Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
İşçi Ve Memurların Fiili Hizmet Süresi Zammı Hakları Ve Bu Hakların 01.10.2008 Tarihi İtibariyle Kayıp Edilme, Kazanılma Ve Korunma Durumları: PDF Yazdır e-Posta
24 Kasım 2012
Image

I-GİRİŞ:

 Hizmet akdine tabi olarak çalışan sigortalıların (5510/ 4-a’lı  ) fiili hizmet süresi zammı 506 Sayılı SSK’ nun Ek:5 maddesinde,  657 Sayılı Devlet Memurları kanununa göre  istihdam edilen devlet memurlarının (5510/4-c’ li) itibari hizmet süresi zammı 5434 Sayılı Kanunun 32.maddesinde düzenlenerek, 01.10.2008 tarihine kadar uygulana gelmiş,  506 Sayılı Kanuna tabi çalışan sigortalılar, 1479 Sayılı Bağ-kur Kanununa tabi bağımsız çalışan (5510/4-b.li) sigortalılar, 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununa tabi sigortalılar (iştirakçiler) arasındaki mevcut farklı sosyal güvenlik uygulamalarına  son vermek ve bir standart  birliği oluşturmak maksadıyla, mevcut üç sosyal Güvenlik Kurumu, Bağ-Kur, SSK. Ve Emekli Sandığı kapatılarak, 20.05.2006 Tarihinde yürürlüğe giren 5502 Sayılı Kanunla SGK(Sosyal Güvenlik Kurumu) kurularak, üç sosyal güvenlik kuruluşu tek çatı altında birleştirilmiş,  arkasından çeşitli Sosyal Güvenlik Kanunlarına tabi olarak çalışan tüm sigortalıların,  kısa ve uzun vadeli sosyal güvenlik hak ve yükümlülükleri  30.04.2008 tarihinde kısmen, 01.10.2008 tarihinde  tamamen yürürlüğe girmiş olan 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu kapsamına alınacak şekilde düzenlenerek, 01.10.2008 tarihi itibariyle 506, 1479, 5434, 2625 ve 2626 sayılı kanunlar yürürlükten kaldırılmışsa da, sigortalıların 01.10.2008 öncesindeki çalışma sürelerinin ve hakların korunması bakımından geçici maddelerdeki hükümler gereği anılan kanunlardaki ilgili hükümler geçerliğini sürdürmektedir. www.ozdogrular.com

Sosyal güvenlik reformu çalışmaları sırasında,  hizmet akdine tabi olarak çalışan 5510/4-a’lı sigortalıların, Kamu kurum ve kuruluşlarında devlet memuru olarak çalışan 5510/ 4.c’li  sigortalıların Fiili hizmet süresi zammı hakları 5510 Sayılı Kanunun 40.maddesinde  tek madde halinde düzenlenerek, 506 Sayılı Kanunun Ek;5.maddesi ile 5434 Sayılı Kanunun 32.maddesi yürürlükten kaldırılmıştır. Fiili hizmet süresinin tek madde halinde düzenlenmesi sırasında, gelişen ve değişen iş şartları nedeniyle, bazı işyerleri ve bu işyerlerinde yapılan işler fiili hizmet süresi zammı kapsamından çıkarılırken (Basın iş kolunda çalışanlar), iş riskinin ve çalışma şartlarının ağırlığı dikkate alınarak kapsamda olmayan bazı işyerleri ve işler(İtfaiye ve yangın söndürme işlerinde çalışanlar)  fiili hizmet zammı kapsamına alınmış, kapsamda olan bazı işler (Özel Hastanelerde Röntgen servisinde çalışanlar) özel kesim işyerlerini kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Bu makalede 01.10.2011 tarihi itibariyle fiili hizmet süresi zammı hakkını kayıp edenler, kazananlar ve mevcut haklarını koruyan 4/a ve 4/c’li sigortalıların fiili hizmet süresi zammı hakları ve bu hakların uygulanma şekli  açıklanacaktır.

