I- GİRİŞ

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesi İndirimli Kurumlar Vergisi uygulamasını genel hatları ile açıklamaktadır. Ancak Kanun’un uygulaması Bakanlar Kurulu Kararları ile belirlenmektedir. Söz konusu Kanun maddesinin uygulama esasları 19.06.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararla([1]) açıklanmıştır. Yine konuya ilişkin olarak Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ (2012/1)([2])  yayınlanmıştır. Biz de yazımızda Yeni Teşvik paketi içinde yer alan Vergi İndirimi başlığı altında İndirimli Kurumlar Vergisi uygulamasının ayrıntılarını açıklamaya çalışacağız. www.ozdogrular.com

 II- İNDİRİMLİ KURUMLAR VERGİSİ UYGULAMASINA İLİŞKİN YASAL DÜZENLEME

5838 sayılı Kanun’un 9. maddesi ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na “Madde 32/A” olarak “İndirimli Kurumlar Vergisi” uygulaması getirilmiştir. Söz konusu Kanun maddesiyle yapılan düzenlemenin ayrıntıları aşağıdaki gibidir.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesinde aşağıdaki yatırımların indirimli kurumlar vergisi uygulamasından yararlanamayacakları belirtilmiştir.

1- Finans ve sigortacılık sektörlerinde faaliyet gösteren kurumlar,

2- İş ortaklıkları,

3- Taahhüt işleri,

4- 16.07.1997 tarih ve 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli İle Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi İle Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında yapılan elektrik enerjisi üretim yatırımları,

5- 08.06.1994 tarih ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında köprü, tünel, baraj, sulama, içme ve kullanma suyu, arıtma tesisi, kanalizasyon, haberleşme, elektrik üretim, iletim, dağıtım ve ticareti gibi yatırımlar,

6- Rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan maden işletmesi devri olarak nitelendirilebilecek hasılat kira sözleşmelerine bağlı yatırımlar. www.ozdogrular.com

III- BAKANLAR KURULU’NCA BELİRLENEN ORANLAR

19.06.2012 tarih ve 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar ile Vergi İndirimi uygulaması kararın 15. maddesinde ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Söz konusu kararda kurumlar veya gelir vergisine uygulanacak indirim oranları ile yatırıma katkı oranı, büyük ölçekli yatırımlar ve bölgesel teşvikler için tabloda belirtilen oranların uygulanacağı belirtilmiştir. Bölgesel teşvik uygulamaları karar ekinde yer alan Ek-2A ve Ek-2B’de yer alan sektörler ve illere yapılan yatırımları kapsamaktadır. Yine kararda büyük ölçekli yatırımın; 13.06.2006 tarihli ve 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesi kapsamında belirlenen yatırımlar ile karar eklerinden olan  EK-3’te gösterilen yatırımları ifade ettiği belirtilmiştir.

Söz konusu kararın 15. maddesinin (vergi indirimini düzenleyen madde) uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade ettiği belirtilmiştir. Aşağıda belirtilen tablo 31.12.2013 tarihinden sonra yatırıma başlanan yatırımlar için belirlenen yatırıma katkı oranı ve vergi indirimini göstermektedir.

Ayrıca bu Bakanlar Kurulu Kararına istinaden düzenlenecek teşvik belgeleri kapsamında 31.12.2013 tarihine kadar (bu tarih dahil) yatırıma başlanılmış olması halinde aşağıdaki tabloda belirtilen indirim oranları ile yatırıma katkı oranları uygulanacağı belirtilmiştir. Yani 31.12.2013 tarihine kadar yatırıma başlanılması halinde daha yüksek oranlarda yatırma katkı oranı ve Kurumlar ve Gelir Vergisi İndirimi uygulanacaktır. www.ozdogrular.com

Ayrıca söz konusu kararda; stratejik yatırımlar için tüm bölgelerde uygulanacak vergi indirimi oranı yüzde doksan ve yatırıma katkı oranı yüzde elli olduğu belirtilmiştir.

Söz konusu kararla daha önceki teşvik uygulamalarında bulunmayan, vergi indiriminin mükelleflerin elde ettiği diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına da uygulanabilecektir.

