4875 sayılı Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu’nun 5. maddesinin vermiş olduğu yetkiye istinaden Hazine Müsteşarlığı tarafından hazırlanan “Doğrudan Yabancı Yatırımlar Kanunu Uygulama Yönetmeliği” (Eski Yönetmelik) 20 Ağustos 2003 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanmıştı. Ekonomi Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 3 Temmuz 2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik ile söz konusu yönetmelikte bazı değişiklikler yapılmıştır.

Bu değişikliklere ilişkin açıklamalarımız aşağıda dikkatinize sunulmaktadır.

Eski yönetmelikte geçen;

— Hazine Müsteşarlığı; Ekonomi Bakanlığı (Bakanlık),

— Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü; Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü (Genel Müdürlük),

olarak değiştirilmiştir.

Ayrıca yeni yönetmelik ile irtibat bürolarının kuruluş ve işleyişlerine ilişkin esaslarda da aşağıdaki değişiklikler yapılmıştır.

İrtibat bürosunun kuruluşu

Bakanlık, yabancı ülke kanunlarına göre kurulmuş şirketlere, Türkiye'de ticari faaliyette bulunmamak kaydıyla irtibat bürosu açma izni vermeye ve bu izinlerin süresini uzatmaya yetkilidir.

Eski yönetmelikte kuruluş ve süre uzatımına ilişkin müracaatların, istenilen bilgi/belgelerin tam ve eksiksiz olması kaydıyla, başvuru tarihinden itibaren 5 iş günü içinde sonuçlandırılacağına ilişkin bir düzenleme vardı. Yeni yönetmelikle bu süre 15 iş gününe çıkarılmıştır.

Ayrıca yeni yönetmelikte Bakanlığın, yeni kurulan şirketlerin Türkiye’de irtibat bürosu açma taleplerini, şirketin faaliyet konusu, sermayesi ve istihdam edilen personel sayısı gibi unsurlar çerçevesinde değerlendirerek faaliyet izninin verilmesi için şirketin kuruluşundan itibaren en az bir yıllık sürenin geçmesi koşulunu öngörebileceği belirtilmektedir.

Eski yönetmelikte yabancı şirketlerin, para ve sermaye piyasaları, sigortacılık gibi özel mevzuatı bulunan finansal alanlarda faaliyette bulunmak amacıyla irtibat bürosu açma taleplerinin, ilgili özel mevzuatı çerçevesinde yetkili kılınan kurum veya kuruluşlarca değerlendirileceği belirtilmekteydi. Bu cümlede bir değişiklik olmamakla birlikte, gerekli görmesi halinde Bakanlığın bu başvuruları sonuçlandırabileceği de yönetmeliğe eklenmiştir. Buna göre Bakanlık, yabancı şirketlerin faaliyet göstermek için izin, lisans veya benzeri yetkiler alınması gereken diğer sektörlerde irtibat bürosu açma taleplerini, söz konusu izin veya lisansı veren kurum ya da kuruluşların görüşlerini alarak sonuçlandırabilecektir.

Müracaatta aranacak belgeler

Türkiye’de irtibat bürosu kurmak için Bakanlığa başvuru yapılması gerekmektedir. Bu başvuruda aranacak olan belgelere, yeni yönetmelikle başvuru formu ve taahhütname eklenmiştir. Ayrıca yeni yönetmelikte, başvuru sırasında aslı aranan belgelerin sunulması durumunda, bir örneğinin Genel Müdürlük tarafından onaylanarak aslının başvuru sahibine iade edileceği belirtilmektedir. Bu husus irtibat bürosunun faaliyet süresi boyunca Genel Müdürlüğe sunulacak olan belgeler için de geçerlidir.

Buna göre müracaatta aranacak belgeler aşağıda dikkatinize sunulmaktadır.