II- İŞÇİ VE MEMURLARIN 01.10.2008 TARİHİNDEN ÖNCEKİ FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI HAKLARI:

01.10.2008 Tarihinden önce, bir hizmet akdine tabi olarak çalışan 5510 Sayılı Kanuna göre 4/a’lı diye nitelendirilen sigortalıların Fiili Hizmet Süresi Zammı (FHSZ) 506 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun Ek:5 maddesinde bir tablo halinde, 5 Grup işyeri ve bu işyerlerinin karşısında belirtilen işlerde fiilen çalışan sigortalıların her 360 günlük fiili çalışma süresi karşılığında 90 günlük Fiili hizmet süresi zammı avantajından yararlanmışlardır. Kamu Kurum ve kuruluşlarında Devlet Memuru olarak çalışan ve 5510 Sayılı Kanuna göre 4/c’li diye nitelendirilen sigortalılar 5434 Sayılı Kanunun 32.maddesinde düzenlenen tabloda sayılan 12 Meslek dalında ve   belirtilen  işlerde fiilen çalışan sigortalıların her   360 günlük çalışmaları karşılığında 60-90-180 günlük Fiili hizmet müddeti zammı avantajından yararlanmışlardır. www.ozdogrular.com

A–506 Sayılı SSK.’unun Ek:5.maddesine göre Fiili Hizmet Süresi Zammından Yararlanmış Olanlar: 

      I – 5953 sayılı Kanunu değiştiren 212 sayılı Kanunun birinci maddesi kapsamına giren işyerlerinde,

a) 212 sayılı Kanunla değiştirilen  5953 sayılı basın mesleğinde çalışanlarla  çalıştıranlar arasındaki münasebetleri düzenleyen kanun kapsamına tabi olarak çalışan sigortalılar,

 b) Basın kartı yönetmeliğine göre basın kartına sahip olmak suretiyle  gazetecilik yaparken, kamu kurumlarına  giren ve bu kurumlarda meslekleriyle  ilgili görevlerde istihdam edilen sigortalılar,

c)Basın müşavirlikleri, 

    II- a- Solunum ve cilt yoluyla vücuda geçen gaz veya diğer zehirleyici maddelerle çalışılan işyerlerinde, b-Fazla gürültülü ve ihtizaz yapıcı makine ve aletlerle çalışarak iş yapan işyerlerinde, c-Doğrudan doğruya yüksek hararete maruz bulunarak çalışılan işyerlerinde, d-Fazla ve devamlı adalî gayret ve sarf edilerek iş yapılan işyerlerinde, ç-Tabi ışının hiç olmadığı ve münhasıran suni ışık altında çalışılan işyerlerinde, f-günlük mesainin yarıdan fazlası saat 20.00 den sonra çalışılarak yapılan işyerlerinde , Basım ve gazetecilik işyerlerinden 1475 sayılı Kanun ve değişikliklerine göre çalışan sigortalılar,

   III –Denizde görev yapan,   Gemi adamları, gemi ateşçileri, kömürcüler, dalgıçlar,

   IV–Fabrika, atölye, havuz ve depolarda, trafo binalarında, a- çelik, demir ve tunç döküm, b-Zehirli, boğucu, yakıcı, öldürücü, patlayıcı, gaz, asit, boya, işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren işlerde,c- patlayıcı maddeler yapılmasında, d-Kaynak işlerinde çalışanlar’ın tamamı 90 günlük  Fiili Hizmet süresi zammından yararlanmıştır.

506 Sayılı Kanunun EK:5 maddesinde yer alan FHS.Zammı Tablosunun,    I. sırasında yer alan, 5953 sayılı Kanunu değiştiren 212 sayılı Kanunun birinci maddesi kapsamına giren işyerleri, 2.sırasında yer alan, Basım ve gazetecilik işyerlerinden 1475 sayılı Kanun ve değişikliklerine göre çalışan sigortalılar, 5510 Sayılı Kanunun 40.maddesindeki Fiili Hizmet Süresi Zammı düzenlemesinde yer almamıştır.

