Skip to content

Narrow screen resolution Wide screen resolution Auto adjust screen size Increase font size Decrease font size Default font size default color brick color green color
2012 Yılında Elde Edilen Hangi Ücret Gelirleri İçin Yıllık Beyanname Verilecek? PDF Yazdır e-Posta
10 Mart 2013
Image

I- GİRİŞ

Gelir Vergisi Kanunu’nda sayılan yedi gelir unsurundan biri olan ücret gelirinde genel vergilendirme biçimi, işverenler tarafından çalışana yapılan ücret ödemesinin nakden veya mahsuben yapıldığı anda tevkif suretiyle olmakla beraber; aynı Kanunda yapılan düzenleme ile birden fazla işverenden tevkifata tabi ücret elde eden kişiye bazı hallerde yıllık beyanname verme zorunluluğu da getirilmiştir. Tevkifatsız ücret geliri elde eden ücretliler ise yıllık beyanname vermek suretiyle elde ettikleri gelirin vergisini ödemektedirler.

2012 yılında bir veya birden fazla işverenden ücret geliri elde eden ve ücretinden tevkifat yapılan ücretli, beyanname vermediği durumda ödenen vergi nihai vergi olmakta, beyanname vermesi durumunda ise yıl içinde ödenen vergiyi, hesaplanan vergiden mahsup etmektedir. Bu çalışmada, tevkifata tabi olan veya olmayan ücret gelirleri için yıllık beyanname verme durumları, bazı gelir unsurları ve beyannameden indirim konusu yapılacak bazı hususlar da dikkate alınmak suretiyle örnek olaylar çerçevesinde incelenecektir.[1] www.ozdogrular.com

II- YILLIK BEYANNAME İLE BEYAN EDİLECEK ÜCRET GELİRLERİ

Gelir Vergisi Kanunu’na göre, yıllık beyanname ile beyan edilmesi gereken ücret gelirlerini tevkifata tabi olan ve tevkifata tabi olmayan ücret gelirleri olarak ikiye ayırmak mümkün bulunmaktadır. Tam mükellef gerçek kişi ücretliler tarafından 2012 yılında elde edilen ücret gelirlerinin beyanında;

  • Tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirleri için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmeyecektir.
  • Tevkifata tabi tutulmamış ücret gelirleri için tutarı ne olursa olsun yıllık beyanname verilecektir.
  • Birden fazla işverenden tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde edilmesi durumunda, birden fazla işverenden aldıkları ücret tutarı, 2012 yılı için 25.000 TL’yi aşması halinde, birinci işverenden alınan da dahil olmak üzere tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirlerinin tamamı beyan edilecektir.
  • Vergiye tabi diğer gelirlerin de olması durumunda, 25.000 TL’lik tutarı aşmayan Türkiye’de tevkifata tâbi tutulmuş olan; birden fazla işverenden elde edilen ücretler, menkul sermaye iratları ve gayrimenkul sermaye iratları yıllık gelir vergisi beyannamesine dahil edilmeyecektir.

Bu şartlar dahilinde yıllık beyanname vermesi gereken ücretlilerin 2012 yılında elde etmiş oldukları ücret gelirlerini, 2013 yılının Mart ayının başından (1 Mart-25 Mart) 25. günü akşamına kadar beyan etmeleri gerekmektedir. Ancak, dar mükellef gerçek kişilerin 2012 yılında elde ettiği tevkifata tabi tutulmuş ücret gelirleri için yıllık beyanname verilmeyecektir.

III- TEK İŞVERENDEN ELDE EDİLEN TEVKİFATA TABİ ÜCRET GELİRİ BEYAN EDİLMEZ

Tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret gelirleri için tutarı ne olursa olsun yıllık beyanname verilmeyecek, diğer gelirler için beyanname verilmesi halinde de bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir. www.ozdogrular.com

Örnek 1: Tam mükellef Bay (A)’nın, 2012 yılında tek işverenden elde ettiği tevkifata tabi tutulmuş ücret geliri tutarı 75.000 TL’dir. Buna göre, ücretlinin tek işverenden elde ettiği ve yıl içinde tevkifata tabi tutulan ücret gelirleri için yıllık beyanname verilmeyecektir. 

