1- GİRİŞ

12.7.2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6353 sayılı Kanunun 35 inci maddesi ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa eklenen Ek 29 uncu maddede; “Türk vatandaşı olup, üniversitelerin (Gülhane Askeri Tıp Akademisi dahil) tıp fakültelerinin beşinci yılını tamamlayıp altıncı yıla geçen öğrencilerine intörn eğitimi döneminde öğretim üyesi rehberliğinde yaptıkları uygulama çalışmaları karşılığında ilgili kurumların bütçesinden oniki ay süreyle 4.350 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda aylık ücret ödenir. Bu şekilde ücret ödenmiş olması 4857 sayılı İş Kanunu hükümlerinin uygulanmasını gerektirmeyeceği gibi bu çalışma sebebiyle uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası ile analık sigortası açısından sigortalılık ilişkisi kurulamaz. Bu ödemeden damga vergisi hariç herhangi bir vergi kesilmez ve ödemelere ilişkin usul ve esaslar, Maliye Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulunca müştereken belirlenir” denilmektedir.

Bu yazımızda, yürürlüğe giren söz konusu madde uyarınca intörn öğrencilerin 5510 sayılı Kanuna göre sigortalılıkları ile bu öğrencilerin uygulama çalışması yaptıkları tıp fakültelerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na olan yükümlülükleri anlatılacaktır.

2- İNTÖRN ÖĞRENCİLERİN SİGORTALILIĞI

2547 sayılı Yükseköğretim Kanununun Ek 29 uncu maddesine göre; Devlet ve vakıf üniversiteleri (Gülhane Askeri Tıp Akademisi dâhil) tıp fakültelerinin uygulama ve araştırma faaliyetlerinin gerçekleştirildiği birimlerde intörn olarak uygulama çalışması yaptırılanlara 4.350 gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarda (2012 yılı Temmuz-Aralık dönemi için 311,41 TL) ücret ödeneceği, fakat bu kişilerle 5510 sayılı Kanuna göre uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası ile analık sigortası yönünden sigortalılık ilişkisi kurulamayacağı hükme bağlanmıştır.

Bu uygulamaya ilişkin usul ve esasların, Maliye Bakanlığı ve Sağlık Bakanlığı ile Yükseköğretim Kurulunca müştereken belirleneceği hükmüne istinaden yayımlanan “Tıp Fakültesi Öğrencilerine İntörn Eğitimi Döneminde Uygulama Çalışmaları Karşılığında Ödenecek Ücrete İlişkin Usul Ve Esaslar” da; 2547 sayılı Kanunun Ek 29 uncu maddesi gereğince, üniversitelerin (Gülhane Askeri Tıp Akademisi dahil) tıp fakültelerinin altıncı yıl müfredat programları çerçevesinde uygulama eğitimine başlamaya hak kazanmış Türk vatandaşı olan öğrencilerin 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendi kapsamındaki sigortalılar gibi değerlendirileceği, 5510 sayılı Kanunun iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortası hükümlerine tabi olacağı, sigorta prim oranının % 1 olduğu, bu primin tamamının ücret ödemesini yapan ilgili kurum bütçesinden tıp fakültelerince karşılanacağı, intörnlerin aylık prime esas kazanç tutarının 5510 sayılı Kanunun 82 nci maddesine göre belirlenen günlük prime esas kazanç alt sınırının otuz katı olacağı öngörülmüştür.

Her ne kadar öğrencilerin tıp fakültelerinde gerçekleştirdikleri uygulama ve araştırma faaliyetlerinden ötürü genel sağlık sigortası ile ilişkilendirilemeyecekleri 2547 sayılı Kanunun Ek 29 uncu maddesinde belirtilse de, bu hüküm bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayan öğrencilerin 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmayacağı anlamına gelmemektedir. Dolayısıyla, intörn öğrencilerden bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanların gelir seviyelerine göre belirlenecek genel sağlık sigortası primini kendilerinin ödemeleri gerekmektedir.