B- 5434 Sayılı Kanunun 32.maddesine göre Fiili Hizmet Süresi Zammından Yararlanmış Devlet Memuru İştirakçiler:  

 5434 Sayılı Emekli Sandığı Kanununun 32.maddesindeki FHS. Zammından 01.102008 tarihine kadar yararlanmış olan devlet memurları sigortalılar, 01.10.2008 tarihinden sonrada aynı kadroda, aynı görevi yaptıkları taktirde belirtilen FHSZ. Haklarının avantajını 01.10.2008 tarihinden sonrada kullanmaya devam edeceklerdir. 5510 Sayılı Kanunun geçici 7.maddesinin 8.fıkrasında:’ Kanunun yürürlük tarihinden önce 5434 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre itibari hizmet süresine müstahak kadro ve görevlerde bulunanlardan bu Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmaya devam edenlerin itibari hizmet süreleri hakkında, bu Kanunun yürürlük tarihinden önceki hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.’ Denmekte, Aynı husus S.S.İ.Yönetmeliğinin geçici 10.maddesinin 6.bendinde: “ Kanunun yürürlük tarihinden önce 5434 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre itibari hizmet süresine müstahak kadro veya görevlerde bulunanlardan Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında çalışmaya devam edenlerin itibari hizmet süreleri hakkında, 5434  Sayılı Kanunun ilgili hükümlerinin uygulanmasına devam edilir.” Hükmü yer almaktadır.  Bu nedenle, aşağıda itibari hizmet tablosunda belirtilen, fiili Hizmet süresi zammı düzenlemesi 01.10.2008 tarihiden önce  memuriyeti (4/c’li sigortalığı) bulunan ve 01.10.2008 tarihinden sonrada aynı kadroda görev yapan sigortalılar için uygulamasını sürdürecektir.

  5434 Sayılı Kanunun, 32.maddesinde aşağıdaki kadrolarda ve görevlerde bilfiil çalışan memurların her 12 aylık çalışmasına karşılık,  

1- Cumhuriyet ordusu Kadrolarında, muvazzaf, yedek, ve gedikli subaylarla askeri memur ve gedikli erbaşlara 3 ay, 

2- Emniyet ve Polis mesleğinde,  Asaleti onaylanmış olmak şartıyla adaylıkta geçirilen süreler dahil polis, komiser, başkomser, emniyet amiri, emniyet müdürleri ile bu yukarı maaş ve derecelerdeki emniyet mensuplarına 3 ay,

3- Lokomotif üzerinde, Lokomotif, makinist ve ateşçilere 6 ay,

4-Denizde, Gemi ateşçi ve kömürcü ve dalgıçlara 6 ay,

5- Atölye, fabrika, havuz ve depolarda, çelik demir ve pirinç düküm işlerinde, zehirli, boğucu gaz, asit, boya işleriyle gaz maskesi ile çalışmayı gerektiren başka işlerde, patlayıcı maddeler yapılmasında, Lokomotif ve gemi kazanlarının onarılması ve temizlenmesi işlerinde, Gemilerin(Sintine) lerinde ve Dabilbotom) gibi kapalı sarnıçlar içindeki raspa ve boya işlerinde, Oksijen, elektrik kaynağı, keski, tabanca ile perçin, takım sertleştirilmesi ve kum püskürtme suretiyle raspa işlerinde 6 ay,

6-Toprak altında maden çıkartma işlerinde, Maden istihsalinde çalışanla 6 ay,

7- Devlet Tiyatrosu sanatkarlığında, Devlet tiyatrosu sanatkarlarına 3 ay,

8-Zirai Mücadele ve Zirai Karantina teknik ve idari işleri ile salgın, bulaşıcı, paraziter hayvan hastalıklarıyla mücadele işlerinde, Tarım Bakanlığı Ziraici Mücadele ve Karantina Teşkilatı ile Veteriner Teşkilatında vazife gören memur ve hizmetlilere 2 ay,