Söz konusu kararda 15. maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını aşmamak ve toplam yatırıma katkı tutarının;

— Büyük ölçekli yatırımlar ve bölgesel teşvik uygulamaları kapsamındaki yatırımlarda; 2. bölgede yüzde onunu, 3. bölgede yüzde yirmisini, 4. bölgede yüzde otuzunu, 5. bölgede yüzde ellisini ve 6. bölgede yüzde seksenini

— Stratejik yatırımlarda;  6. bölgede yüzde seksenini, diğer bölgelerde yüzde ellisini

geçmemek üzere yatırım döneminde yatırımcının diğer faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli gelir veya kurumlar vergisi uygulanabileceği belirtilmiştir. www.ozdogrular.com

Örneğin 2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Karar uyarınca teşvik belgesi düzenlenmek suretiyle herhangi bir bölgede 10.000.000 TL tutarında stratejik yatırım yapılması kararı alınmıştır. Söz konusu kararda açıklandığı üzere bu yatırım için Bakanlar Kurulu yatırıma katkı oranını % 90, kurumlar vergisi indirim oranını ise % 50 olarak belirlemiştir. Buna göre; indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle Devletçe alınmasından vazgeçilen vergi yoluyla yatırıma sağlanan katkı tutarı (10.000.000 x % 90 =) 9.000.000 TL’dir. Yine Yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar yatırımın işletilmesinden sağlanacak kazanca uygulanacak vergi indirimi oranı % 50 olması nedeniyle kurumlar vergisi oranı ise (% 20 x % 50=) % 10 olacaktır. Yine yatırımcının yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar yıllar itibariyle indirimli kurumlar vergisi uygulanabilecek toplam kazanç tutarı ise 90.000.000 TL olacaktır.

Söz konusu kararın 15. maddesinde vergi indiriminden yararlanamayacak yatırımlar “Arazi, arsa, royalti, yedek parça ve amortismana tâbi olmayan diğer harcamalar ile 5520 sayılı Kanun gereği finans ve sigortacılık konularında faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, 4283 sayılı Yap-İşlet Modeli ile Elektrik Enerjisi Üretim Tesislerinin Kurulması ve İşletilmesi ile Enerji Satışının Düzenlenmesi Hakkında Kanun ve 3996 sayılı Bazı Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun kapsamında gerçekleştirilen yatırımlar ve rödovans sözleşmesine bağlı olarak yapılan yatırımlar” şeklinde tek tek sayılmıştır.

İndirimli kurumlar ve gelir vergisi oranları stopaj suretiyle yapılan vergilendirmede uygulanmamaktadır.

Yine söz konusu kararın 7. maddesinde yatırımların bu Karar kapsamındaki destek unsurlarından yararlanabilmesi için, makro ekonomik programlar ve arz-talep dengesi dikkate alınarak yapılacak sektörel, malî ve teknik değerlendirmeler çerçevesinde projenin uygun görülmesi ve teşvik belgesi düzenlenmesi gerekeceği belirtilmiştir. www.ozdogrular.com

IV- SONUÇ

İndirimli kurumlar vergisi ve gelir vergisi uygulaması yeni teşvik sisteminde de yer almaktadır. Yeni teşvik sisteminde yatırıma 31.12.2013 tarihinden öce başlanılması halinde daha yüksek oranda yatırıma katkı oranı ve vergi indirimi uygulanmaktadır. Yine yeni teşvik sisteminin getirdiği yeniliklerden biri de daha önceki teşvik uygulamalarında bulunmayan, vergi indiriminin mükelleflerin elde ettiği diğer faaliyetlerinden elde ettiği kazançlarına da uygulanabilecektir. www.ozdogrular.com

Söz konusu kararda bölgesel uygulama ve büyük ölçekli yatırımlarda farklı yatırıma katkı oranı ve kurumlar vergisi indirim oranı belirlenmiştir. Yeni teşvik sisteminde stratejik yatırımlar için tüm bölgelerde uygulanacak vergi indirimi oranı yüzde doksan ve yatırıma katkı oranı yüzde elli belirlenerek bölgesel ve büyük ölçekli yatırımlara verilen teşviklerden daha yüksek oran belirlenmiştir.

2012/3305 sayılı Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile yürürlüğe konulan Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararla; bu Kararın yürürlüğe girdiği tarihten önceki (19.06.2012) kararlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri ile ilgili uygulamalara, teşvik belgesinin dayandığı karar ve ilgili diğer kararlar çerçevesinde devam olunacağı belirtilmiştir. Ancak, 2009/15199 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı’na istinaden 01.01.2012 tarihinden bu Kararın yayımı tarihine kadar geçen dönemde yapılan müracaatlara istinaden düzenlenen teşvik belgeleri, talep edilmesi halinde bu Kararın lehte olan hükümlerinden yararlanabileceği belirtilmiştir.

Fatih GÜNDÜZ*

E-Yaklaşım

*                Vergi Müfettişi

([1])            19.06.2012 tarih ve 28328 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

([2])            20.06.2012 tarih ve 28329 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.