Kaçak akaryakıttan vergi kaybı 1 milyar dolar azaldı (13.02.08) |
13 Şubat 2008 | |
Akaryakıttaki kayıt dışılık yüzünden devletin yıllık 3 milyar dolarlık vergi kaybına uğradığı ifade ediliyor. PETDER'in raporuna göre artan denetimler ve alınan tedbirler sayesinde havacılık ve denizcilik dahil geçen sene sektörden toplanan vergi tutarı 28,3 milyar YTL'yi buldu.
Hükümetin akaryakıttaki kayıt dışılıkla mücadeleye verdiği önem, meyvesini vermeye başladı. Akaryakıt sektörünün önde gelen kuruluşlarının çatı örgütü Petrol Sanayii Derneği'ne (PETDER) göre alınan tedbirlerle kaçak akaryakıt tüketimi azalma eğilimine girdi. Bu konuda net rakam vermenin çok zor olmakla birlikte, 2006 ve 2007'de iyileşme görüldüğünü vurgulayan derneğin genel sekreteri Erol Metin, "Biz 500 bin-700 bin tonluk bir miktarın resmî, kayıtlı piyasanın içine geçtiğini söylersek sağlıklı bir tahmin olur. Bunun da vergi karşılığı 700 milyon dolarla 1 milyar dolar arasında diye tahmin ediyoruz. Ama burada istatistiksel hata payları olabilir." ifadelerini kullandı. Söz konusu rakam Dünya Bankası'nın öngördüğü bazı matematiksel modellemelerle ortaya çıkarıldı. Metin, görülen iyileşmenin ekonomik büyümeden daha yüksek olmasının sevindirici olduğunu belirtti. 2007'de pazarın büyüklüğü madeni yağ, havacılık ve denizcilik de dahil olmak üzere 62 milyar YTL'ye ulaştı. Aynı dönemdeki toplam akaryakıt vergisi tutarı da 28,3 milyar YTL'yi buldu. PETDER'in akaryakıt sektörü ile ilgili düzenlediği rapor, bir basın toplantısı ile açıklandı. Rapordaki, "Akaryakıt sektörünün dinamosu olarak kabul edilen motorin tüketiminde iki yıldır üst üste kaydedilen yüzde 8-9'luk artış, pazarın büyümesinin ve aynı zamanda da kayıt dışı faaliyetlerde azalma eğiliminin önemli bir göstergesi olarak kabul edilmektedir." ifadeleri dikkat çekti. Dernek üyelerinden Shell Türkiye'nin başkanı Canan Ediboğlu, bu durumu, "Daha önceleri 3 milyar dolara kadar olan vergi kaybı artık 2 milyar dolar civarına geriledi." şeklinde yorumladı. Toplantıda sektör ile ilgili bilgiler veren genel sekreter Metin, 2007'de benzinler, motorinler, gazyağı, kalorifer yakıtı ve fuel oilin toplamı olarak ifade edilen toplam akaryakıt tüketiminin bir önceki yıla göre yüzde 2,8 arttığını kaydetti. Geçen yıl toplam akaryakıt tüketimi 18 milyon tonu buldu. Sadece otomotiv yakıtı olan benzinler, motorinler ve LPG otogazın toplamı olarak ifade edilen toplam tüketim 2006 yılına göre yüzde 8,5 oranında artarak yaklaşık 17,5 milyon tona ulaştı. Sektör verileri BP, Petrol Ofisi, Shell, Total, Turcas, Opet, Petline, Moil, Aytemiz, Delta, Alpet ve Turkuaz firmalarından derlendi. Erol Metin, "Sektör genelde gayrisafi milli hasıla büyümesinin üzerinde büyüyor. Aynı eğilimin süreceği varsayımıyla 2008 yılında da yüzde 5'in üzerinde bir büyüme umuyoruz." derken, Petrol Ofisi'nin Genel Müdürü Melih Türker ise, "Bu yıl ekonomideki genel yavaşlama beklentisi akaryakıt sektörünü de etkileyebilir." uyarısında bulundu. Aynı zamanda PETDER'in de başkanlığını yürüten Türker, kasım ayında ÖTV'ye yapılan yüzde 7,3-25,2 arasındaki artışların tüketim üzerinde etkisinin fazla olmadığına işaret etti. Vergi artışının fiyatlara yansımasıyla 2007 yılında benzin pompa fiyatları 2006 sonuna göre yüzde 3,6, motorin ise yüzde 3,2 artış gösterdi. Düşük kükürt içeren 50 ppm'lik motorinden alınan ÖTV'nin kasımdaki vergi artışları sonrasında diğer tür motorinlerle arasındaki farkın azalmasının olumlu olduğunu belirten derneğin genel sekreteri Metin, çevreci olan bu yakıtın tüketimini teşvik etmek için hükümete yaptıkları öneriyle bu motorin türündeki verginin daha düşük tutulmasını istediklerini söyledi. PETDER Genel Sekreteri Erol Metin, ulusal petrol stoku ajansı kurulması konusundaki çalışmaların Enerji Bakanlığı'nda yürütüldüğünü ve dernek üyesi şirketlerin yasal olarak zorunlu 20 günlük stok bulundurma konusunda herhangi bir sıkıntıları olmadığını kaydetti. Akaryakıt sektörü 47,6 milyar YTL büyüklüğe ulaştı PETDER'in raporunda, 2007 yılında toplam beyaz ve siyah ürün tüketiminin 18 milyon ton olduğu vurgulanarak, akaryakıt sektörünün büyüklüğünün, bir önceki yıla göre yüzde 8,24 artışla 47,6 milyar YTL'ye ulaştığı belirtildi. Geçen yıl beyaz ürün (benzinler, motorinler ve gazyağı) tüketimi yüzde 5,9 artarak 18,62 milyon metreküpe çıktı. En yüksek artış oto LPG'de yaşandı. Otogazdaki artış yüzde 29,4 artışla 2 milyon tona çıkarken, toplam otomotiv yakıtlarındaki artış yüzde 8,5 seviyesinde gerçekleşti. Raporda, 2007 yılında petrol fiyatları ortalamasının yüzde 11,1 artışla varil başına ortalama 72,4 dolar düzeyinde gerçekleştiği de yer aldı. |