IV- BİRDEN FAZLA İŞVERENDEN ELDE EDİLEN TEVKİFATA TABİ ÜCRET GELİRİNİN BEYANI

2012 yılında tam mükellef gerçek kişiler tarafından birden fazla işverenden tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücret geliri elde edilmesi durumunda, birden sonraki işverenden alınan ücret toplamının 2012 yılı için 25.000 TL’yi aşması halinde; birinci işverenden alınan ücret tutarı da dahil olmak üzere, elde edilen tevkifatlı ücret gelirlerinin tamamı için yıllık gelir vergisi beyannamesi verilmesi gerekmektedir. Birden fazla işverenden ücret alınması halinde birinci işverenden alınan ücretin hangisi olacağını, ücret geliri elde eden ücretli tarafından serbestçe belirlenecektir.

Örnek-2: Bay (A), 2012 yılında üç ayrı işverenden toplam 82.000 TL ücret geliri elde etmiş ve ücret gelirlerinin tamamı yıl içinde işverenler tarafından tevkif suretiyle vergilendirilmiştir.

1. İşverenden alınan ücret

60.000 TL

2. İşverenden alınan ücret

14.000 TL

3. İşverenden alınan ücret

  8.000 TL  

Beyan edilmesi gereken tutar

Beyan yok

Örnekteki ücretli, 60.000 TL ücret geliri elde ettiği işvereni birinci işveren olarak seçmesi durumunda; 1. işverenden sonraki 2 ve 3. işverenlerden elde ettiği ücret gelirleri toplamı 22.000 TL olmaktadır. Bu tutar 2012 yılı için belirlenen 25.000 TL’lik beyan sınırının altında kaldığından, ücretli birden fazla işverenden elde edilen ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan ücret gelirlerinin tamamı için yıllık gelir vergisi beyannamesi vermeyecektir. www.ozdogrular.com

Örnek-3: Bayan (B), 2012 yılında 3 ayrı işverenden toplam 67.000 TL ücret geliri elde etmiş ve ücret gelirlerinin tamamı yıl içinde tevkif suretiyle vergilendirilmiştir.

1. İşveren

40.000 TL

2. İşveren (Huzur ücreti)

15.000 TL

3. İşveren (Huzur ücreti)

12.000 TL

Beyan edilmesi gereken tutar

67.000 TL

Ücretli 1. işveren olarak 40.000 TL ücret geliri elde ettiği işvereni seçmiştir. Kişinin diğer işverenlerden elde ettiği ücret tutarı olan (15.000+12.000=) 27.000 TL, 2012 yılı için beyan sınırı olan 25.000 TL’yi geçtiğinden, 67.000 TL’lik ücret gelirinin tamamı beyan edilecek ve yıl içinde tevkif yoluyla kesilen vergiler ise hesaplanan vergiden mahsup edilecektir. www.ozdogrular.com

V- TEVKİFATA TABİ OLMAYAN ÜCRET GELİRİNİN BEYANI

Gelir Vergisi Kanunu’nda, tevkifata tabi olmayan ücretler belirtilmiş ve vergi tevkifatının yapılmadığı durumlarda ücret gelirlerinin yıllık beyanname ile beyan edileceği hüküm altına alınmıştır. Buna göre, ücretlerini yabancı bir memleketteki işverenden doğrudan doğruya alan hizmet erbabı ile istisnadan faydalanmayan yabancı elçilik ve konsolosluk memur ve hizmetlileri için tevkifat yapılmayacağından ücret gelirini elde edenler tarafından yıllık beyanname ile beyan edilmesi gerekmektedir. Ancak, Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan düzenlemeye göre, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerin yanında çalışan hizmet erbabına, işverenin Türkiye dışında elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödediği ücretlerin gelir vergisinden istisna edilmesi gerekmektedir. Buna göre, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan dar mükellefiyete tabi işverenlerin irtibat bürolarında çalıştırdıkları personele yurt dışından elde ettiği kazançları üzerinden döviz olarak ödedikleri ücretler, belli şartlar dahilinde gelir vergisine tabi olmayacaktır.

Örnek-4: Merkezi Japonya’da bulunan (X) firmasının Ankara’daki irtibat bürosunda çalışan Bay (C)’ye, işvereni tarafından Türkiye dışında elde ettiği kazançları üzerinden 2012 yılında 40.000 Dolar tevkifata tabi tutulmamış ücret ödenmiştir. GVK’nın 23/14. maddesine göre döviz olarak ödenen ücretler gelir vergisinden istisna olduğundan ödevli yıllık beyanname vermeyecektir.

