I- GİRİŞ

5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’nun(1) 89. maddesine göre, hizmet sürelerinin tamamı 5434 sayılı Kanun ve/veya 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun(2) geçici 4. maddesi kapsamında geçenlerden emekli, adi malûllük veya vazife malûllüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan asker ve sivil tüm iştirakçilere, her tam fiili hizmet yılı için aylık bağlamaya esas tutarın bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilmektedir (5434 sK. md. 89/I).

5434 sayılı Kanun’un birinci fıkrası kapsamına girmemekle birlikte (istifa eden memurlar), bu Kanun ve/veya 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi kapsamında hizmeti bulunanlardan mülga 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tabi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun’un(3) 8. maddesi uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden emeklilik, yaşlılık ya da malûllük aylığı bağlananlara ise; bu Kanun veya 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi hükümlerine tabi olarak bu Kanun’a tabi daire, kuruluş ve ortaklıklarda geçen çalışmalarının, 1475 sayılı İş Kanunu’nun(4) 14. maddesinde belirtilen kıdem tazminatına hak kazanma şartlarına uygun olarak sona ermiş olması şartıyla emekli ikramiyesi ödenir (5434 sK. md. 89/II).

Bu çalışmada istifa eden memurlara hangi hallerde emekli ikramiyesi ödenebileceği değerlendirilecektir. www.ozdogrular.com

II- İSTİFA EDEN MEMURLARA EMEKLİ İKRAMİYESİ ÖDENMESİNE İLİŞKİN YASAL MEVZUATIN DEĞERLENDİRİLMESİ

5510 sayılı Kanun ile yürürlükten kaldırılan, ancak anılan Kanun’un geçici 4. maddesi gereği uygulaması hâlen devam eden mülga 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tâbi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun’un “Emekli İkramiyesi” başlıklı 12. maddesinde, “Son defa T.C. Emekli Sandığı’na tâbi görevlerden emekliye ayrılan ve kendilerine bu Kanun’un 8. maddesi uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlananlara, T.C. Emekli Sandığı’na tâbi daire, kuruluş ve ortaklıklarda prim veya kesenek ödemek suretiyle geçen sürelerin toplamı üzerinden, 5434 sayılı T.C. Emekli Sandığı Kanunu hükümlerine göre emekli ikramiyesi ödenir.” hükmü bulunmakta iken; anılan Kanun maddesinde geçen “Son defa T.C. Emekli Sandığı’na tâbi görevlerden emekliye ayrılan ve ...” ibaresi, Anayasa Mahkemesi’nin Kararı(5) ile “2829 sayılı Yasa’da benimsenen sistemle, farklı sosyal güvenlik kuruluşlarındaki hizmet süreleri birleştirilerek emekli olanlara yaşlılık aylığı bağlandığı hâlde, itiraz konusu ibareyle son defa bağlı olunan sosyal güvenlik kurumuna göre ayırım yapılarak Emekli Sandığı’na tâbi görevlerden emekliye ayrılmayanlara, 5434 sayılı Yasa’ya tâbi çalışma süreleri için emekli ikramiyesi ödenmemesi, Anayasa’nın 10. maddesindeki eşitlik ilkesine aykırı olduğu gibi, adil sonuçlar doğurmadığından 2. maddesindeki hukuk devleti ilkesine de aykırıdır.”(6) gerekçesiyle iptal edilmiştir.

İptal edilen ibarenin doğuracağı hukuksal boşluk kamu yararını ihlâl edici nitelikte görüldüğünden, Anayasa’nın 153. maddesinin üçüncü fıkrası gereği iptal hükmünün, Karar’ın Resmî Gazete’de yayımlanmasından başlayarak bir yıl sonra yürürlüğe girmesine karar verildiğinden, 2829 sayılı Kanun’un 12. maddesinde yer alan “Son defa T.C. Emekli Sandığı’na tâbi görevlerden emekliye ayrılan ve...” ibaresi, 5 Haziran 2010 tarihinde yürürlükten kalkmıştır. www.ozdogrular.com

