Üç yıldır Türkiye'nin gündemini meşgul eden Sosyal Güvenlik Reformu'nda yürürlük tarihine ilişkin belirsizlik sürüyor. Tasarının en geç Aralık 2007'de TBMM'den geçerek yasalaşacağı bekleniyordu.

Ancak aradan 3 ay geçmesine rağmen tasarı hâlâ TBMM Plan Bütçe Komisyonu'nda görüşülmeyi bekliyor. Reformun yasalaşmasının mart ayının sonunu bulacağı belirtiliyor. Gecikme, yasanın 1 Haziran 2008'de yürürlüğe girmesini de zora soktu. Yürürlük tarihinin eylüle ertelenebileceği ifade ediliyor. Çalışma Bakanı Faruk Çelik ise yürürlük tarihinin reformun yasalaşmasının ardından belirleneceğini aktardı.

Reformun, parçalar halinde yürürlüğe sokulabileceğini de söyleyen Bakan Çelik, "Yürürlük tarihi 1 Haziran 2008 olacak diye bir kural söz konusu değil. Bunun bazı maddeleri hemen yürürlüğe girebilecek, bazıları üçüncü, bazıları altıncı ayda yürürlüğe girecek. Bununla ilgili teknik çalışmayı sürdürüyoruz." dedi. Çelik'in verdiği bilgiye göre yürürlük tarihi, reformun yasalaşmasının ardından belirlenecek. Çalışma Bakanı, ikincil mevzuatın ve bilgisayar programlarının hazırlanması için gerekli olan sürenin dikkate alınacağını aktarıyor. TBMM'deki gecikmeye ilişkin ise; "Biz aralık ayında yasayı Meclis'e vereceğimizi söyledik ve verdik. Bu değerlendirmeleri planlama ve o saatte bitirme şansına sahip değiliz. Teknik çalışmalar sürdürülüyor.

Yasanın parametreleri var, değişik alanlar var. İkincil mevzuat hangisine yetişiyorsa onlar devreye girecek. Takdir edersiniz ki Meclis'te bir-bir buçuk aylık ilave süre yaşadık. Biz ikincil mevzuat çalışmalarımızı sürdürüyoruz." diye konuştu. 2006'da hazırlanan Sosyal Güvenlik Reformu, daha önce 3 kez ertelenmişti. Anayasa Mahkemesi'nin iptali üzerine 1 Ocak 2007 olan yürürlük tarihi, 1 Temmuz 2007'ye bırakıldı. Ancak, araya seçimler girince 1 Ocak 2008'e ertelendi. Anayasa Mahkemesi'nin öngördüğü düzenlemelerin yapılabilmesi için bu kez reformun yürürlük tarihi Haziran 2008 olarak öngörüldü. Gelinen noktada ise TBMM'deki çalışmalar sürüyor. Ancak uygulamaya ilişkin yönetmelik, tüzük ve genelgelerin hazırlanabilmesi için en az altı aylık süre gerekiyor. Bu durum, reformun dördüncü kez ertelenme ihtimalini gündeme taşıdı. Öte yandan IMF ise reformun bir an önce yürürlüğe girmesini istiyor.

Vekile temsil tazminatı Başbakan'dan döndü

Öte yandan genç milletvekillerin 'kıyak emeklilik' olarak da ifade edilen temsil tazminatına ilişkin ısrarı sürüyor. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan izin vermediği için Sosyal Güvenlik Reformu'ndan çıkarılan madde ile ilgili formül arandığı belirtiliyor. Tartışma konusu olan bu madde, milletvekilliği sona erenlerden gerekli şartları taşımadığı için emekli olamayanlara, herhangi bir işte çalışmadıkları sürece temsil tazminatı ödenmesini öngörüyordu. Genç vekiller, aynı maddeyi geçen dönemde yasaya ekletmek istemiş; ancak dönemin Meclis Başkanı Bülent Arınç'ı ikna edememişlerdi. Arınç, "Vekillikten sonra işsiz kalırsak nasıl geçineceğiz?" diyen milletvekillerine, "Dışarıdaki insan ne yapıyorsa onu yapacağız. Milletvekili seçilmeden önce hangi işi yapıyorduysak yine onu yapıp geçimimizi sağlayacağız." demişti.

Tartışmalara konu olan temsil tazminatının, 30 bin gösterge rakamının memur maaş katsayısı ile çarpımı sonucu bulunacak tutar kadar olması isteniyor. Bu rakam, şu anki memur maaşına göre bin 450 Yeni Türk Lirası'na denk geliyor. Böylece bir dönem görev yapıp 35-40 yaşında vekilliği bitenler, ömür boyu gelir garantisine kavuşacaktı. Milletvekillerine ödenecek temsil tazminatı, vefatları durumunda tıpkı maaş gibi eş ve çocuklarına da aktarılacaktı. Temsil tazminatı isteğinin öncülüğünü Türk Parlamenterler Birliği yapıyor.

Sosyal Güvenlik Reformu hayatımızda neleri değiştirecek?

• 18 yaşın altındaki herkes sağlık güvencesine kavuşacak.
• Özel hastaneler en fazla yüzde 20 fark ücreti alabilecek.
• Emeklilik yaşı ilk kez sigortalı olacak kadınlarda 58, erkeklerde 60 olacak.
• Emeklilik yaşı, 2036'dan sonra kademeli olarak 65'e yükselecek.
• Çalışırken işsiz kalanların emeklilik primini devlet ödeyecek.
• Ölüm maaşına hak kazanmak zorlaşacak, 1800 gün şartı aranacak.
• Emekli aylık bağlama oranı 2,7'den 2'ye inecek, emekli maaşları düşecek.
• Maaşlar bankaya yatacak.
• Bağ-Kurlular da emzirme, evlenme ve iş göremezlik yardımı alabilecek.
• Asgari ücretin 3'te 1'inden az kazananlar sağlık hizmetlerinden ücretsiz yararlanacak.
• Yeşil kart kalkacak.
• Emzirme yardımı 200 YTL'ye, cenaze yardımı bin 170 YTL'ye çıkacak.
• Gazeteci, postacı, pilot ve sanatçılar yıpranma payı alamayacak.
• Ayakta tedavide doktor ve diş hekimi muayenesi için 2 YTL katılım payı ödenecek.
• Emeklilik için prim gün sayısı 7 bine çıkacak. Rakam 2028'de 9 bin günü bulacak.

http://www.zaman.com.tr/haber.do?haberno=654604