Bildiğiniz gibi 2008 yılında yürürlüğe giren sosyal güvenlik reformuyla birlikte bayanlar için doğum borçlanması imkanı getirildi. Erkekler için askerlik borçlanmasında olduğu gibi, bayanlar da doğum sebebiyle çalışma hayatından ve sosyal güvenceden yoksun kaldıkları süreleri borçlanabilecekti. Borçlanma, en fazla iki çocuk için ve doğumdan sonraki çalışmadan geçen iki yıllık süre için sınırlıydı.
Bayan okurlarımızdan ve eşlerinden doğum borçlanmasına dair çok soru aldığımız için güncel uygulamayı özetlemekte fayda var. Şu anki uygulamada doğum borçlanması hakkından sadece doğumdan önce SSK'lı çalışması bulunan bayanlar yararlanabiliyor. Buna göre:
· Doğumdan önce SSK'lı çalışması bulunmayan,
· Doğumdan önce çalışması olan fakat SSK kapsamında değil de diğer sandıklar kapsamında çalışması bulunan,
· Doğumdan önce SSK'lı olmakla birlikte, doğumdan sonraki iki yıllık sürede çalışan veya isteğe bağlı prim ödeyen bayanlar
doğum borçlanmasından yararlanamıyor. Kapsam dışında kalan bayanların yargı mücadelesi oldu fakat halihazırda bayanlar lehine çıkmış Yargıtay kararı bulunmuyor.
Diğer taraftan doğum borçlanması yapan bayanların, borçlandıkları sürelerin hangi statüye sayılacağı, en son prim ödedikleri/çalıştıkları statüye göre belirleniyor. Dolayısıyla örneğin borçlanmasının SSK'ya sayılmasını isteyen bir bayanın, Bağ-Kur kapsamında çalışırken veya isteğe bağlı prim öderken borçlanma yapmaması gerekiyor. Bu bayanların önce Bağ-Kur'dan veya isteğe bağlı sigortadan çıkmaları, sonra borçlanma talebinde bulunmaları gerekiyor.
Son olarak, hatalı borçlanma yaptığını düşünen veya borçlanmadan vazgeçen bayanlar için bir defaya mahsus olarak borçlanmaları iptal edilip, primleri SGK tarafından iade edilebiliyor.
Çalışırsanız aylığınız kesilir
Soru: Sadettin Bey, ben Hollanda'da yaşıyorum. Türkiye'de isteğe bağlı prim ödedim ve Bağ-Kur kapsamında emeklilik başvurusu yaptım. Bana 46 yaşımı doldurduğumda emekli olabileceğim söylendi. Fakat bana SGK'dan yeni bir mektup geldi ve Hollanda'da çalışıp çalışmadığım ve herhangi bir gelirimin olup olmadığı soruluyor. Ben bazen çalışıyorum bazen de işsizlik ödeneği alıyorum. Bunların Türkiye'den bağlanacak aylığa bir zararı olur mu? Ayfer Y.
Cevap: Ayfer Hanım, yurtdışı hizmet borçlanmasıyla emekli olanlara aylık bağlanabilmesi için, bulundukları ülkede çalışmıyor ve ikamete bağlı yardım (işsizlik vb.) almıyor olmaları gerekir. Sizin çalışmalarınız ve aldığınız işsizlik yardımları Türkiye'den bağlanacak aylığın kesilmesine sebep olur.
Yüksek Sağlık Kurulu'na itiraz edebilirsiniz
Soru: Sadettin Bey, benim midem tümör nedeniyle alındı ve kemoterapi, radyoterapi gördüm. 2009 yılında SSK'dan malulen emekli oldum. Fakat raporuma iki yılda bir kontrol muayenesi yazıldı. Son kontrol muayenesinde özür oranım düşük çıktığı için aylığım durduruldu. Bu nasıl olabilir ve şu an ne yapmam gerekiyor? Ramazan U.
Cevap: Değerli okurum, malullük derecesinde değişiklik olma ihtimali bulunan sigortalılar malulen emekli edilirken, belli aralıklarla kontrol muayenesi şerhi konulur. Siz de bu kapsamda emekli olmuşsunuz. Şu an aldığınız rapor %60'ın altında kalmış olmalı ki malullük aylığınız kesilmiş. Yapabileceğiniz tek şey SGK'nın kararına Yüksek Sağlık Kurulu nezdinde itiraz etmektir. Sadettin Orhan http://ekonomi.bugun.com.tr/dogum-borclanmasinda-son-durum-yazisi-212736 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. |
