Malûllüğün Tespiti Sürecinin Yasal Dayanakları, 5510 sayılı Kanun’un 107.maddesine dayanılarak, 5510 sayılı Kanun’a tabi işyeri, işverenler, sigortalı, hak sahipleri ile diğer ilgili kişi ve kuruluşlar açısından, sosyal sigorta işlemlerinin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları kapsayan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği hazırlanmış anılan Yönetmelik 28.08.2008 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak 01.10.2008 tarihi itibarıyla yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin “Malûllük Durumunun Tespiti” başlıklı 55. maddesinde, sigortalının malûllük durumunun, kendisinin veya işverenin istemi üzerine; Kurum’ca yetkilendirilen sağlık hizmeti sunucularının sağlık kurullarınca yöntemince düzenlenecek raporlar ve dayanağı tıbbı belgelerin, varsa sigortalının malûliyetine sebep olduğu ileri sürülen hastalığı ile ilgili daha önce başvurulan sağlık hizmeti sunucularından temin edilecek rapor, tıbbi belge ve epikrizlerin, sigortalı hakkında daha önce Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu veya Kurum Sağlık Kurulunca verilmiş bir karar mevcut ise, bu kararın bir örneği ile dayanağı rapor ve tıbbi belgelerin, Kurum Sağlık Kurulunca incelenmesi sonucu Çalışma Gücü ve Meslekte Kazanma Gücü Kaybı Oranı Tespit İşlemleri Yönetmeliği’nde belirlenen usul ve esaslara göre saptanacağı belirtilmiş olup, bu Yönetmelik, 12.05.2010 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği’nin 125. maddesi ile yürürlükten kaldırılmış ise de, söz konusu yeni Yönetmeliğin aynı başlığı taşıyan 51. maddesinde yukarıda değinilen 55. madde düzenlemesi aynen korunmuştur.

Malûllük Tespitine İtiraz İle İlgili Son Değerlendirmeler, Tüm düzenlemeler birlikte değerlendirildiğinde öncelikle 506 sayılı Kanun’un 109. maddesinde, Kurum’ca verilen karara ilgililer tarafından itiraz edildiği takdirde, durumun Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’nca karara bağlanacağı açıklanmış ise de, ilgilinin bu aşamada itiraz hakkını idari makama karşı kullanmadan, bir başka anlatımla, anılan Kurul’a gidilmeden doğrudan dava açıp yargı yoluna başvurma, görülmekte olan davada da malûllük ile ilgili karara itiraz etme hakkı bulunmaktadır. Böylelikle mahkeme önüne gelen uyuşmazlığın ise, Anayasa’nın 141. maddesinin son fıkrasında yazılı olan, “davaların en az giderle ve mümkün olan çabuklukla sonuçlandırılması, yargının görevidir.” hükmüne göre ve sözü edilen 109. maddede öngörülen prosedür işletilerek çözümlenmesi gerekmektedir.

Yukarıdaki yasal düzenleme ve açıklamalar ışığı altında irdeleme yapıldığında Sosyal Sigorta Yüksek Sağlık Kurulu’ndan alınacak raporla malûliyet oranın belirlenmesi, malûllük durumu ile ilgili ortaya çıkan çelişkiler Adli Tıp Kurumu Başkanlığı Adli Tıp Genel Kurulu tarafından yasal mevzuat hükümleri çerçevesinde hazırlanacak raporla giderilip çalışma gücü kayıp oranı açıklıkla belirlenmeli, 506 sayılı Kanun’un 56. ve 5510 sayılı Kanun’un 27. madde hükümleri kapsamında malûllük aylığının başlangıcı yönünden, malûllük olgusunun gerçekleşme tarihi raporda belirtilmeli, kaybın en az üçte iki oranında olduğu saptandığında 506 sayılı Kanun’un 53. maddesine göre oranın en az  %60 olduğu belirlendiği takdirde ise 5510 sayılı Kanun’un 26. maddesinde belirtilen diğer aylık bağlama koşullarının varlığı değerlendirildikten sonra elde edilecek sonuca göre karar verilmeli, kuşkusuz, 5510 sayılı Kanun hükümlerine göre aylığa hak kazanma durumunda hakkı doğuran olay, anılan Kanun’un ilgili maddesinin yürürlük tarihi olduğundan, aylık başlangıcı olarak, bu tarihi izleyen aybaşına karşılık gelen 01.11.2008 günü esas alınmalıdır.

Ö. Hakan ÇAVUŞ*

Yaklaşım Dergisi 

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.