9-Mesleği icabı röntgen, radyum ve benzeri iyonizan radyasyon laboratuarlarında, mesleği olan ve bu sebeple röntgen, radyum ve benzeri iyonizan radyasyonlarla bilfiil çalışan tabip, teknisyen, sağlık memuru, radyasyon fizikçisi ve teknisyeni ve iyonizan radyasyonla yine bilfiil çalışan bilumum personel ve yardımcılarına 3 ay, 

10-Türkiye Radyo Televizyon Kurumunda, haber hizmetini yapan, yürüten daire başkanı, Müdür, Müdür yardımcısı, Şef, muhabir, redaktör. Spiker, mütercim, kameraman, fotoğrafçı, ışıkçı, sesçi, teknisyen, Türkiye Radyo TV Kurumu haber teleks operatörlerine 3 ay, 

11-Basın  Kartı Yönetmeliğine göre basın kartı sahibi olmak suretiyle gazetecilik yapanlardan memurluğa girip de meslekleriyle ilgili görevlerde istihdam edilenlerden, Basın müşavirlerine 3 aylık Fiili Hizmet Müddeti zammının uygulanacağı öngörülmüştür. www.ozdogrular.com

  01.10.2008 tarihinden önce çalışması olan  memurlar ayrıca, 5434 sayılı Kanunun 35-36-37 ve 38.maddeleri gereğince İtibari hizmet müddeti zammından yararlanmaktadır. İtibari hizmet süresi zammı, FHSZ. gibi emeklilikle ilgili yaş şartını düşürmemektedir. İtibari hizmet süresi, bu kanuna göre bağlanacak aylıklar ve yapılacak toptan ödemelerin hesabında dikkate alınan ancak hiçbir şekilde bu kanunla tanının hakları kazanma bakımından  gerekli olan prim ödeme gün sayısı, yaş ve emeklilik ikramiyesinin hesabında dikkate alınmayan süredir.(5510/49.M. l.f.)

III- 01.10.2008 TARİHİNDEN SONRA ÇALIŞMAYA BAŞLAYAN SİGORTALILARIN FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI HAKLARI:

01.10.2008 tarihinden sonra ilk defa 5510/4-c’li olarak çalışmaya başlayan sigortalılar,  01.10.2008 tarihinden öncesinden 5510/4-a’lı sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar ile 01.10.2008 tarihinden sonra ilk defa 4/a’lı sigortalı alarak çalışanların 5510 Sayılı Kanunun 40.maddesindeki Fiili Hizmet Süresi Zammından faydalanmaktadır. Yukarıda 11/B’ bölümünde belirtildiği üzere, 01.10.2008 öncesinden 4/c sigortalığı süregelen sigortalıların 5510 Sayılı Kanunun geçici 7.maddesi gereğince mülga 5434 sayılı kanunun 32.maddesindeki Fiili Hizmet Süresi Zammından yararlanmaları sürmektedir.

5510 Sayılı Kanunun 40.maddesinde 15 ayrı İşyerlerinde ve bu işyerlerinin karşısında belirtilen işlerde fiilen çalışan sigortalıların her 12 aylık fiili çalışmalarına karşılık 60- 90-180  günlük Fiili Hizmet Süresi Zammının verileceği öngörülmüştür. www.ozdogrular.com

 Fiili Hizmet Süresi Zammından Yararlanacak İşyerleri ve işler:

Kapsamdaki İşler/İşyerleri

Kapsamdaki Sigortalılar

Eklenecek Gün Sayısı

1) Kurşun ve arsenik işleri

1) Kurşun üretilen galenit, serüzit, anglezit gibi cevherlerin çıkarılmasına ilişkin maden ocağı işlerinde çalışanlar.

2) Kurşunlu madenlerden yahut içinde kurşun bulunan kül, maden köpüğü, kurşun fırın kurumu, üstübeç artığı ve benzeri maddelerden kurşun üretimi için yapılan izabe işlerinde çalışanlar.