a.Başvuru formu (Yönetmeliğin 6 numaralı eki sirkülerimiz ekinde yer almaktadır) (EK-6),

b.İrtibat bürosu tarafından yürütülecek işlerin kapsamını ve büronun ticari faaliyet yürütmeyeceğine ilişkin taahhüdü içeren beyanname (Yönetmeliğin 7 numaralı eki sirkülerimiz ekinde yer almaktadır) (EK-7) ve beyannameyi imzalayan yabancı şirket yetkilisinin imza yetkisini gösterir belge,

c.Yabancı şirkete ait ve ilgili Türk Konsolosluğunca veya Lahey Devletler Özel Hukuku Konferansı çerçevesinde hazırlanan Yabancı Resmi Belgelerin Tasdiki Mecburiyetinin Kaldırılması Sözleşmesi hükümlerine göre tasdik edilmiş Faaliyet Belgesi,

d.Yabancı şirket hakkında hazırlanmış Faaliyet Raporu veya bilanço ve gelir tablosu,

e.İrtibat bürosunun faaliyetlerini yürütmekle görevli olarak atanan kişiye/kişilere verilecek yetki belgesi,

f.İrtibat bürosunun kuruluş işlemlerinin başka bir kimse aracılığı ile yürütülmesi durumunda vekâletname.

İrtibat bürolarının işleyişi

Yeni yönetmelik ile irtibat bürolarının işleyişine ilişkin esaslar yeniden belirlenmiştir:

İrtibat bürolarına ilk başvurularda, azami 3 yıl süre ile beyan edilen faaliyet kapsamında izin verilir. Faaliyet sürelerini uzatmak isteyen büroların, faaliyet süresinin sona ermesinden önce Genel Müdürlüğe müracaat etmeleri gerekmektedir.

Genel Müdürlük süre uzatma taleplerini, büronun geçmiş yıl faaliyetleri, yabancı şirketin Türkiye’de geleceğe yönelik iş planı ve hedefleri, mevcut ve öngörülen harcama tutarı ile istihdam edilen personel sayısı çerçevesinde değerlendirerek yürütülecek faaliyetin niteliğine uygun şekilde aşağıda belirtilen sürelerle sonuçlandırabilir. Pazar araştırması veya yabancı şirketin ürünlerinin ya da hizmetlerinin tanıtımını yapmak üzere izin alan büroların faaliyet süreleri uzatılmaz.

Kuruluş izni alan irtibat büroları, vergi dairesine kayıt belgesinin ve büro ile ilgili kira sözleşmesinin bir örneğini en geç 1 ay içinde Genel Müdürlüğe iletirler. Bürolar adres, büro yetkilisi/yetkilileri veya yabancı şirketin unvan değişikliklerini, değişikliğin gerçekleşmesinden itibaren en geç 1 ay içinde, yeni adresi gösterir kira sözleşmesi, yeni atanan kişiye ilişkin yetki belgesi ya da yabancı şirketin unvan değişikliğine ilişkin belge/belgeler ile birlikte Genel Müdürlüğe bildirirler.

İrtibat büroları, her yıl en geç Mayıs ayı sonuna kadar, büronun geçmiş yıl faaliyetleri hakkında, yönetmelik ekinde yer alan “İrtibat Bürolarının Faaliyetlerine İlişkin Bilgi Formu”nu ve ekli belgelerini Bakanlığa göndermek zorundadırlar. Yeni yönetmelik ile bu form da değiştirilmiştir. Yönetmeliğin 4 numaralı eki olan formun yeni hali sirkülerimiz ekinde yer almaktadır. (EK-4)

Bu formu ve ekli belgelerini göndermeyen irtibat bürolarının, süre uzatma talepleri değerlendirmeye alınmayacaktır. Faaliyet izinleri de resen iptal edilebilir.

İrtibat bürolarının faaliyetlerini, mevzuata ve izinlerinde belirtilen faaliyet konusuna uygun şekilde yürütüp yürütmedikleri, resen veya ilgili kurum ve kuruluşların yazılı bildirimleri üzerine Bakanlık tarafından denetlenebilir. Yapılan denetim sonucunda, izin kapsamı dışında faaliyet gösterdikleri tespit edilen bürolara, fiilen yürütülen faaliyet için izin başvurusu yapmalarını teminen 30 gün süre verilir. Bu süre, haklı gerekçelerin varlığı halinde en fazla otuz gün daha uzatılabilir. Verilen süre sonunda başvuruda bulunmayan büroların faaliyet izni iptal edilir. Denetim sonucunda ticari faaliyet yürüttüğü tespit edilen büroların ise faaliyet izni iptal edilerek ilgili mercilere bildirilir.

İrtibat bürolarının faaliyetlerini sona erdirmesi durumunda kapatma işlemi için, ilgili vergi dairesinden alınacak iş bırakma-yoklama fişi Genel Müdürlüğe gönderilir. Bürolar, kapanış ve tasfiye sonucunda oluşan bakiye haricinde, transfer talebinde bulunamazlar.

E&Y

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.