I- GİRİŞ

Özel bina inşaatları ve İhale konusu işlerin sosyal güvenlik boyutu ile değerlendirilmesi gündemini sürekli korumuştur. İşverenlerin birçoğu, bildirdiği sigortalıların prim borcunu ödemekle mükellefiyetlerini yerine getirdiğini düşünmektedir. Asgari işçilik işverenin, işin emsaline, niteliğine, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütümü açısından gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresini ifade etmektedir. Makalemizde; asgari işçiliğin en önemli unsurlarından olan, inşaatın başlama-bitiş, ihale konusu işin başlama bitiş tarihlerinin asgari işçilik değerlendirmesinde önemini anlatmaya çalışacağız. www.ozdogrular.com

II- Özel bina inşaatlarında inşaatların başlama-bitiş tarihlerinin tespiti

Özel bina inşaatlarında, asgari işçilik hesaplanmasında istenen veriler şunlardır;

İnşaatın yapı, grup sınıfını, kaç m² olduğunu gösterir yapı ruhsatı,

İnşaatın başlama-bitiş tarihinin tespitine ilişkin belgeler,

Makalemizde yapı ruhsatındaki verilerden inşaatın yapı grup ve sınıfının tespiti ile ilgili olarak hususlara yer vermeyeceğiz. Makalemizin esas konusu, inşaatın başlama-bitiş tarihinin asgari işçilik hesaplanmasındaki önemi olacaktır.

İşin başlama ve bitiş tarihlerinin tespiti gerektiğinde, inşaatın başladığı ve bitirildiği tarihin işverence resmî makamlardan alınacak belgelerle kanıtlanması istenebilir. İnşaatın başladığı ve bittiği tarihin resmî belge ile kanıtlanamaması, aksine bir tespit olmadıkça, yapı ruhsat tarihi inşaatın başladığı tarih, inşaatın bitiş tarihi ise işverence Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğüne, yapılan başvuruda dilekçe tarihi beyan edilen tarihten itibaren bir ay içerisinde ise beyan edilen tarih, değilse dilekçenin Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğüne intikal ettirildiği tarih, olarak kabul edilir. Söz konusu tarihlere işverenlerce itiraz edilmesi durumunda, inşaatın başlama ve bitiş tarihleri ile ilgili Sosyal Güvenlik Kurumunun denetim ve kontrolle görevli memurlarınca yapılacak tespit sonucuna göre işlem yapılacaktır. www.ozdogrular.com

Örneğin; (A) işvereni 12.10.2011 tarihinde başladığı inşaat için son bildirimini 2012/Nisan ayı için yaptığını varsayalım. Ancak inşaatın bitiş tarihini, yani 30.04.2012 gösterir yazıyı, Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü’ne 30.06.2012 tarihinde verdi. İlgili Müdürlükçe de inşaatın bitiş tarihi ile ilgili şüpheye düşüldüğünden, Belediye Başkanlığı’ndan inşaatın başlama-bitiş tarihi konusunda bilgi istendi ve gelen cevabi yazıda inşaatın başlama tarihi 12.10.2011 bitiş tarihi ise 30.03.2012 tarihi belirtilmiş olduğunda;

Bu veriler doğrultusunda, söz konusu inşaat için yapılan bildirimlerden, 12.10.2011-30.03.2012 tarihleri arasındaki bildirimler, asgari işçilik değerlendirmesinde dikkate alınacaktır. Diğer bir ifadeyle 2012/Nisan,Mayıs,Haziran ayına ait bildirimler asgari işçilik hesabında, Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilen prime esas kazanç hesabında dikkate alınmayacak, Burada dikkat edilmesi gereken nokta kapsam dışında kalan bildirimler için iptal söz konusu olmayıp, sadece hesaplamaya dahil edilmeyecektir.

Bir çok inşaat işvereni inşaat ile ilgili bildirimini yaptıktan sonra ne yazık ki inşaatın bitiş tarihi gösterir, dilekçeyi ilgili Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü/Sosyal Güvenlik Merkez Müdürlüğü’ne bildirim yaptığı son aydan çok daha sonra vermektedir. Bu noktada, inşaatın bitiş tarihi çok daha önem kazanmaktadır. Yukarıdaki örnekte, inşaatın bitiş tarihi 30.06.2012 olmasına rağmen, inşaatın bitiş tarihini gösterir yazıyı ilgili Müdürlüğe 20.01.2013 tarihine verdiğinde;

İnşaatlarda maliyet hesaplanmasınada, yapımına 01.01.2003 tarihinden sonra başlanılan, başlanılan yıldan sonraki yıllarda tamamlanan inşaatlarda maliyet hesaplamasında; Yapımına başlandığı yıl tamamlanmayan, daha sonraki yıllarda tamamlanan inşaatların maliyetleri hesaplanırken, bitirildiği yıldan bir önceki yılın maliyet bedeli üzerinden hesaplama yapılacaktır. Dolayısıyla örnekteki veriler doğrultusunda inşaat için son bildirim, 30.06.2012 tarihi olsa da, bitiş tarihini gösterir yazıyı, bitiş tarihinden sonra bir aylık süre içerisinde verilmemesinden, dolayı inşaatın bitiş tarihi gösterir yazının ilgili Müdürlüğe veriliş tarihi, inşaatın bitiş tarihi olarak kabul edilecektir. Bu durum da beraberinde, Asgari işçilik hesabında 2011 yılı maliyet bedeli yerine 2012 yılı maliyet bedelinin kullanılmasını gerektirecektir.(Başlangıç-bitiş tarihlerinin Resmi belge ile kanıtlanmaması halinde ve itiraz olmaması durumunda geçerlidir.)

Benzer uygulama, .İhale konusu işlerde için de geçerlidir. İhale konusu işlerde de aynı şekilde ihale makamlarından alınan yazılardaki, işin başlangıç-bitiş tarihleri dikkate alınacağından, ihale konusu işin bitiş tarihinden sonraki bildirimler, asgari işçilik değerlendirmesinde, kapsam dışında tutulacaktır. www.ozdogrular.com

III- SONUÇ

Özel bina inşaatları ve ihale konusu işlerle ilgili olarak son dönemde artan işverenler söz konusu işlerler ilgili olarak sadece tahakkuk edecek primlerin ödenmesi yeterli olmamaktadır. 01.01.1994 yılında başlayan asgari işçilik incelemesinde önemli hususlardan biri, işin başlama-bitiş tarihleridir. İşverenin ödeyeceği fark işçiliği direkt olarak etkileyen bu unsura işverenlerin daha dikkat göstermesi gerektiği kanaatindeyiz.

Hakan HASTÜRK*

E-Yaklaşım

__________________________

*  SGK, Şanlıurfa Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü, İl Müdür Yardımcısı

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.