3) Antimuan, kalay, bronz ve benzeri maddelerle yapılan kurşun alaşımı işlerinde çalışanlar.

4) Kurşun izabe fırınlarının teksif odalarında biriken kuru tozları kaldırma işlerinde çalışanlar.

 

60

 

 

 

90

2) Cam fabrika ve atölyeleri

1) Cam yapımında kullanılan ilkel maddeleri toz haline getirme, eleme, karıştırma ve kurutma işlerinde (bu işleri yapmak üzere tam kapalı odalar içinde otomatik makineli tesisat veya çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.

2) Eritme işlerinde (otomatik besleme fırınlarıyla çalışılmadığı takdirde) çalışanlar.

3) Ateşçilik işlerinde çalışanlar.

4) Üfleme işlerinde (tamamen otomatik makinelerle yapılmadığı takdirde) çalışanlar.

5) Basınçla yapılan cam işlerinde (cam tazyiki işleri) çalışanlar.

6) Ayna camı sanatında potalı cam dökümü işlerinde (potalar kalıp masasına mekanik araçlarla taşınmadığı takdirde) çalışanlar.

7) Camı fırın başından alma işlerinde çalışanlar.

8) Yayma fırınlarında düzeltme işlerinde çalışanlar.

9) Traş işlerinde çalışanlar.

10) Asitle hak ve cilâlama işlerinde çalışanlar.

11) Basınçlı havayla kum püskürten cihazlarla yapılan işlerde (çalışma ortamındaki tozları sağlık için tehlike oluşturmayacak düzeye indiren havalandırma tesisatı bulunmadığı takdirde) çalışanlar.

12) Pota ve taş odalarında görülen işlerde çalışanlar.

60

3) Cıva üretimi işleri sanayii

1) Cıva izabe fırınlarında görülen işlerde çalışanlar.

2) Elementer cıva bulunan ocaklarda görülen işlerde çalışanlar.

90

4) Çimento fabrikaları

1) İlkel maddeleri kırma, ufalama, ezme, eleme ve karıştırma işlerinde çalışanlar.

2) Otomatik fırınlarda pişirme işlerinde çalışanlar.

3) Klinkeri öğütme, eleme, torba ve fıçılara koyma işlerinde (otomatik olarak tozun etrafa yayılmasını önleyici bir düzenleme yapılmadığı takdirde) çalışanlar.

60

5) Kok fabrikalarıyla termik santraller

1) Ateşçilik, ocak temizliği, jeneratör, doldurma, boşaltma ve temizleme işlerinde çalışanlar.

2) Kimyasal arıtma işlerinde çalışanlar.

3) Gazın geçtiği cihaz ve boruların onarılması ve temizlenmesi işlerinde çalışanlar.

4) Kok fabrikalarında kömür ve ocak işlerinde çalışanlar.

5) Elektrik enerji üretim santrallerinin kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.

6) Termik santrallerle her çeşit buhar kazanlarının kazan dairesindeki ateşçilik, kül ve kömürlerin taşınması işlerinde çalışanlar.

60

6) Alüminyum fabrikaları

1) Alüminyum oksit üretimi işlerinde çalışanlar.

2) Alüminyum bronzu hazırlama işlerinde çalışanlar.

3) Alüminyum madeni üretimi işlerinde çalışanlar.

60

7) Demir ve çelik fabrikaları

1) Demir izabe fabrikalarında cevherin demire çevrilmesi işleriyle boru fabrikalarının fırın ve döküm dairelerinde yapılan işlerinde çalışanlar.

2) Çelikhanelerin çelik yapılan fırınlarıyla bunların teferruat ve eklentilerinden olan ikinci derecedeki fırınlarda ve konvertörlerde yapılan işlerinde çalışanlar.

3) Sıvı haldeki demir ve çeliğin tesisat ve teçhizatla veya mekanik olarak taşınmasına ilişkin işlerde çalışanlar.

4) Sıcak veya sıvı haldeki cürufun taşınması ve işlenmesi işlerinde çalışanlar.

