Gelir Vergisi Kanunu’nun Ticari kazancın tespitinde indirilemeyecek giderleri düzenleyen 41 nci maddesinin 6 numaralı bendinde, her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin suçlarından doğan tazminatların ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınamayacağı hüküm altına alınmış bu bendin parantez içi hükmü ile de, akitlerde ceza şartı olarak derpiş edilen tazminatların, cezai mahiyette tazminat sayılmayacağı ayrıca belirtilmiştir.

Ticari kazancın tespitinde indirilecek giderleri düzenleyen Gelir Vergisi Kanununun 40 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (1) numaralı bendinde; ticari kazancın elde edilmesi ve idame ettirilmesi için yapılan genel giderlerin, (3) numaralı bendinde de işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar, ziyan ve tazminatların safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebileceği belirtilmiştir.

Yukarıda yer alan kanun maddelerinin birlikte değerlendirilmesi sonucunda; her türlü para cezaları ve vergi cezaları ile teşebbüs sahibinin kusurundan doğan tazminatlar ticari kazancın tespitinde gider unsuru olarak dikkate alınamayacaktır. Ancak akitlerde ceza şartı olarak derpiş edilen tazminatlar, cezai mahiyette tazminat sayılmayacaktır. Bu nedenle de işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen cezalar ticari kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Katma Değer Vergisi Kanununun 1/1 inci maddesi ile ticari, sınai, zırai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti kapsamında Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetlerin katma değer vergisinin konusuna girdiği belirtilmiş aynı Kanunun 2 ve müteakip maddelerinde ise teslim ve hizmet ile teslim ve hizmet sayılan hallerin neler olduğu tanımlanmıştır.

Buna göre, bir teslim veya hizmetin KDV ‘ye tabi olması için, yapılan teslim veya hizmetin ticari zirai ve serbest meslek faaliyeti kapsamında olması ve Türkiye’de yapılması gerekmektedir.

Sözleşmeye bağlı olarak ödenen cezaların KDV’ye tabi olup olmaması ödenen bu cezanın bir teslim ve hizmet olarak kabul edilip edilmemesine bağlıdır.

Maliye Bakanlığınca verilen bir özelgede,  bir sözleşmeye dayanan taahhüdün istenilen zaman ve şartlarda yerine getirilmemesi sebebiyle cezai şart olarak ödenen bedelin, bir mal teslimi ve hizmet ifası karşılığı olmadığı bu nedenle de katma değer vergisine tabi tutulmayacağı yönünde görüş bildirilmiştir. (İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı 25/07/2012 Tarih ve 2283 sayılı özelgesi)

Adı geçen özelgenin ilgili bölümleri aşağıya aynen alınmıştır.

“Buna göre, bir sözleşmeye dayanan taahhüdün istenilen zaman ve şartlarda yerine getirilmemesi sebebiyle cezai şart olarak ödenen bedel, bir mal teslimi ve hizmet ifası karşılığı olmadığından katma değer vergisine tabi tutulmayacaktır. Söz konusu bedelin alt taşeronlara bire bir yansıtılmasında da bu husus geçerli olacaktır.

Diğer taraftan, 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 229 uncu maddesinde; "Fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesikadır.", 231/5 inci maddesinde ise; "Fatura malın teslimi veya hizmetin yapıldığı tarihten itibaren azami yedi gün içinde düzenlenir. Bu süre içerisinde düzenlenmeyen faturalar hiç düzenlenmemiş sayılır." hükümleri yer almaktadır.

Bu itibarla, taahhüt sözleşmesine dayanarak işlerin süresinde bitirilmemesi dolayısıyla ... tarafından hak edişler üzerinden kesilen cezaların alt taşeronlara yansıtılması işleminde KDV ihtiva etmeyen fatura düzenlemeniz mümkündür.” Hüseyin Yalçın

http://www.muhasebevergi.com/makale.aspx?id=392

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.