Örnek-5: Merkezi Almanya’da bulunan bir firmanın İstanbul’da bulunan irtibat bürosunda çalışan Bayan (D), 2012 yılında tevkifata tabi tutulmamış 70.000 TL ücret geliri elde etmiştir. Ödenen ücret, döviz olarak ödenmediğinden GVK’nın 23/14. maddesinde yer alan istisnadan yararlanması mümkün olmadığından, ücretlinin elde ettiği ve tevkifata tabi tutulmamış ücret gelirinin tamamı yıllık beyanname ile beyan edilecektir.

Öte yandan, Gelir Vergisi Kanunu’nda yer alan ücret istisnasına ilişkin düzenlemeye göre; yabancı elçilik ve konsoloslukların Diplomat muaflığı kapsamına girmeyen memur ve hizmetlilerinin yalnız bu işlerinden dolayı aldıkları ücretler karşılıklı olmak şartıyla gelir vergisinden istisna edilmesi gerekmektedir. Söz konusu ücret istisnası, yabancı elçilik ve konsolosluklarda çalışan ve “Diplomat muaflığı” kapsamına girmeyen memur ve hizmetlilerin, bu görevleri karşılığı aldıkları ücret gelirlerine karşılıklı olmak şartıyla uygulanmaktadır.

Örnek-6: Ankara’daki (X) Elçiliğinde çalışan ve GVK’nın 16. maddesindeki istisnadan faydalanmayan Türk uyruklu Bayan (Y), 2012 yılında 48.000 TL ücret geliri elde etmiştir. Buna göre, kişinin ücretinden tevkifat yapılmadığından ve karşılıklılık esasının da olmaması nedeniyle, elde ettiği 48.000 TL ücret gelirinin tamamı için yıllık beyanname verilecektir. www.ozdogrular.com

A- YILLIK BEYANNAME VEREN ÜCRETLİLERİN ASGARİ GEÇİM İNDİRİMİNDEN YARARLANMASI

Gerçek usulde vergilenen ücret gelirini elde eden ücretlilerin yararlandığı asgari geçim indirimi uygulamasına ilişkin olarak yayımlanan 265 Seri No.lu GV Genel Tebliğinde yapılan açıklamalara göre; ücretlerinden gelir vergisi tevkifatı yapılmayan ve bu nedenle ücretlerini yıllık beyanname ile beyan etmek zorunda olan ücretlilerde asgari geçim indirimi, yıllık beyannamede hesaplanan gelir vergisinden mahsup edilmek suretiyle gerçekleştirilecektir. Bu durumda, asgari geçim indiriminden faydalanmak isteyen tam mükellef ücretli, Tebliğ ekinde yer alan “Aile Durumu Bildirimi”ni doldurarak yıllık beyannameye ekleyecektir. www.ozdogrular.com

Yıllık beyanname ile beyan edilen yıl içinde tevkifata tabi tutulmamış ücret geliri üzerinden hesaplanan gelir vergisi tutarından hesaplanan asgari geçim indirimi tutarı mahsup edilecek ve asgari geçim indirimi tutarı, ödenecek gelir vergisi tutarını azaltmak suretiyle ücretliye yansıtılacaktır. 2012 takvim yılı boyunca asgari geçim indirimi tutarının hesaplanmasında dikkate alınacak asgari ücretin aylık brüt tutarı ile yıllık brüt tutarı şöyledir.

2012 takvim yılı başında geçerli olan asgari ücretin aylık brüt tutarı

2012 takvim yılı başında geçerli olan asgari ücretin yıllık brüt tutarı

886,50 TL

(886,50X12=) 10.638 TL

Hesaplamalarda bu tutar 12 ay boyunca kullanılacak olup, 2012 yılının ikinci yarısında asgari ücretin farklı uygulanması bu hesaplamayı etkilemeyecektir.

Örnek-7: Merkezi Kanada’da bulunan bir firmanın Ankara’da bulunan irtibat bürosunda çalışan tam mükellef Bay (A), 2012 yılında tevkifata tabi tutulmamış 50.000 TL ücret geliri elde etmiştir. Hizmet erbabının eşi çalışmamakta olup, 5 ve 15 yaşlarında iki çocuğu bulunmaktadır. Çocuklar sosyal güvenlik yönünden babaya tabi bulunmaktadırlar.