5) Haddehanelerde (soğuk demirle çalışılan haddehaneler hariç), fırınlarda, hadde serilerinde, haddehaneyi kızgın veya sıvı çelik yahut demirle besleyen tesisat ve araçlarla görülen işlerle kızgın halde olan yarı mamul parçaların kesilmesi ve hazırlanması işlerinde çalışanlar.

90

8) Döküm fabrikaları

1) Döküm kalıp ve maçalarının yapılması ve döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.

2) Döküm şarjının hazırlanması ve her çeşit maden eritme (izabe) fırınlarının döküme hazır duruma getirilmesi işlerinde çalışanlar.

3) Maden eritme ve dökme işlerinde çalışanlar.

60

9) Asit üretimi yapan

1) Asit için hammaddelerin hazırlanması işlerinde fabrika ve atölyeler çalışanlar.

2) Asidin yapılma safhalarındaki işlerinde çalışanlar.

3) Baca gazlarından asit elde edilmesi işlerinde çalışanlar.

90

10) Yeraltı işleri

Maden ocakları (elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışanlar.

180

11) Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işler

Doğal ve yapay radyoaktif, radyoiyonizan maddeler veya bütün diğer korpüsküler emanasyon kaynakları ile yapılan işlerde çalışanlar.

90

12) Su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işler

1) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 20- 35 metreye kadar derinlik veya 2-3,5 kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.

2) Su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerden 35-40 (40 hariç) m. derinlik veya 3,5-4 (3,5 hariç) kg/cm2 basınçta yapılan işlerde çalışanlar.

3) Dalgıçlık işinde çalışanlar.

60

 

 

 

 

90

13) Türk Silâhlı Kuvvetlerinde

Subay, yedek subay, astsubay, uzman jandarma, uzman erbaşlar ve sözleşmeli erbaş ve erler.

90

14) Emniyet ve polis mesleğinde, Milli İstihbarat Teşkilâtında

Asaleti onaylanmış olmak şartıyla adaylıkta geçirilen süreler dahil polis memuru, başpolis memuru ve kıdemli başpolis memuru, komiser yardımcısı, komiser, baş komiser, emniyet amiri, emniyet müdürleri ile bu ve daha yukarı maaş ve derecelerdeki emniyet mensupları, Milli İstihbarat Teşkilâtı mensupları.

90

15) İtfaiye veya yangın söndürme işleri

Yangın söndürme işlerinde çalışanlar.

 

60

 

IV- 01.10.2008 TARİHİNDEN SONRA FHSZ HAKKINI KAZANANLAR:

506 Sayılı Kanunun EK:5.maddesine göre,  Fiili Hizmet Süresi Zammından yararlanamayan,

1-İtfaiye veya Yangın Söndürme İşlerinde, çalışan sigortalılara 60 günlük,

2- Su altında veya su altında basınçlı hava içinde çalışmayı gerektiren işlerde çalışan sigortalılara 90 günlük,

3- Radyoaktif ve radyoiyonizan maddelerle yapılan işlerde, (Özel ve Resmi işyerlerinde) röntgen, radyum ve benzeri iyonizan radyasyonlarla bilfiil çalışan tabip, teknisyen, sağlık memuru, ranyasyon fizikçisi ve teknisyeni ve iyonizan radyasyonla  bilfiil çalışan sigortalılara 90 günlük,  4-Maden işyerlerinin yer altı işlerinde çalışanlara 506 sayılı Kanunun 60.maddesinin E bendine göre bu işlere ilişkin prim ödeme gün sayılarına 1/4 ‘ü oranında prim ödeneceği belirtilmişken, düzenlemenin 40.maddenin 10 sırasında yer verilerek, Yer altı işlerinde, Maden ocakları (Elementer cıva bulunduğu saptanan cıva maden ocakları hariç), kanalizasyon ve tünel yapımı gibi yer altında yapılan işlerde çalışan sigortalılara 180 gün,

