. E-Bildirge sistemine geçmeden önce böyle bir uygulama olmadığı için çok sayıda sigortalı, geçmiş yıllarda birden fazla sosyal güvenlik sicil numarasına sahip olmuş, sigortalı işe giriş bildirgelerinde yeterli bilgilerin olmadığı durumlarda sosyal güvenlik sicil numaraları T.C. Kimlik numaralarına tanımlanamamıştır. Halen bu durumda bulunan çok sayıda sigortalının bulunduğunu, isim ve soy ismin çok kullanılan olması durumunda olayın içinden çıkılmaz bir hâl aldığını özellikle belirtmeliyiz.

Birden çok sicil numarasının varlığı halinde emeklilik öncesinde sicil birleştirme talebinde bulunmak aylık bağlama sürelerini kısalttığı gibi muhtemel hak kayıplarını da önleme işlevi görür. Bunun için sigortalının son çalışmalarının geçtiği ilden başka bir ilde ikamet ediyorsa ikamet ettiği ildeki Sosyal Güvenlik İl Müdürlü-ğü/Merkez Müdürlüğüne başvurması gerekir. Talebin mutlaka yazılı yapılması, varsa dilekçe ekine mevcut SSK sicil kartı, sigortalı işe giriş bildirge sureti, sigortalı olunan yılda alınmış sağlık karnesi gibi eski yıllardan kalma her türlü belgenin eklenmesi faydalı olur. Okurumuz Yavuz Bey’in sicil birleştirilmesine ilişkin talebini SGK’ya iletmesi bir nevi emekliliğe hazırlık işlevi görecektir. Şerif Akçan

http://www.turkiyegazetesi.com/makaledetay.aspx?id=531074

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.