2829 sayılı Kanun’un 12. maddesindeki ibarenin yürürlükten kalkmasından kısa bir süre sonra 19 Haziran 2010 tarih ve 27616 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan ve 1 Haziran 2010 tarihinden geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe giren 5997 sayılı Kanun’un 14. maddesi ile 5434 sayılı Kanun’un 89. maddesinin birinci fıkrası değiştirilerek, “Hizmet sürelerinin tamamı bu Kanun ve/veya 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun geçici 4. maddesi kapsamında geçenlerden emekli, adi malûllük veya vazife malûllüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan asker ve sivil tüm iştirakçilere, her tam fiilî hizmet yılı için aylık bağlamaya esas tutarların bir aylığı emekli ikramiyesi olarak verilir. Son defa bu Kanun veya 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi hükümlerinin uygulanmasını gerektiren görevlerde çalışmakta iken emekliye ayrılan ve kendilerine mülga 2829 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumlarına Tâbi Olarak Geçen Hizmetlerin Birleştirilmesi Hakkında Kanun’un 8. maddesi uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlananlara ise, bu Kanuna tâbi daire, kuruluş ve ortaklıklarda prim veya kesenek ödemek suretiyle geçen hizmet sürelerinin toplamı üzerinden bu madde hükümlerine göre emekli ikramiyesi ödenir. Mülga 2829 sayılı Kanun’un 12. maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ile üçüncü fıkrasının son cümlesinin bu maddeye aykırı hükümleri uygulanmaz” hükmü getirilmiştir. www.ozdogrular.com

5997 sayılı Kanun’un 14. maddesiyle 5434 sayılı Kanun’un 89. maddesinin değiştirilen birinci fıkrasının ikinci cümlesindeki “Son defa bu Kanun veya J57Ö sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi hükümlerinin uygulanmasını gerektiren görevlerde çalışmakta iken emekliye ayrılan ve...” ibaresi de, Anayasa Mahkemesi’nin Kararı(7) ile “Anayasa Mahkemesi’nin iptal ettiği hükümle eldeki davada iptali istenilen hükümler arasında ilk bakışta farklılık varmış gibi görünse de, farklılık 5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girmesinden kaynaklanan mevzuat değişikliğine dayanmaktadır. 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesinde 5434 sayılı Kanun’a ilişkin geçiş hükümleri yer almaktadır. Her iki kural kapsamına giren kimseler son defa T.C. Emekli Sandığı’na tâbi görevlerden emekliye ayrılan ve kendilerine 2829 sayılı Kanun’un 8. maddesi ikinci fıkrası gereği ödenecek emekli ikramiyesi, bu Kanun veya 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi kapsamına giren görevlerde geçen her tam fiilî hizmet yılı ile sınırlı olarak bu görevlerden ayrıldıkları tarihteki emeklilik keseneğine esas aylık tutan üzerinden ve aylığın başlangıç tarihindeki katsayılar dikkate alınarak ödenir. Mülga 2829 sayılı Kanun’un 12. maddesinin birinci fıkrasının birinci cümlesi ile üçüncü fıkrasının son cümlesinin bu maddeye aykırı hükümleri uygulanmaz.

Yukarıdaki fıkralara göre verilecek emekli ikramiyesinin hesabında 30 fiilî hizmet yılından fazla süreler ile mülga 2829 sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden aylık bağlananlara ödenecek emeklilik ikramiyesinin hesabında bu Kanun veya 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi hükümlerine tâbi olarak bu Kanun’a tâbi daire, kuruluş ve ortaklıklarda geçen ve 1475 sayılı Kanun’un 14. maddesine göre kıdem tazminatı ödenmesini gerektirmeyecek şekilde sona eren geçmiş hizmet süreleri ve her ne suretle olursa olsun evvelce iş sonu tazminatı veya bu mahiyette olmakla birlikte başka bir adla tazminat ödenen süreleri ile kıdem tazminatı ya da emekli ikramiyesi ödenmiş olan süreleri dikkate alınmaz. Ancak, mülga 2829 sayılı Kanun hükümleri uygulanmış olmakla birlikte, bu Kanun veya 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi kapsamında hizmetleri arasında başka bir sigortalılık hâli kapsamında çalışması bulunmayanların emekli ikramiyesine esas fiilî hizmet sürelerinin hesabında, 1475 sayılı Kanun’un 14. maddesindeki şartlar aranmaz.

