“SAYILI günler çabuk geçer” diye bir söz var.

Bu Söz Yeni Türk Ticaret Kanunu için de geçerli.

14 Şubat 2011 tarihinde yani “Sevgililer Gününde” Resmi Gazete’de yayınlandı ve 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe gireceği açıklandı.

Çok kişi; “Daha 1,5 yıl var. Bir ara okuruz” diyerek ilgilenmedi ama temmuz ayı da geldi.

Daha ötesi, Yeni TTK’da “çok ciddi yanlışlar” ortaya çıktı. Önümüzdeki hafta TBMM’de, bunları düzelten yasa ele alınacak ve Yeni TTK “düzeltilmiş şekliyle” yürürlüğe girecek.

İşte bu aşamada “Yeni TTK ve değişiklikler yürürlüğe girince ne yapılacağı” önem kazanıyor.

Belli başlı olanları, kısaca açıklayalım.

ANA SÖZLEŞMELER DEĞİŞECEK
Bu konu bütün şirketleri ilgilendiriyor.

Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre; 14 Ağustos 2012 tarihine kadar şirket ana sözleşmelerinin Yeni TTK’ya uyumlu olması gerekiyordu.

Ancak yakında yapılacak olan bir değişiklikle, bu süre 1 Temmuz 2013’e uzatılacak.
Yeni TTK ile sağlanan avantajlar ve yeni yapılanma, görev ve sorumluluk dağıtımı vb. konularda, ön çalışma ve hazırlıklar yapılması gerekiyor.

Girişte de belirttiğimiz gibi, sayılı günler çabuk geçiyor. Ana sözleşme değişiklikleri ile ilgili çalışmalara, bir an önce başlamakta yarar var.

TEK KİŞİLİK ANONİM ŞİRKET
Yeni TTK’nın sağladığı en önemli avantajlardan biri de tek kişilik anonim şirketlerle ilgili. Bunun için Yeni TTK yürürlüğe girince;

— Anonim şirketin diğer ortakları, pay senetlerini (ya da geçici ilmuhaberi) tek kişi ortağa devredecekler.
— Anonim şirket pay senedi veya geçici ilmühaber bastırmamışsa, hisse devri nedeniyle sağlanacak kazanç “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi. Bu “ince nokta”ya dikkat etmek gerekiyor.

Yeni kurulacak anonim şirketler ise “tek kişilik” kurulabilecek.

Limited şirketin hisse satışına dikkat
LİMİTED şirketin tek kişilik şirkete dönüşmesinde “vergi” yönünden özellikli bir durum var.

O da şu; limited şirket ortağı hissesini ne zaman elden çıkartırsa çıkartsın, bundan doğan kazanç “değer artışı kazancı” olarak gelir vergisine tabi (GVK. Mükerrer Md.80/4).

Yüzde 1–2 gibi payın devrinde ya da değeri düşük olan hissenin devrinde sorun yok.

Nedenine gelince, 2012’de sağlanan kazanca “8.800 TL istisna” var.

Ancak, yüzde 30- 40 ya da 50-60 gibi bir hissenin, diğer ortağa devrinde, şirketin durumuna göre ciddi bir kazanç çıkabilir. Bu aşamada, önerimiz şu;

— Limited şirket anonime dönüştürülüp “pay senedi” bastırılır.
— Bu durumda, pay senedinin iktisap yani edinme tarihi “limited şirketin kurulduğu tarih” oluyor.
— Pay senedinin devri ile vergi sorunu çözümlenebilir.

Ultra vires kalktı
MEVCUT uygulamaya göre şirketler, ana sözleşmelerinde yer almayan konularda faaliyette bulunamıyorlar.

Yeni TTK ile “ultra vires” diye adlandırılan bu sınırlama kalkıyor. Buna göre şirketler, ana sözleşmelerinde yer almayan konularda da faaliyette bulunabilecekler.

Bu nedenle, Yeni TTK’ya göre hazırlanacak ana sözleşmede, ana faaliyet konusu veya konularına kısaca yer verilmesi yeterli olacak.

Anonim şirketin dayanılmaz cazibesi
PERŞEMBE günü, “kıyaslamalı tablo” halinde ayrıntılı açıkladığımız gibi, Yeni TTK ile birlikte “anonim şirket daha cazip” oluyor.

O nedenle, mevcut limited şirketler ve diğer şirketlerin, anonim şirkete dönüştürülmesinde büyük yarar var.

Yeni şirket kuranların da “anonim şirket”i tercih etmeleri daha avantajlı.
Yönetimi devredip sorumluluktan kurtulabilirsiniz.

