6762 s. TTK’da tek madde ile tanzim olunmuş tür değiştirme (nev’i değişkliği) de Yeni TTK’daoldukça detaylı biçimde 11 madde halinde yerini almıştır. Kanun koyucu yeni türe dönüştürülen şirketin eskisinin devamı olduğunu hükme bağlamıştır.

Kanunda;

(i) Bir sermaye şirketinin,

(a) Başka türde bir sermaye şirketine,

(b) Bir kooperatife,

(ii) Bir kollektif şirketin

(a) Bir sermaye şirketine,

(b) Bir kooperatife,

(c) Bir komandit şirkete

(iii) Bir komandit şirketin,

(a) Bir sermaye şirketine,

(b) Bir kooperatife,

(c) Bir kollektif şirkete,

(iv) Bir kooperatifin bir sermaye şirketine

dönüşebileceği kabul edilmiştir.

Ortaklık Payı ve Buna Bağlı Haklar

Tür değiştirmede ortakların şirket payları ve hakları korunur. Devrolunan şirkette oydan yoksun paylar varsa, bu ortaklara da aynı değerde, oydan yoksun veya oy hakkını haiz devralan şirket payları verilir. Keza devrolunan şirkette imtiyazlı paylar olması durumunda, bu pay sahiplerinedevralan şirkette eş değerde haklar veya uygun bir karşılık (tazminat) verilir. Kaynak kanunda “imtiyaz” kavramı değil, ondan daha geniş bir kavram olan “özel haklar” kullanılmıştır. Bu hususa ilişkin detaylı bilgi Birleşme bölümünde aynı başlık atında aktarılmıştır. Aynı şekilde devralan şirket, devrolunan şirketin intifa senedi sahiplerine, eş değerli haklar tanımak veyaintifa senetlerini, birleşme sözleşmesinin yapıldığı tarihteki gerçek değeriyle satın almakzorundadır.

Tür değiştirmede, yeni türün kuruluşuna ilişkin hükümler uygulanacak olmakla birlikte sermayeşirketlerinde ortakların asgari sayısına ve ayni sermaye konulmasına ilişkin hükümler bundan istisna edilmişlerdir. www.ozdogrular.com

Tür Değiştirme Planı, Raporu ve Denetimi

Yönetim organı, tür değiştirme hakkında asgari içeriği Kanunda tespit edilmiş olan yazılı bir rapor hazırlar ve bu rapor bir işlem denetçisinin denetimine sunulur. Ancak, tüm ortaklarınonaylaması hâlinde küçük ölçekli şirketlerde tür değiştirme raporunun düzenlenmesinden vazgeçilebilir. www.ozdogrular.com

Tür değiştiren şirket, (i) Tür değiştirme planını,(ii) Tür değiştirme raporunu, (iii) Denetleme raporunu ve (iv) Son üç yılın finansal tablolarını ve varsa ara bilançoyu genel kurulda karar alınmasından otuz gün önce şirket merkezinde ve halka açık anonim şirketlerde Sermaye Piyasası Kurulu’nun istediği yerlerde ortakların incelemesine sunar.

Nisaplar

Yönetim organının genel kurula sunduğu tür değiştirme planına ilişkin tür değiştirme hakkındaki genel kurul kararı aşağıdaki nisaplarla alınır:

(i) Kanunun 421 inci maddesinin beşinci fıkrasının (b) bendi hükmü saklı olmak şartıyla anonim ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerde, esas veya çıkarılmış sermayenin üçte ikisini karşılaması şartıyla, genel kurulda mevcut oyların üçte ikisiyle; limited şirkete dönüştürme hâlinde, ek ödeme veya kişisel edim yükümlülüğü doğacaksa tüm ortakların onayıyla;

(ii) Bir sermaye şirketinin bir kooperatife dönüşmesi hâlinde tüm ortakların onayıyla;

(iii) Limited şirketlerde, sermayenin en az dörtte üçüne sahip bulunmaları şartıyla, ortakların dörtte üçünün kararıyla;

(iv) Kooperatiflerde;

(a) Ortakların en az üçte ikisinin temsil edilmeleri şartı ile, genel kurulda mevcut oyların çoğunluğuyla,

(b) Ek ödeme, diğer kişisel edim yükümlülükleri veya kişisel sorumluluk getiriliyorsa veya bu yükümlülükler veya sorumluluklar genişletiliyorsa, kooperatifte kayıtlı ortaklarının üçte ikisinin olumlu oyuyla,

(v) Kollektif ve komandit şirketlerde tür değiştirme planı bütün ortakların oybirliğiyle onanır. Ancak, şirket sözleşmesinde ortakların tümünün üçte ikisinin olumlu oyuyla bu kararın alınabileceği öngörülebilir.