Emekli ikramiyesinin hesabına esas hizmet süresinin tespitinde dikkate alınmak üzere, emeklilik veya malûllük aylığı bağlanması dışında herhangi bir sebeple görevleri sona erenler için, görevin sona erme sebebinin bu durumu kanıtlayan belgelerle birlikte yazılı olarak Kurum’a bildirilmesi ve bunların özlük dosyasında saklanması zorunludur. Bu zorunluluğa uymayanlar ikinci fıkra hükümlerinden yararlandırılmazlar...”(8) hükmü getirilmiştir. www.ozdogrular.com

6270 sayılı Kanun’un 2. maddesi ile 5434 sayılı Kanun’a eklenen geçici 223. maddede; bu maddenin yürürlük tarihinden önce, mülga 2829 sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca birleştirilen hizmet süreleri üzerinden emeklilik, yaşlılık ya da malûllük aylığı bağlananlar ile ölenlerin hak sahiplerine, varsa açtıkları davalardan vazgeçmeleri ve bu Kanun’un 89. maddesindeki şartların varlığı hâlinde aynı esas ve usuller çerçevesinde emekli ikramiyesi ödeneceği, davalardan vazgeçilmesi hâlinde, mahkemelerce Sosyal Güvenlik Kurumu lehine hükmedilecek vekâlet ücretlerinin Kurum’ca tahsil edilmeyeceği belirtilmiştir.

6270 sayılı Kanun’un atıfta bulunduğu mülga 1475 sayılı İş Kanunu’nun hâlen yürürlükte bulunan 14. maddesine göre,

“Bu Kanun’a tâbi işçilerin hizmet akitlerinin:

1- İşveren tarafından bu Kanun’un 17. maddesinin II numaralı bendinde gösterilen sebepler dışında (4857 sK. md. 25/II),

2- İşçi tarafından bu Kanun’un 16. maddesi uyarınca (4857 sK. md. 24),

3- Muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla,

4- Bağlı bulundukları kanunla kurulu kurum veya sandıklardan yaşlılık, emeklilik veya malûllük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla,

5- 506 sayılı Kanun’un 60. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları veya aynı Kanun’un geçici 81. maddesine göre yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle, feshedilmesi veya kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi arzusu ile sona erdirmesi veya işçinin ölümü sebebiyle son bulması hâllerinde işçinin işe başladığı tarihten itibaren hizmet akdinin devamı süresince her geçen tam yıl için işverence işçiye 30 günlük ücreti tutarında kıdem tazminatı ödenir. Bir yıldan artan süreler için de aynı oran üzerinden ödeme yapılır.”

1475 sayılı Kanun’un 16. maddesinde, işçi tarafından; 17. maddesinin II numaralı bendinde ise, işveren tarafından sözleşmenin haklı fesih koşulları düzenlenmiştir (4857 sayılı İş Kanunu’nun 24 ve 25/II. maddeleri).

1475 sayılı Kanun’un 14. maddesinin birinci fıkrasına (5) numaralı bendi ekleyen ve kendi isteği ile işten ayrılan işçilere kıdem tazminatı alma hakkı getiren 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 45. maddesi, yürürlüğe girmiştir(9).

1475 sayılı Kanun’un 14. maddesinin birinci fıkrasının (4447 sayılı Kanun ile eklenen) (5) numaralı bendinin atıfta bulunduğu; 4447 sayılı Kanun’un 6. maddesi ile 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun 60. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendine ait düzenlemeler aşağıda belirtilmiştir.