Örnekte, ödevliye ödenen ücret döviz olarak ödenmediğinden GVK’nın 23/14. maddesinde yer alan ücret istisnasından yararlanması mümkün değildir. Bu nedenle, elde edilen ve tevkifata tabi tutulmamış ücret gelirinin tamamı 1-25 Mart 2013 tarihleri arasında yıllık beyanname ile beyan edilecektir. Ücretli, yıl içinde işvereni kanalıyla asgari geçim indiriminden yararlanamadığından, tevkifatsız ücret geliri için vereceği yıllık beyanname ekinde yer alacak Aile Durumu Bildiriminde asgari geçim indirimini şöyle hesaplayacaktır. www.ozdogrular.com

2012 Yılı Asgari Ücretin Yıllık Brüt Tutarı (886,50 X 12=)

10.638 TL  

Mükellefin Asgari Geçim İndirimi Oranı  

 % 75

-Mükellefin kendisi için      % 50

 

 

-Mükellefin eşi için            % 10

 

 

-Mükellefin çocukları için  % 15

 

 

Asgari Geçim İndirimine Esas Tutar (10.638 X % 75)  

7.978,5 TL

Yıllık Asgari Geçim İndirimi Tutarı (7.978,5X % 15)

1.196,7 TL

Örnekte, yıllık beyannamede hesaplanan gelir vergisinden yıllık asgari geçim indirimi tutarı olan 1.196,7 TL mahsup edilecektir. Böylece, yıllık beyannameyle bildirilen ücret gelirine isabet eden gelir vergisinden, asgari geçim indirimi tutarı mahsup edilerek, ücretliye yansıtılmış olacaktır. www.ozdogrular.com

VI- ÜCRET GELİRİ İLE DİĞER GELİR UNSURLARININ BİRLİKTE BEYANI

2012 yılında beyanname verme sınırı olan 25.000 TL’yi aşmayan Türkiye’de tevkifata tâbi tutulmuş olan; birden fazla işverenden elde edilen ücretler, menkul sermaye iratları ve gayrimenkul sermaye iratları için yıllık beyanname verilmeyecek ve diğer gelirler için beyanname verilse dahi bu gelirler beyannameye dahil edilmeyecektir. Ücret gelirlerinin menkul ve gayrimenkul sermaye iratları ile birlikte değerlendirilmesinde, öncelikle ücret gelirleri tek başına ele alınacak ve birden sonraki işverenlerden alınan ücretin yıllık brüt tutarının beyanname verme sınırı olan 25.000 TL’yi geçmesi durumunda, ücret gelirlerinin tamamı ile menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarının beyan edilmesi gerekecektir.

Örnek-8: Bay (C), 2012 yılında tevkifata tabi olarak iki ayrı işverenden ücret geliri ve işyeri kira geliri elde etmiştir.

1. İşverenden alınan ücret

35.000 TL

2. İşverenden alınan ücret

30.000 TL

İşyeri kira geliri (Brüt)

10.000 TL

Beyan edilecek gelir

75.000 TL

Ödevli, 1. işveren olarak 35.000 TL ücret elde ettiği işvereni seçeceğinden ve birden sonraki işverenden aldığı ücret geliri olan 30.000 TL beyan sınırı olan 25.000 TL’yi aştığından ücret gelirlerinin tamamını beyan edecektir. Ücretli, vereceği beyannameye ücret gelirlerinin yanında 10.000 TL’lik tevkifatlı işyeri kira gelirini de dahil edecektir. Hesaplanan gelir vergisinden ücret ve kira gelirinden yıl içinde tevkif edilen vergiler mahsup edilecektir. www.ozdogrular.com

Örnek-9: Bayan (D), 2012 yılında üç ayrı işverenden toplam 62.000 TL tevkif yoluyla vergilendirilmiş ücret geliri elde etmiş ve 12.000 TL’de mesken kira geliri elde etmiştir.

1. İşverenden alınan ücret

40.000 TL

2. İşverenden alınan ücret

12.000 TL

3. İşverenden alınan ücret

10.000 TL

Mesken kira geliri

12.000 TL

Beyan edilecek gelir

12.000 TL

Bayan (D), 40.000 TL ücret geliri elde ettiği işvereni 1. işveren olarak seçecektir. Ödevli, birinci işverenden alınan ücret hariç, ikinci ve üçüncü işverenden alınan ücretlerin toplamı olan 22.000 TL, 2012 yılı için 25.000 TL’lik beyan sınırını aşmadığı için ücret gelirlerini beyan etmeyecektir. Mesken kira geliri olan 12.000 TL ise 2012 yılı için istisna tutarı olan 3.000 TL’yi aştığından yıllık beyanname ile beyan edilecektir. Beyannamede mesken kira gelirinden önce 3.000 TL’lik istisna tutarı[2] düşülecek, daha sonra da %25 oranında götürü gider indirimi veya gerçek gider indirimi yapılarak safi irat tespit edilecektir.