Genel kurulun tür değiştirme kararı ve yeni şirketin ana sözleşmesi yönetim organı tarafından tescil ve Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilan edilir, ancak hukuki geçerlilik tescil ile kazanılır.

Ortakların kişisel sorumlulukları hakkında Birleşme bölümünde “Alacaklıların Korunması ve Ortakların Kişisel Sorumluluğu” başlığı altında yapmış olduğumuz ilgili açıklamalar burada da geçerlidir.

Ortak Hükümler (m. 190 – 194)

Kanunun Birleşme – Bölünme – Tür Değiştirme bahsinde son olarak tanzim ettiği kısım ise ortak düzenlemelerdir. Bunlar; hukuki koruma temini, sorumluluk ve nihayet birleşme ve türdeğiştirmenin ticari işletmenin katılımı halinde ortaya çıkan durumdur.

Denkleştirme Davası

Birleşmede, bölünmede ve tür değiştirmede ortaklık paylarının ve ortaklık haklarının gereğince korunmamış veya ayrılma karşılığının uygun belirlenmemiş olması hâlinde, her ortak, birleşme, bölünme veya tür değiştirme kararının Türkiye Ticaret Sicili Gazetesi’nde ilanından itibaren ikiay içinde, söz konusu işlemlere katılan şirketlerden birinin merkezinin bulunduğu yerdeki asliye ticaret mahkemesinden, uygun bir denkleştirme akçesinin saptanmasını isteyebilir. Ancak bu denkleştirme akçesinin belirlenmesinde adı geçen tutarın ortakların paylarının gerçek değerinin %10’unun geçemeyeceğine ilişkin kural uygulanmaz. Dava sonunda mahkemeceverilen hüküm aynı durumdaki tüm pay sahipleri bakımından da hüküm doğurur. Kural olarak yargılama giderleri devralan şirkete ait olmakla birlikte durumların haklı göstermesi hâlinde,bu giderler kısmen veya tamamen davacıya da yükletilebilir. Mezkûr davanın açılmış olmasıbirleşme, bölünme veya tür değiştirme kararının geçerliliğini etkilemez. Zira burada kanun koyucunun tanımış olduğu imkân maddi tazminata ilişkin olup, geçersizlik sebepleri varsa buhususa ilişkin iptal davası açılması mümkündür.

İptal Davası

Birleşme-bölünme-tür değiştirme bir genel kurul kararıyla gerçekleştirildiği için şatları varsa bu kararlar aleyhine TTSG’deki ilan tarihinden itibaren 2 ay kural olarak genel kurul kararları aleyhine iptal davası  çma süresi 3 aydır içerisinde iptal davası ikame edilebilir. İlanıngerekmediği hâllerde süre tescil tarihinden başlar. Birleşme, bölünme ve tür değiştirmeyeilişkin işlemlerde herhangi bir eksikliğin varlığı hâlinde, mahkeme taraflara bunun giderilmesi için süre verir. Hukuki sakatlık, verilen süre içinde giderilemiyorsa veya giderilememişse mahkeme kararı iptal eder ve gerekli önlemleri alır. www.ozdogrular.com

Sorumluluk

Kurucuların sorumlulukları saklı olmak üzere birleşme, bölünme veya tür değiştirme işlemlerine herhangi bir şekilde katılmış bulunan bütün kişiler şirketlere, ortaklara ve alacaklılara karşı kusurları ile verdikleri zararlardan sorumludurlar. Keza birleşmeyi, bölünmeyi veya türdeğiştirmeyi denetlemiş işlem denetçileri de şirketlere, münferit ortaklara ve alacaklılara karşı kusurları ile verdikleri zararlardan sorumlu olacaklardır.

Ticari İşletme ile Birleşme ve Tür Değiştirme

Yeni TTK’nın getirmiş olduğu diğer yeniliklerden birisi de bir ticari işletmenin bir ticaret şirketiyle, onun tarafından devralınmak suretiyle birleşebilmesidir. Bu hâlde devralan ticaret şirketinin türüne göre Kanundaki ilgili bahislerdeki hükümler kıyasen tatbik edilecektir.Diğer taraftan bir ticaret şirketinin bir ticari işletmeye dönüştürülebilmesi de mümkündür. www.ozdogrular.com

Bunun temini için söz konusu ticaret şirketinin paylarının tümü, ticari işletmeyi işletecek kişi veya kişiler tarafından devralınmalı ve ticari işletme bu kişi veya kişiler adına ticaret siciline tescil ve ilan edilmelidir. Ticari işletmeye dönüştürülen ticaret şirketi, bir kollektif veya komandit şirket ise mezkûr ticaret şirketinin borçlarından, ticari işletmeyi işletecek kişi ve kişiler ile ticaret şirketinin eski ortakları da Kanundaki zamanaşımı süresince müteselsilen sorumlu olurlar. KPMG

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.