Buna göre;

“A) Bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başlayanların yaşlılık aylığından yararlanabilmesi için;

a- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşım doldurmuş olması ve en az 7000 gün veya

b- Kadın ise 58, erkek ise 60 yaşını doldurmuş olması, 25 yıldan beri sigortalı bulunması ve en az 4500 gün, malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmaları şarttır.” biçiminde değiştirilmiş; 17. madde ile 506 sayılı Kanun’a eklenen geçici 81. madde de ise bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihte;

A- Bu Kanun’un yürürlük tarihinden önce yürürlükte bulunan hükümlere göre yaşlılık aylığı bağlanmasına hak kazanmış olanlar ile sigortalılık süresi 18 yıl ve daha fazla olan kadınlar ve sigortalılık süresi 23 yıl ve daha fazla olan erkekler hakkında, bu Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten önce yürürlükte bulunan hükümler uygulanır.

B- Kademeli yaş düzenlemesi;

a) (A) bendi kapsamında olanlar hariç sigortalılık süresi 18 yıldan fazla olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 40 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 23 yıldan fazla olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 44 yaşını doldurmaları ve en az 5000 gün,

b) Sigortalılık süresi 17 yıldan fazla 18 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 41 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 21 yıl 6 aydan fazla 23 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 45 yaşını doldurmaları ve en az 5000 gün,

c) Sigortalılık süresi 16 yıldan fazla 17 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 42 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 21 yıldan fazla 22 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 46 yaşını doldurmaları ve en az 5075 gün,

d) Sigortalılık süresi 15 yıldan fazla 16 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 43 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 18 yıl 6 aydan fazla 20 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 47 yaşını doldurmaları ve en az 5150 gün,

e) Sigortalılık süresi 14 yıldan fazla 15 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 44 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 17 yıldan fazla 18 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 48 yaşını doldurmaları ve en az 5225 gün,

f) Sigortalılık süresi 13 yıldan fazla 14 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 45 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 15 yıl 6 aydan fazla 17 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 49 yaşını doldurmaları ve en az 5300 gün,

g) Sigortalılık süresi 12 yıldan fazla 13 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 46 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 14 yıldan fazla 15 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 50 yaşını doldurmaları ve en az 5375 gün,

h) Sigortalılık süresi 11 yıldan fazla 12 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 47 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 12 yıl 6 aydan fazla 14 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 51 yaşını doldurmaları ve en az 5450 gün,

ı) Sigortalılık süresi 10 yıldan fazla 11 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 48 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 11 yıldan fazla 12 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 52 yaşını doldurmaları ve en az 5525 gün,

j) Sigortalılık süresi 9 yıldan fazla 10 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 49 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 9 yıl 6 aydan fazla 11 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 53 yaşını doldurmaları ve en az 5600 gün,

k) Sigortalılık süresi 8 yıldan fazla 9 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 50 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 9 yıl 6 aydan fazla 11 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 53 yaşını doldurmaları ve en az 5600 gün,

l) Sigortalılık süresi 7 yıldan fazla, 8 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 51 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 6 yıl 6 aydan fazla, 8 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 55 yaşını doldurmaları ve en az 5750 gün,

m) Sigortalılık süresi 6 yıldan fazla, 7 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 52 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 5 yıldan fazla, 6 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 56 yaşını doldurmaları ve en az 5825 gün,

n) Sigortalılık süresi 5 yıldan fazla, 6 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 53 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 3 yıl 6 aydan fazla, 5 yıldan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 57 yaşını doldurmaları ve en az 5900 gün,

o) Sigortalılık süresi 4 yıldan fazla, 5 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 54 yaşını doldurmaları, sigortalılık süresi 2 yıl 8 ay 15 (dahil) günden fazla, 3 yıl 6 aydan az olan erkekler 25 yıllık sigortalılık süresini ve 58 yaşını doldurmaları ve en az 5975 gün,

p) Sigortalılık süresi 3 yıldan fazla, 4 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 55 yaşını doldurmaları ve en az 5975 gün,

r) Sigortalılık süresi 2 yıl 8 ay 15 (dahil) günden fazla, 3 yıldan az olan kadınlar 20 yıllık sigortalılık süresini ve 56 yaşını doldurmaları ve en az 5975 gün

malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunmaları şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler. www.ozdogrular.com