Örnek-10: Bay (E)’nin 2012 yılı ücret, menkul ve gayrimenkul sermaye iradı gelirleri aşağıdaki gibi olup, ücret gelirleri ile işyeri kira gelirleri tevkif yoluyla vergilendirilmiştir.

1. İşverenden alınan ücret

40.000 TL

2. İşverenden alınan ücret

30.000 TL

Mevduat faizi

60.000 TL

01.01.2006 tarihinden sonra ihraç

edilen Hazine bonosu faiz geliri

 

30.000 TL

İşyeri kira geliri (Brüt)

12.000 TL

Konut kira geliri

  6.000 TL

Beyan edilecek gelir tutarı

88.000 TL

Mükellefin 1. işverenden aldığı ücret hariç diğer işverenden elde ettiği ücret tutarı olan 30.000 TL, 2012 yılı için beyan sınırı olan 25.000 TL’yi aştığından, ücret gelirlerinin tamamı beyan edilecektir. Mevduat faizi geliri ve 1.1.2006 tarihinden sonra ihraç edilen Hazine bonosu faiz geliri, tevkifata tabi olduğundan tutarı ne olursa olsun beyan edilmeyecektir. Bu gelirler, diğer gelirler nedeniyle beyanname verilse de beyannameye dahil edilmeyecektir. Konut kira geliri (6.000 TL), 2012 yılı için 3.000 TL’lik istisna tutarını aştığından mutlaka beyan edilecektir. Tevkifata tabi tutulmuş işyeri kira geliri ise, ücret geliri ile birlikte toplandığında beyan sınırı olan 25.000 TL’yi aştığından beyannameye dahil edilecektir. Ödevli ücret, işyeri ve konut kira gelirinin toplamı olan 88.000 TL’yi yıllık beyannameyle beyan edecektir. Beyannamede, hesaplanan gelir vergisinden yıl içinde ücret ve işyeri kira gelirinden tevkif suretiyle kesilen vergiler mahsup edilecektir. Ödevli, konut kira gelirine ilişkin olarak mesken istisnasından yararlanacaktır.

VII- DAR MÜKELLEF ÜCRETLİNİN BEYANNAME VERME DURUMU

Dar mükellef gerçek kişiler, tamamı Türkiye’de tevkif suretiyle vergilendirilmiş olan ücret gelirleri için yıllık beyanname vermeyecekler ve diğer gelirleri için (ticari kazanç, gerçek usulde vergilendirilen zirai kazançlar, tevkifatsız menkul ve gayrimenkul sermaye iratları için) beyanname vermeleri halinde de bu gelirlerini beyannameye dahil etmeyeceklerdir. Dolayısıyla, tevkifata tabi tutulmuş olmak kaydıyla dar mükellef gerçek kişilerin elde ettiği ücret gelirleri için birden fazla işverenden elde edilip edilmediğine ve tutarına bakılmaksızın yıllık beyanname verilmeyecektir. Ancak, tevkifata tabi tutulmamış ücret geliri elde eden dar mükellef gerçek kişilerin ücret gelirlerini yıllık beyanname ile beyan etmesi gerekmektedir. www.ozdogrular.com

VIII- YILLIK BEYANNAMEDEN YAPILABİLECEK İNDİRİMLER

Gelir Vergisi Kanunu’na ve diğer özel kanunlara göre, gelir vergisi matrahının tespitinde beyannamede bildirilecek gelirlerden aşağıda belirtilen indirimlerin yapılabilmesi için yıllık beyanname ile bildirilecek bir gelirin bulunması ve yapılacak indirimlerin ilgili mevzuatta belirtilen şartları taşıması gerekmektedir. Ancak, yıl içinde ücret gelirinin tevkif suretiyle vergilendirilmesi anında ücret matrahından indirim konusu yapılan unsurların (Şahıs sigorta primi, bireysel emeklilik katkı payı ve sakatlık indirimi gibi) ikinci kez yıllık beyannamede indirim konusu yapılması mümkün değildir. İndirim konusu yapılabilecek hususlar şunlardır;