YENİ TTK’ya göre, şirket ana sözleşmesi hazırlanırken dikkat edilecek hususlardan biri de “yönetimin devri” ile ilgili..

Yönetim kurulu, ana sözleşmeye konulacak bir hükme istinaden, düzenleyeceği bir “İç yönetmeliğe göre” yönetimi kısmen veya tamamen, bir veya bir kaç yönetim kurulu üyesine veya üçüncü kişiye devretmeye yetkili kılınabilir.

Buna dayalı olarak yapılan devirlerde, şirketle ilgili çok sayıda sorumluluktan kurtulmak mümkün olabiliyor.

Mal arlığını koruma ve hapis cezasından kurtulma avantajı
ANONİM şirketlerde, yönetim kuruluna girmeyen ortakların, tek kişilik anonim şirketlerde yönetim kurulu üyesi olarak, ortak olmayan birini görevlendiren ortakların;

— Şirketin vergi ve sosyal sigorta primi borcu nedeniyle, 1 TL dahi sorumluluğu yok.
— Diğer borçlar nedeniyle de (kişisel kefalet vermemişse), 1 TL dahi sorumluluğu yok.
Vergi ve Yeni TTK yönünden bunlar; sahte belge, kapsamı itibariyle yanıltıcı belge düzenlenmesi veya alınması, muhasebe hilesi, defterlerin inceleme elemanına ibraz edilmemesi ve diğer nedenlerle “hapis cezasının muhatabı” olmazlar.

Yönetim kurulunda olanlar da “görev dağılımı” yapmak suretiyle, hapis cezasından kurtulabilirler.

NAMA YAZILI PAYLARIN DEVRİNE SINIRLAMA
Anonim şirketlerde normal koşullar altında, “pay devri yönünden” herhangi bir sınırlama söz konusu değil.

Ancak, ana sözleşme ile pay devrine bir sınırlama getirilebilir.

ALTIN HİSSEYE SINIRLAMA GELDİ
Şirket ana sözleşmesinde “oyda imtiyazlı paylar” varsa, Yeni TTK’ya uyumlu hale getirilmesi gerekir.

Yeni TTK ile azami sınır (15) oy olarak belirlendi. Yeni düzenlenecek ana sözleşmede, oyda imtiyazların 15 oya çekilmesi gerekiyor.

ŞİRKETİ TEMSİL YETKİSİ
Ana sözleşmede aksi ön görülmemişse veya yönetim kurulu tek kişiden oluşmuyorsa, anonim şirketi temsil yetkisi “çift imza” kullanılmak suretiyle, yönetim kuruluna aittir.
Şirketi temsil yetkisi bakımından farklı bir yetkilendirme düşünülüyorsa, bu durumun şirket ana sözleşmesinde belirtilmesi gerekir.

Çayçı, amele ve hamalın yönetim kurulu üyeliğine son
YENİ TTK ile yıllardır ısrarla uyardığımız bir sorun daha çözümlendi.

Buna göre; ana sözleşmeye istinaden görev ve yetkiyi başkasına devreden organlar ve kişiler; bu görev ve yetkiyi devreden kişilerin seçiminde “makul derecede özen” göstermediklerinin ispat edilmesi halinde, zarardan sorumlu olacaklar.

Daha açık bir anlatımla, önceden olduğu gibi şirket yönetimine; çaycı, amele, alkolik, bulaşıkçı, hamal, odacı ve şoförün getirilmesi ve bunlar ön planda tutularak, “hayali ihracat” yapılmasının veya “naylon fatura ticareti” yapılmasının önüne geçilmiş olacak.

Azlık hakkı
Azınlık hakkı, adı değişerek “azlık hakkı” oldu.

Yeni TTK’da, azlık hakkı olanlara bazı haklar tanındı ama çok özel avantajlar getirildiğinden söz etmek mümkün değil. Çoğunluk hisseye sahip olan; yönetim kurulu üyelerinin belirlenmesinde, kar dağıtımı yapılıp yapılmayacağında, ana sözleşme değişikliğinde ve birçok konuda yine söz sahibi olacak.

Ancak, ana sözleşmeye hüküm konulması halinde, azlık arasından “yönetim kurulu üyesi” seçimine olanak sağlanabilecek. En az yüzde 10 paya sahip olanlar, yönetim kurulundan genel kurulu toplantıya çağırmalarını isteyebilecek. Ayrıca şirketin haklı nedenle feshi, özel denetçi isteme hakkı, nama yazılı hisselerin bastırılmasını talep etme ve finansal tabloların müzakeresinin ertelenmesini isteme gibi hakları da olacak. Şükrü Kızılot/Yaklaşım
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.