3- TIP FAKÜLTELERİNİN SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNA KARŞI YÜKÜMLÜLÜKLERİ

İntörn öğrencilerin 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendi kapsamındaki sigortalılar gibi değerlendirilmeleri, tıp fakültelerinin işveren sıfatı ile Sosyal Güvenlik Kurumuna karşı bazı yükümlülüklerinin doğmasına sebep olmaktadır.

Bu kapsamda, 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde sayılan öğrencilerden sadece kısa vadeli sigorta kollarına tabi olan ve bakmakla yükümlü olunan öğrencilerin SGK’ya bildirimlerinin işverenleri tarafından 22 nolu aylık prim ve hizmet belgesi ile yapılması gerektiğinden, intörn öğrencilerin[1] de tıp fakülteleri tarafından 22 nolu belge ile SGK’ya bildirimlerinin yapılması gerekmektedir.

Ancak, meslek liselerinde okumakta iken veya yüksek öğrenimleri sırasında staja tabi tutulan öğrenciler ile 2547 sayılı Kanun uyarınca üniversitelerde kısmi zamanlı çalıştırılan öğrencilerden bakmakla yükümlü olunanlar için düzenlenen 22 nolu belgeyi verebilmek için işyerinin “MEB işyeri” statüsünde tanımlanmış olması gerekmektedir.

Bu sebeple, intörn öğrencilerinden dolayı bildirim yapacak olan tıp fakültelerinin, aylık prim ve hizmet belgesinin SGK’ya verilmesi gereken süreden önce, ilgili sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvuruda bulunmaları ve işlem gören işyeri dosyalarını “MEB işyeri” olarak tanımlatmaları, adına kayıtlı işyeri dosyası bulunmayan tıp fakültelerinin ise 5510 sayılı Kanunun 11 inci maddesi kapsamında en geç intörn öğrencilerin uygulama çalışmalarına başlatıldığı tarihe kadar işyeri bildirimlerini yapmaları gerekmektedir.

4- SONUÇ

12.7.2012 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 6353 sayılı Kanunun 35 inci maddesi ile 2547 sayılı Yükseköğretim Kanununa eklenen Ek 29 uncu maddesinde, tıp fakültelerinde beşinci yılını tamamlayıp altıncı yıla geçen Türk vatandaşı olan öğrencilere ücret ödeneceği belirtilmiştir.

Kendilerine ödenen bu ücretten dolayı intörn öğrenciler, uzun vadeli sigorta kolları ve genel sağlık sigortası ile analık sigortası açısından sigortalı sayılmayacaklar, ancak 5510 sayılı Kanunun 5 inci maddesinin (b) bendi kapsamında iş kazası ve meslek hastalığı ile hastalık sigortalarına tabi olacaklardır. Ayrıca, bu öğrencilerden bakmakla yükümlü olunan kişi durumunda olmayanlar, 5510 sayılı Kanunun 60 ıncı maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılacaktır.

İntörn öğrencilerin bu sigortalılıklarından dolayı uygulama çalışması yaptıkları tıp fakülteleri, işveren sıfatı ile prime esas kazanç alt sınırının 30 katı üzerinden %1 kısa vadeli sigorta primini ödemekle yükümlü tutulmuşlardır.

Tıp fakültelerinin prim ödeme yükümlülüklerini yerine getirebilmeleri için hali hazırda işyeri dosyası olmayanların işyeri dosyası tescil ettirmeleri, olanların ise sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine yazılı olarak başvuruda bulunmaları ve işlem gören işyeri dosyalarını “MEB işyeri” olarak tanımlatmaları gerekmektedir.

Eyüp Emre ARSLAN*
E-Yaklaşım

*    Sosyal Güvenlik Uzmanı
[1] Çalışmalarından dolayı genel sağlık sigortası ile ilişkilendirilemeyecekleri için bakmakla yükümlü olunan kişi olsun ya da olması tüm intörn öğrenciler 22 nolu belge ile bildirileceklerdir.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.