Bildiğiniz gibi artık yılan hikayesine dönen "emeklilere promosyon ödemesi" konusu mütemadiyen gündeme geliyor. Bize gelen sorulardan, emeklilerimizin pek çoğunun yanlış bilgilendirme sebebiyle yersiz ve abartılı beklenti içinde olduklarını anlıyoruz. Bu yanlış anlamayı düzeltmek için emeklilerimizin kafasındaki sorulara sırasıyla cevap verelim.
1. Banka promosyonu nedir?
Bankalar, maaş ödemelerine aracılık ettikleri kurumlara, bunun karşılığı olarak belirli bir ödeme yaparlar. Promosyon ödemesi dediğimiz bu ödeme genellikle çalışanlara dağıtılır. Banka ile kurum arasında maaş ödeme sözleşmesi birkaç yılda bir yenilenir ve her sözleşme için ayrı bir promosyon
ödemesi yapılır.
2. Bankalar neden promosyon öder?
Bankalar, çalışanların kara kaşı ve kara gözü için promosyon ödemesi yapmaz. Personel maaşları bankaya maaş gününden birkaç gün önce yatar, maaş gününde de maaşın tamamı çekilmez. Banka için yüzen fon anlamına gelen bu meblağ, banka tarafından kullanılır. Ayrıca maaşını bankadan alan kişiye kredi kartı, tüketici kredisi, yatırım hesabı gibi birçok finansal enstrüman satılır. Bütün bunlar banka için gelir kalemidir ve banka, promosyon tavuğunun karşılığını kaz olarak fazlasıyla alır.
3. Promosyon ödemesi yasal zorunluluk mudur?
Bankaların promosyon ödemesi konusunda zorlayıcı hiçbir yasal/anayasal düzenleme yok. Konuyla ilgili tek düzenleme, Başbakanlığın yayımlamış olduğu ve promosyonun dağıtım usulünü belirleyen düzenlemedir.
4. Emeklilere promosyon ödenmeli mi?
Emeklilere promosyon ödemesini zorunlu kılan hukuki bir düzenleme olmadığına göre bu soruya hukuken değil ahlaken ve vicdanen cevap verebiliriz. Bu anlamda evet, çalışanlara yapılan maaş ödemeleri sebebiyle promosyon veriliyorsa emekli maaşı ödemeleri için de promosyon verilmelidir.
5. Bakanlık ve SGK promosyon için uğraşıyor mu?
Hem SGK hem de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, emeklilere promosyon ödenmesi için çaba harcıyor. Ancak şu ana kadar yapılan görüşmelerden olumlu sonuç alınamadı.
6. Bankalar emekliye neden promosyon vermiyor?
Çalışanlara yapılan maaş ödemeleri için promosyon veren bankalar, konu emekliler olduğunda isteksiz davranıyor. Çünkü emekli maaşları genelde tutar olarak düşük ve emeklilerin maaşlarını bankada bekletme imkanları yok. Ayrıca kredi kartı, bireysel kredi, yatırım fonları ve bireysel emeklilik gibi yan ürünlere emeklilerin itibar etmeyeceğini düşünüyorlar. Kaldı ki emekli maaşına haciz konamadığından, bankalar için emekliler 'uygun' müşteri değiller.
7. Yargı yoluyla promosyon alınabilir mi?
İdari ve siyasi kanaldan promosyon alamayan emekliler, dava yoluyla almayı denediler. Yargıtay konuyla ilgili verdiği kararında emeklilere promosyon ödemesi konusunda bankaların zorunlu tutulamayacağına hükmetti. Konunun Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne taşınacağı söyleniyor. Bana göre yargı yoluyla sonuç alınması pek muhtemel görünmüyor.
8. Yasal düzenleme yapılabilir mi?
Teorik olarak TBMM, emeklilere promosyon ödenmesi konusunda bir düzenleme yapabilir. Fakat pratikte böyle bir düzenlemenin yapılması pek mümkün görünmüyor.
9. Nasıl sonuç alınabilir?
Bu konuda emeklilerimizin sonuç alabilmeleri bireysel çabalarından ziyade dernekler kanalıyla mücadele etmelerine bağlı. Örneğin maaşlarını sadece tek bankada toplama gibi inisiyatifler kullanabilirler.
10. Ödense tutar ne olur?
Promosyon ödenmesi halinde yıllık 200 lirayı geçmeyeceği tahmin ediliyor. Emekli aylığının tutarına göre bu rakam değişecektir. Sadettin Orhan http://ekonomi.bugun.com.tr/10-soruda-emekliye-promosyon-odemesi-yazisi-226942 ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz. |