C- İleri yaştakilere getirilen kademeli emeklilik şartları;

a) 23.05.2002 tarihinde 15 yıllık sigortalılık süresini kadın ise 50, erkek ise 55 yaşını doldurmuş ve 3600 gün malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş bulunanlara istekleri halinde yaşlılık aylığı bağlanır.

b) 23.05.2002 tarihinde (a) bendinde öngörülen şartları yerine getiremeyenlerden bu şartları?

ba) 24.05.2002 ile 23.5.2005 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 52, erkek ise 56 yaşını doldurmuş olmaları,

bb) 24.05.2005 ile 23.5.2008 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 54, erkek ise 57 yaşını doldurmuş olmaları,

bc) 24.05.2008 ile 23.5.2011 tarihleri arasında yerine getirenler kadın ise 56, erkek ise 58 yaşını doldurmuş olmaları,

bd) 24.05.2011 tarihinden sonra yerine getiren kadınlar 58, 24.5.2011 ile 23.05.2014 tarihleri arasında yerine getiren erkekler 59 yaşını doldurmuş olmaları,

be) 24.05.2014 tarihinden sonra yerine getiren erkekler 60 yaşını doldurmuş olmaları

şartı ile yaşlılık aylığından yararlanabilirler.

5434 sayılı Kanun kapsamındaki Emekli Sandığı’na tâbi görevinden kendi isteği ile diğer bir ifade ile istifa ederek ayrılanlara; 8 Eylül 1999 tarihinden önce çalışmaya başlayanların, 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’nun(10) geçici 81. maddesinde öngörülen en az onbeş yıllık sigortalılık süresi ve 3600 prim ödeme gün sayısını; 8 Eylül 1999 tarihinden sonra çalışmaya başlayanların ise, 506 sayılı Kanun’un 60. maddesinin birinci fıkrasının (A) bendinin (a) ve (b) alt bentlerinde öngörülen en az yirmibeş yıllık sigortalılık süresi ve 4500 prim ödeme gün sayısı veya sigortalılık süresi aranmaksızın sadece 7000 prim ödeme gün sayısı koşullarını yerine getirmeleri halinde emekli ikramiyesi ödenmesi mümkündür. www.ozdogrular.com

Ancak; bu imkânı getiren 4447 sayılı Kanun’un 45. maddesi 8 Eylül 1999 tarihinde yürürlüğe girdiğinden; Emekli Sandığı’na tâbi bir görevde iken anılan tarihten önce istifa edenlerin yukarıdaki koşullara sahip olsa bile ikramiye hakkından yararlandırılması mümkün olmamaktadır.

Ankara 13. İdare Mahkemesi’nin vermiş olduğu Karar’da(11), davacının, Emekli Sandığı’na tâbi görevinden 8 Eylül 1999 tarihinden önce kendi isteğiyle (istifa ederek) ayrıldığını ve 6270 sayılı Kanun’un atıfta bulunduğu 1475 sayılı Kanun’un 14. maddesinde değişiklik yapan 4447 sayılı Kanun’un 45. maddesinin de 8 Eylül 1999 tarihinde yürürlüğe girdiğini gerekçe göstererek 8 Eylül 1999 tarihinden önce kamu kurumunda istifa ederek ayrılmış olanlara emekli ikramiyesi ödenmeyeceğine hükmetmiştir.

III- İSTİFA EDEN HANGİ MEMURLAR EMEKLİ İKRAMİYESİ ALABİLİR?

Hizmet sürelerinin tamamını veya bir bölümü emekli sandığında geçmekle birlikte Emekli Sandığı şartlarından emekli, adi malûllük veya vazife malûllüğü aylığı bağlanan veyahut toptan ödeme yapılan asker ve sivil tüm iştirakçilere, her tam fiili hizmet yılı için aylık bağlamaya esas tutarın bir aylığı tutarında emekli ikramiyesi verilmektedir. Dikkat edilirse emekli ikramiyesi Devlet memuru olan ve Devlet memuru iken emekliye ayrılanlara verilen bir ödemedir. www.ozdogrular.com

6270 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla(12) 5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun emekli ikramiyesini düzenleyen 89. maddesinde değişiklik yapılmış ve bazı hallerde istifa eden memurlara da emekli ikramiyesi ödeneceği öngörülmüştür. Kanun’daki yeni düzenleme ile 1475 sayılı Kanun’un 14. maddesine atıf yapıldığı için daha önce Devlet memurluğu yapan ve istifa ederek Devlet memurluğundan ayrılanlar aşağıda sayılan hallerin varlığı halinde emekli olmalarını müteakip emekli ikramiyesi alabileceklerdir.