  • Şahıs sigorta primleri ve bireysel emeklilik katkı payı,
  • Eğitim ve sağlık harcamaları,
  • Sakatlık indirimi,
  • Bağış ve yardımlar,
  • Sponsorluk harcamaları,
  • Doğal afetler ile ilgili ayni ve nakdi bağışlar,
  • Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımlar,
  • İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansına yapılan bağış, yardım ve sponsorluk harcamaları,
  •  Yukarıda yer alan indirim konusu yapılabilecek bazı unsurların kısa açıklaması şöyledir;
  • Şahıs sigorta primleri ve bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları, (Beyan edilen gelirin % 10’unu (şahıs sigorta primleri için, beyan edilen gelirin % 5’ini) ve asgarî ücretin yıllık tutarını (2012 yılı gelirlerine ilişkin olarak kullanılacak olan asgari ücretin yıllık brüt tutarı 10.962 TL’dir.) aşmamak şartıyla, mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait hayat, ölüm, kaza, hastalık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri ile bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları)

Öte yandan, bireysel emeklilik katkı payları son kez 2012 yılına ilişkin verilecek yıllık beyannameden indirilecektir. 6327 sayılı Kanunla GVK’nın 89’uncu maddesinde yapılan değişiklik uyarınca, 01.01.2013 tarihinden sonraki dönemlerde yıllık beyanname veren mükellefler tarafından vergi matrahlarının tespitinde bireysel emeklilik sistemine ödenen katkı payları indirim konusu yapılamayacaktır. Ancak, 1.1.2013 sonrasında mükellefin şahsına, eşine ve küçük çocuklarına ait birikim priminin alındığı hayat sigortalarına ödenen primlerin %50’si ile ölüm, kaza, hastalık, sağlık, sakatlık, analık, doğum ve tahsil gibi şahıs sigorta primleri beyan edilen gelirin %15’ini ve yıllık olarak asgari ücretin yıllık tutarını aşmamak şartıyla indirim konusu yapılabilecektir.

  • Eğitim ve sağlık harcamaları, (Beyan edilen gelirin % 10’unu aşmaması, Türkiye’de yapılması ve gelir veya kurumlar vergisi mükellefiyeti bulunan gerçek veya tüzel kişilerden alınacak belgelerle tevsik edilmesi şartıyla, mükellefin kendisi, eşi ve küçük çocuklarına ilişkin olarak yapılan eğitim ve sağlık harcamaları)
  • Bağış ve yardımlar[3], www.ozdogrular.com

-Tamamı indirim konusu yapılan bağış ve yardımlar (Örneğin, fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin tamamı.)

-Belli sınırlar dahilinde indirilecek bağış ve yardımlar (Örneğin, genel ve özel bütçeli kamu idareleri, il özel idareleri, belediyeler, köyler ile kamu yararına çalışan dernekler ve Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara yıllık toplamı beyan edilecek gelirin % 5’ini (kalkınmada öncelikli yöreler için % 10’unu) aşmamak üzere, makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımlar.)

-Doğal afetler ile ilgili ayni ve nakdi bağışlar, (Bakanlar kurulunca yardım kararı alınan doğal afetler dolayısıyla Başbakanlık aracılığıyla makbuz mukabili yapılan ayni veya nakdi bağışların tamamı.)

-İktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine ve Türkiye Yeşilay Cemiyetine makbuz karşılığı yapılan nakdi bağış ve yardımların tamamı.

-Diğer kanunlara göre tamamı indirilecek bağış ve yardımlar. (Örneğin, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu’na, Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumunun Kuruluşu Hakkındaki Kanuna, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanunu’na, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Kanunu’na, Türk Silahlı Kuvvetleri Güçlendirme Vakfı Kanunu’na göre yapılan bağış ve yardımlar gibi.).

  • Sponsorluk harcamaları, (Amatör spor dalları için tamamı, profesyonel spor dalları için % 50’si.)
  • Sakatlık indirimi, (GVK’nın 31. maddesinde yer alan aylık sakatlık indirimi tutarlarına göre hesaplanan yıllık indirim. Bu indirimden bakmakla yükümlü olduğu özürlü kişi bulunan hizmet erbabı (tevkifat matrahı dahil) da yararlanır.)[4] www.ozdogrular.com

IX- ÜCRET GELİRLERİNE UYGULANACAK GELİR VERGİSİ TARİFESİ

2012 yılında elde edilen gelir unsurlarının yıllık beyanname ile beyan edilmesi halinde, 280 Seri No.lu GV Genel Tebliği ile belirlenen aşağıdaki vergi tarifesi uygulanacaktır.