5- Alüminyum fabrikalarında,  Alüminyum oksit üretimi işlerinde, Alüminyum bronzu hazırlama işlerinde, Alüminyum madeni üretimi işlerinde çalışan sigortalılara 60 günlük,

6- Kok fabrikalarıyla termik santrallerde çalışan sigortalılara 60 günlük,

7- Çimento fabrikalarında çalışan sigortalılara 60 günlük,

8- Cıva üretimi işleri sanayi işyerinde çalışan sigortalılara, 60 günlük,

9- Cam fabrika ve atölyelerinde çalışan sigortalılara 60 günlük,

10- Kurşun ve arsenik işlerinde çalışan sigortalılara 60 günlük,

Fiili hizmet süresi zammından faydalanma imkânı getirilmiştir. www.ozdogrular.com

V-FİİLİ HİZMET SÜRESİ ZAMMI AVANTAJI VE UYGULAMASI:

Fiili Hizmet süresi zammı, 5510 sayılı Kanunun 40.maddesinde belirtilen hem işyerlerinde, hem de bu işyerlerinin karşısında yazılı işlerde fiilen yapılan çalışmalar karşılığında sağlanan ek prim avantajıdır. Fiili Hizmet süresi zammının hesabında, fiilen çalışılmayan, yıllık ücretli izin, rapor istirahatı gibi süreler dikkate alınmamaktadır. Bu sebeple, belirtilen FHSZ. Kapsamındaki işlerde çeşitli nedenlerle 30 günden eksik çalışma süresinin bulunması halinde, fiili hizmet süresi çalışması için ilgili aylık Prim ve kazanç bildiriminin, fiili hizmet süresi zammı kapsamında olan ve olmayan süreler için ayrı, ayrı yapılması, Her iki bildirimde de 30 günden eksik gün bildirimi yapılmış olunacağından, her iki  aylık prim kazanç bildirimiyle ilgili  10.nolu Eksik Gün bildirim formunun SGK. Verilmesi ve eksik gün bildirim formundaki Eksik gün nedeni bölümüne, “Diğer Nedenler” ibaresi yazıldıktan ve diğer aylık pim ve kazanç bildiriminin fotokopisinin eklendikten sonra verilmesi gerekmektedir. www.ozdogrular.com

FHSZ.  60 gün olanların İht. Mal. Ölüm  sigorta işveren prim oranı, %12,   90 gün olanların %12,5, 180 gün olanların %14,dır. 4/c kapsamında sigortalılardan FHSZ. 60 gün olanların işveren hissesi %14,33,  90 gün olanların %16, 180 gün olanların %21 dir.

a-Bir işyerinde yapılmakta olan işlere 90 günlük fiili hizmet süresi zammı öngörülmüşse, Sigortalının her 360 günlük fiili Hizmet süresi çalışması karşılığında 90 günlük fiili hizmet süresi zammının, sigortalının prim gün sayısına eklenmesi gerekmektedir. Bir sigortalının yararlanacağı fiili hizmet süresi zammı,  Türk Silahlı Kuvvetlerinde çalışanlarla, Emniyet ve Polis Mesleğinde çalışanlar için 8 yıl, diğer kapsamdaki sigortalılar için 5 yıl  ile sınırlıdır. Yer altı işlerinde çalışan sigortalılar ise Fiili hizmet süresi zammı sınırına tabi tutulmamaktadır.

b-Fiili Hizmet Süresinin,  1/2’i ( 3 yılı geçmemek üzere), sigortalının 506 Sayılı Kanunun kademeli emeklilikle ilgili geçici 81.maddesi ile 5434 Sayılı Kanunun geçici 205.maddesindeki emeklilik yaş şartından indirilmektedir. Bu emeklilik yaş indirim avantajından yararlanmak için, ölüm ve maluliyet halleri hariç, Yer altı işlerinde en az 1800 gün, diğer sigortalıların FHSZ. Kapsamındaki işyerinde ve işlerde 3600 gün fiilen çalışmaları gerekmektedir. Sigortalıların 01.10.2008 öncesi FHSK. Kapsamındaki çalışmalarının değerlendirilmesi sırasında 3600 gün  şartı FHSZ. Uygulamasının Usul ve Esasları Hakkındaki Yönetmeliğin(1) geçici 1.maddesine gereğince dikkate alınmamaktadır.