5434 sayılı Emekli Sandığı Kanunu’nun 89. maddesine göre,

İstifa edilen tarihin 8 Eylül 1999’dan sonraki bir tarih olması koşuluyla;

- Askerlik nedeniyle memurluğu sona erenlerden asker dönüşü memurluğa başlamayanlar,

- Memur kadının evlendiği tarihten itibaren bir yıl içerisinde kendi istifa ederek memurluktan ayrılması durumunda,

- İşçinin en az 15 yıl memurluk yaptıktan sonra istifa etmesi ya da memurluk öncesi hizmetleriyle beraber sigortalılık süresinin 15 yılı tamamlaması halinde (örneğin; 4 sene SSK’lı olduktan sonra 11 sene de memur olarak çalışması halinde)

istifa eden Devlet memurları da emekli olduktan sonra emekli ikramiyesi almaya hak kazanabilir. Bu şartları sağlayan ancak şu ana kadar emekli ikramiyesi almayan kişiler de talepte bulunmak koşuluyla emekli ikramiyesi alabilir. Örneğin; 1991 ila 2007 tarihleri arasında Devlet memurluğu yapan ve istifa ederek ayrılan kişinin 15 yıldan fazla hizmeti bulunduğundan emekli olması şartıyla emekli ikramiyesi alma hakkı bulunmaktadır. www.ozdogrular.com

IV- SONUÇ

5434 sayılı Kanun’un 89. maddesi hükmüne göre, Devlet memurluğu yapan ve memurluk görevini 8 Eylül 1999 tarihinden sonra istifa ederek sonlandıranlardan, istifa tarihinden sonra sigortalı olarak hiç çalışmamış olsa da (25 yıldan az hizmeti olanlardan) en az 15 yıl hizmeti olduğu için 61 yaşında veya 25 yıldan (kadınsa 20 yıldan) fazla hizmeti olduğu için 5434 sayılı Kanun’un öngördüğü yaşta emekli olabilecek olanlar, istifa sonrası diğer kanunlar gereği sigortalı olarak çalışmış olsalar/diğer kanunlar kapsamında emekli olsalar dahi kıdem tazminatı alabileceklerdir. Kıdem tazminatı almak için emeklilik sonrası SGK’ya yazılı başvuruda bulunulması yeterlidir.

Murat ÖZDAMAR*
Zeynep Sena KARAMAN**

Yaklaşım

*           İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdür Yrd., Doktora Öğrencisi

**          İstanbul Sosyal Güvenlik İl Müdür Yrd.

(1)         17.06.1949 tarih ve 7235 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

(2)         16.06.2006 tarih ve 26200 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

(3)         24.05.1983 tarih ve 18059 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

(4)         01.09.1971 tarih ve 13943 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

(5)         05.06.2009 tarih ve 27249 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

(6)         Anayasa Mahkemesi’nin, 05.02.2009 tarih ve E. 2005/40, K. 2009/17 sayılı Kararı.

(7)         09.07.2011 tarih ve 27989 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

(8)         Anayasa Mahkemesi’nin, 12.05.2011 tarih ve E. 2010/81, K. 2011/78 sayılı Kararı.

(9)         08.09.1999 tarih ve 23810 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak aynı gün yürürlüğe girmiştir.

(10)       29-30-31.07.1964, 01.08.1964 tarih ve 11766-11779 sayılı Resmi Gazetelerde yayımlanmıştır.

(11)       Ankara 13. İdare Mahkemesi’nin, 28.05.2012 tarih ve E. 2010/2536, K. 2012/1357 sayılı Kararı.

(12)       26.01.2012 tarih ve 28185 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.