I- GİRİŞ

Bilindiği gibi, 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiş bulunmaktadır(1).

II- YENİ TKK’YA GÖRE BLOKAJ

Yeni Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulacak olan sermaye şirketlerinde sermayenin 1/4’ü ortaklar adına bir bankada bloke edilmesi zorunludur. Daha sonra şirketin tescil ve ilanını müteakiben bu blokaj çözülebilmektedir. Esasında 1/4 blokaj kurucu ortakların sermaye taahhüdü olarak dikkate alınmalıdır. Kurucular tarafından 1/4 blokaj yatırılmadan şirket kurulamaz. Şirketin kurulmasını izleyen günden sonra ticaret sicilinden verilen yazıya göre de yatırılan blokaj çözülecektir.

Yeni Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre anonim veya limited şirketler tek kişi ile kurulabilmektedir. Bu kuralın tek istisnası sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketlerdir. Bu şirketlerin sadece 5 kişi ile kurulması gerekecektir(2).

III- YENİ KURULAN ŞİRKETLERİN KURULUŞ AŞAMASINDAKİ İŞ VE İŞLEMLER

Diğer taraftan, yeni kurulan şirketlerin gerek kuruluş aşamasında ve gerekse kuruluşu müteakip yapacağı iş ve işlemler vergi dairesi açısından kısaca aşağıda özetlenmektedir.

Buna göre;

1- Yeni kurulacak olan şirketler vergi dairelerine dilekçe ekinde şirket ana sözleşmesi aslı veya noter onaylı bir sureti ile şirketin bağlı olacağı vergi dairesine bildirilecektir.

2- Şirketin tescilinden önce ödenen 1/4 blokaj şirket kurulduktan sonra serbest bırakılacaktır.

3- Vergi daireleri kendilerine sunulan şirket ana sözleşmesi aslı veya noter tasdikli bir örneğini kendilerine dilekçe ekinde gelmesi halinde potansiyel vergi kimlik numarasını derhal verecektir(3).

4- Vergi dairesince VEDOP sicil işlemlerinden sicil işlemleri/tüzel kişi/potansiyel mükellefiyet tesisi başlığı altında, anonim şirket için (7) şirket türü kodu 002500-potansiyel mük. (yeni kurulacak sermaye şirketleri) meslek kodu bilgi girişi yapılarak potansiyel vergi kimlik numarası verilecektir. Bu durumda program otomatik olarak unvanının başına “yeni kurulacak” ibaresini taşıyacaktır.

5- Hukuken şirketin kuruluş işlemlerinin tamamlandığının ticaret sicil memurluğu tarafından vergi dairesine bildirilmesi üzerine şirketin potansiyel vergi kimlik numarası aldığı vergi dairesinden sicil işlemleri/tüzel kişi/vergi dairesi mükellefiyet tesisi seçeneği ile kurumlar vergisi ve gerekli diğer mükellefiyet tesisi sağlanacak, unvan değişikliği yapılıp “yeni kurulacak” ibaresi kaldırılacak, eksik kimlik ve mükellefiyet bilgileri tamamlanacaktır (Örn. Ortaklık bilgileri vb.).

5- Ana sözleşmenin aslı ve fotokopisinin ibraz edilmesi halinde ilgili müdür yardımcısı veya görevlendirilecek servis şefi tarafından ana sözleşme aslı ile karşılaştırılıp doğruluğu tespit edilerek onaylanacak ve aslı mükellefe geri verilecektir.

IV- SONUÇ

Özetlemek gerekirse; yeni Türk Ticaret Kanunu’nun yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden itibaren şirket kuruluşlarında yeni bir süreç başlamıştır. Şirketlerin vergi dairesine mükellefiyet kaydı sırasında vergi hesap numarası (22) Seri No.lu Mali Müşavirlik Genel Tebliği hükümlerine göre de mali müşavir sözleşmesi ile vergi kaydı otomatik olarak açılabilmektedir. Bu kayıt daha sonra vergi dairesi tarafından yoklama fişi ile pekiştirilecektir. Ancak, 1 Temmuz 2012 tarihinden itibaren yürürlüğe giren 6102 sayılı yeni Türk Ticaret Kanunu hükümlerine göre Gelir İdaresi Başkanlığı VEDOP kayıtlarında yeni kurulacak şirketlerle ilgili otomatik bir sistem getirmiş olup buna göre potansiyel vergi numaraları süratli bir şekilde mükellefe verilebilmektedir.

Mustafa ALPASLAN*
Yaklaşım

*           Dr.

(1)         Bkz. 26.06.2012 tarihinde kabul edilen 30.06.2012 tarih ve 28339 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 6335 sayılı Yasa.

(2)         Keza, 6335 sayılı Yasa hükümlerine göre de Türkiye’de bir yabancı tek kişi olarak limited veya anonim şirket kurabilecektir.

(3)         Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından Türkiye çapında bütün valiliklere yollanan 25.12.2003 tarih ve 55356 sayılı Genel Yazı’da bu hususta ayrıntılı açıklamalar bulunmaktadır.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.