I- GİRİŞ

6111 sayılı Kanun’un (Torba Yasa) 51. maddesiyle 5510 sayılı Kanun’a 01.03.2011 tarihinden itibaren Ek 5. madde ilave edilmiştir. Söz konusu madde ile kamu idarelerinde tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar hariç olmak üzere tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışanlar 5510 sayılı Kanun’un 4. maddenin birinci fıkrasının (a) bendi kapsamında sigortalı sayılmıştır. Bu çalışmada Kanun’un Ek-5. maddesi kapsamında prim öderken işe girenlerin dikkat etmesi gerek hususlara yer verilmiştir. www.ozdogrular.com

II- TARIM VEYA ORMAN İŞLERİNDE SÜREKSİZ ÇALIŞANLARIN SİGORTALILIĞI

5510 sayılı Yasa’nın yürürlüğe girmesi ile birlikte Tarım SSK olarak da bilinen 2925 sayılı Yasa kapsamındaki sigortalılık yürürlülükten kalkmış idi. 6111 sayılı Kanun’un (Torba Yasa) 51. maddesiyle 5510 sayılı Kanun’a 01.03.2011 tarihinden itibaren Ek 5. madde ilave edilmesiyle birlikte bir nevi Tarım SSK tekrar yürürlüğe girmiş oldu. Kanun’un Ek 5. maddesine göre tarım veya orman işlerinde hizmet akdiyle süreksiz çalışıp 01.03.2011 tarihinden itibaren sigortalı olmak için müracaat edenlerin bu kapsamda sigortalı sayılabilmesi için;

- Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a), (b) ve (c) bentleri (yani SSK, Bağ-Kur ve Emekli Sandığı) kapsamında çalışmaması,

- İsteğe bağlı sigortalı veya isteğe bağlı iştirakçi olmaması,

- 506 sayılı Kanun’un geçici 20. maddesi (Banka ve Borsa Sandıkları) kapsamında sigortalı olmaması,

- Kendi sigortalılıklarından dolayı Kanun ile 506 sayılı Kanun’un geçici 20. maddesine göre gelir veya aylık almaması,

- 2925 sayılı Kanun’a göre sigortalı sayılmaması,

- 18 yaşını doldurmuş olması

gerekmektedir.

Yukarıdaki şartları taşıyan ve tarım işlerinde süreksiz çalışanların sigortalılıkları “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” ile Kurum’a müracaat ettikleri tarihte başlatılmaktadır. www.ozdogrular.com

Burada dikkat edilmesi gereken husus sadece giriş bildirgesinin Kurum’a verilmesi yeterli olmayıp tarım/orman işlerinde “fiili çalışmanın” da olması gerekmektedir.

III- EK-5 KAPSAMINDA PRİM ÖDERKEN İŞE GİRENLERİN DURUMLARI

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından çıkartılan 2011/36 sayılı Genelge’ye göre Kanun’un Ek-5. maddesi kapsamında prim öderken işe girenlerin sigortalılığı işe başladığı tarih itibariyle sona ermektedir.

Örnek-1: 18.06.2012 tarihinden itibaren Ek-5 kapsamında prim ödeyen Bay (A), 18.09.2012 tarihinde (X) fabrikasında 4/a sigortalısı olarak işe başlamıştır. Bu durumda sigortalının Ek-5 kapsamındaki sigortalılığı 17.09.2012 tarihi itibariyle sona ermektedir.

Ancak Genelge’ye göre Ek-5 kapsamındaki sigortalılığı Kanun’un 4. maddesine göre çalışması (yani işe girmesi) nedeniyle sona erenlerin Ek-5. maddeye tabi sigortalılığı zorunlu çalışmalarının sona erdiği tarihi takip eden günden itibaren kendiliğinden başlatılmaktadır. Bunlardan ayrıca “Tarım İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” veya “Orman İşlerinde Hizmet Akdiyle Süreksiz Çalışanlara Ait Giriş Bildirgesi” alınmamaktadır. www.ozdogrular.com

Örnek-2: 18.06.2012 tarihinden itibaren Ek-5 kapsamında prim ödeyen Bay (A), 18.09.2012 tarihinde (X) fabrikasında 4/a sigortalısı olarak işe başlamış ve 18.10.2012 tarihinde işten ayrılmıştır. Bu durumda Bay (A)’nın Ek-5 sigortalılığı 19.10.2012 tarihinden itibaren kendiliğinden başlamaktadır.

IV- SONUÇ

5510 sayılı Kanun’un Ek-5. maddesi kapsamında prim öderken işe girenlerin Ek-5 kapsamında sigortalılığı işe giriş tarihi itibariyle sonlandırılmaktadır. Ancak aynı sigortalının Ek-5 kapsamındaki sigortalılığı işten ayrıldıktan sonra kendiliğinden başlatılmaktadır. Bu durumda olan kişilerin Ek-5 kapsamındaki sigortalılıklarını sonlandırmak için dilekçe ile Kurum’a başvurmaları gerekmektedir. Aksi takdirde sigortalılıkları kendiliğinden başlatıldığı için SGK’ya borçlu durumda olacaklardır.

Müslim DEMİR*
Yaklaşım

* SGK, Şehzadeler Sosyal Güvenlik Merkezi Müdür V., Sosyal Güvenlik Denetmeni

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.