10.000 TL’ye kadar

% 15

25.000 TL’nin 10.000 TL’si için 1.500 TL, fazlası

% 20

58.000 TL’nin 25.000 TL’si için 4.500 TL (ücret gelirlerinde 88.000 TL’nin 25.000 TL’si için 4.500 TL), fazlası

% 27

58.000 TL’den fazlasının 58.000 TL’si için 13.410 TL (ücret gelirlerinde 88.000 TL’den fazlasının 88.000 TL’si için 21.510 TL), fazlası

oranında vergilendirilir.

% 35

Ancak, vergi tarifesinin 3. dilimde ücret gelirleri ile diğer gelir unsurlarının vergilendirilmesi farklılık göstermektedir. Dolayısıyla, 2012 yılında elde ettiği ücret geliri için beyanname veren bir mükellefin aynı anda diğer gelir unsurlarını da beyan etmesi ve beyannamedeki toplam gelirin 58.000 TL’yi aşması durumunda 25.02.2011 tarih ve 75 No.lu Gelir Vergisi Sirkülerinde yapılan açıklamalara göre gelir vergisinin hesaplanması gerekmektedir. www.ozdogrular.com

X- BEYANNAMENİN VERİLMESİ VE TAHAKKUK EDEN GELİR VERGİSİNİN ÖDENMESİ

Yıllık beyanname vermesi gereken ücretlilerin 2012 yılında elde etmiş oldukları ücret gelirlerini, 2013 yılının Mart ayının başından (1 Mart-25 Mart) 25. günü akşamına kadar beyan etmeleri gerekmektedir. Ancak, dar mükellef gerçek kişilerin 2012 yılında elde ettiği tevkifata tabi tutulmuş ücret gelirleri için yıllık beyanname verilmeyecektir. Hesaplanan gelir vergisi; vergi tahsiline yetkili olan banka şubelerine, bağlı bulunulan vergi dairesine ödenebilir.  Beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinin birinci taksiti 1-31 Mart 2013 (Son ödeme günü olan 31 Mart Pazar günü, resmi tatil olduğu için 1 Nisan 2013 tarihinde), ikinci taksitinin ise 1-31 Temmuz 2013 tarihleri arasında olmak üzere iki eşit taksitte ödenmesi gerekmektedir.

İmdat TÜRKAY*

E-Yaklaşım


*           Gelir İdaresi Başkanı

[1]           Bu çalışmada yapılan açıklamalar, 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 15, 16, 23/14, 32, 61, 62, 86, 95, 103, geçici 67.  maddelerinde yer alan hükümler ile Maliye Bakanlığının 11.02.2004 tarih ve 16 No.lu Gelir Vergisi Sirküleri doğrultusunda yapılmıştır.

[2]           GVK’nın 21. Maddesine göre; binaların mesken olarak kiraya verilmesinden bir takvim yılı içinde elde edilen hasılatın 280 Seri No.lu GVGT ile 2012 yılı için 3.000 lirası gelir vergisinden müstesnadır. İstisna haddi üzerinde hasılat elde edilip beyan edilmemesi veya eksik beyan edilmesi halinde, bu istisnadan yararlanılamaz. Ticari, zirai veya mesleki kazancını yıllık beyanname ile bildirmek mecburiyetinde olanlar bu istisnadan faydalanamazlar.

[3]           Beyan edilen gelirden indirim konusu yapılacak bağış ve yardımlar GVK’nın 89/4,5,6,7,10,11. maddesinde ve kendi özel kanunlarında belirtilmiş olup; bağış ve yardımın nakden yapılmaması halinde, bağışlanan veya yardımın konusunu teşkil eden mal veya hakkın varsa mukayyet değeri, yoksa Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre Takdir Komisyonunca tespit edilecek değeri esas alınır.

[4]           2012 yılı için beyan edilen gelirden indirim konusu yapacak sakatlık indirimi tutarları 280 Seri No.lu GVKGT ile belirlenmiş olup; bu turalar 1.  Derece sakatlar için 770 TL, 2. Derece için 380 TL ve 3. Derece için ise 180 TL olarak uygulanacaktır.

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.