VI- FİİLİ HİZMET ZAMMI İLE İLGİLİ AYLIK PRİM VE HİZMET BELGELERİ:

 29 Nolu Belge Türü: Tüm Sigorta Kollarına tabi Çalışıp 60 gün FHSZ.’na tabi çalışanlar,

 30 Nolu Belge Türü:İşsizlik Sigortası Hariç 60 gün FHSZ.’na tabi çalışanlar,

 31 Nolu Belge Türü:Harp Malulleri ile 3713 ve 2330 Sayılı Kanunlara Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi olup, 60 gün FHSZ.’na tabi olanlar,

32 Nolu Belge Türü; Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışıp 90 gün FHSZ.’na tabi Çalışanlar,

33 Nolu Belge Türü: İşsizlik Sigortası Hariç 90 Gün FHSZ.’na  tabi olanlar,

34 Nolu Belge Türü: Harp Malulleri ile 3713 ve 2330 Sayılı Kanunları Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarına Tabi olup, 90 Gün FHSZ.’na tabi çalışanlar,

35 Nolu Belge Türü: Tüm Sigorta Kollarına Tabi Çalışıp 180 FHSZ.’na tabi Çalışanlarlar,

36 Nolu Belge Türü: İşsizlik Sigortası Hariç 180 Gün FHSZ.’na Tabi Çalışanlar,

37 Nolu Belge Türü: Harp Malulleri ile 3713 ve 2330 Sayılı Kanunlara Göre Vazife Malullüğü Aylığı Alanlardan Kısa ve Uzun Vadeli Sigorta Kollarını Tabi olup, 180 Gün FHSZ.’na tabi çalışanlar, için Aylık Prim ve Hizmet Belgelerinin tanzim edilerek  SGK’na internet ortamında verilmesi gerekmektedir. www.ozdogrular.com

VI-SONUÇ:

01.10.2008 tarihinden itibaren ilk defa 4/c kapsamında çalışmaya başlayan sigortalılar ile 4/a kapsamında çalışanlar 5510 Sayılı Kanunun 40.maddesinde,  bir tablo halinde 15 ayrı Grup işyeri ve bu işyerlerinin karşısında sayılan işlerde çalışan sigortalılara her 360 günlük fiili hizmet süresi çalışması karşılığında 60–180 günlük Fiili Hizmet Süresi Zammından yararlanmaktadır. Yararlanılan bu süreler, sigortalıların mevcut sigortalılık prim gün sayısına eklenmekte ve Eklenen sürelerin 1/2'si sigortalıların kademeli emeklilik yaş haddinden indirilerek, Sigortalının emeklilik olma süresini kısalmaktadır. 01.08.2008 öncesinden 4/c kapsamında sigortalı  olanların çalıştıkları bir kısım işyerleri ve işler, FHSZ kapsamından çıkarılmış olsa bile; 5510/g.7.madde gereği  5434/32.m. deki FHSZ.’dan yararlanmaları devam etmektedir.    

Mehmet KARADURMUŞ*

Baş İş Müfettişi

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

*  e.mail: Bu e-Posta adresi istenmeyen postalardan korunmaktadır, görüntülemek için JavaScript etkinleştirilmelidir.

1-Yönetmelik 27.09.2008 tarih ve 27010 Sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

2-Kaynakça,

a- Sosyal Güvenlik Uygulamalarında Düzenlenecek Belgeler, Mahmut Çolak-Ercüment Öztürk, 2010 Yaklaşım Yayıncılık,

b- SSK ve Bağ-Kur’da Emeklilik, Nergis Şimşek, 2011 Yaklaşım Yayıncılık

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.