TBMM Genel Kurulunun 28 Mart 2013 tarihli oturumunda kabul edilen 6455 sayılı "Gümrük Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun" 11 Nisan 2013 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı.

Söz konusu Kanun'un yayım tarihi itibarıyla yürürlüğe giren 1. maddesi ile Vergi Usul Kanunu'na 153. maddesinden sonra gelmek üzere 153/A maddesi eklenmektedir. Söz konusu düzenleme ile temel olarak; sahte fatura düzenledikleri için mükellefiyetleri vergi dairesince re'sen terkin edilmiş olan mükelleflerin, yeni mükellefiyet tesis taleplerinin yerine getirilebilmesi için teminat uygulaması getirilmektedir. 6455 Sayılı Kanun'un 1. maddesi ile yürürlük maddesine ulaşmak için tıklayınız...

1. Mükellefiyeti re'sen terkin edilenler

a. Yeni işe başlama bildirimi verilmesi

Vergi Usul Kanunu'nun 160. maddesinde işi bırakmanın vergi dairesine bildirilmesi zorunluluğuna ilişkin düzenleme yer almaktadır. Söz konusu maddenin 3. fıkrasında ise işi bırakma bildiriminde bulunmayan bir mükellefin;

- İşi bıraktığının tespit edilmesi,

- Yapılan araştırma ve yoklamalar sonucunda bilinen adreslerinde bulunamaması ve başka bir adreste faaliyetine devam ettiğine dair bilgi edinilememesi,

- Başkaca bir ticarî, ziraî ve meslekî faaliyeti olmadığı halde münhasıran sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirdiğinin vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenen rapor ile tespit edilmesi ve mükellefiyet kaydının devamına gerek görülmediğinin raporda belirtilmesi,

hallerinde, işi bırakmış kabul edileceği ve mükellefiyet kaydının vergi dairesince terkin edileceği hüküm altına alınmıştır.

6455 Sayılı Kanun'un 1. maddesiyle Vergi Usul Kanunu'na eklenen yeni düzenleme ile yukarıda koyu olarak verilen hüküm çerçevesinde mükellefiyeti re'sen sona erdirilenler tarafından işe başlama bildirimi verilmesi durumunda, mükellefiyet tesis edilebilmesi için;

- İşe başlama bildiriminde bulunanların ve mükellefiyeti terkin edilenlerin tüm vergi borçlarının ödenmiş olması,

- 75.000 TL'den ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % 10'undan az olmamak üzere teminat verilmiş olması,

zorunlulukları getirilmiştir.

Yasa metninde bu kapsama girenler;

- Serbest meslek erbabı,

- Şahıs işletmelerinde işletme sahibi,

- Adi ortaklıklarda ortaklardan her biri

- Ticaret şirketlerinde; şirketin, kanuni temsilcileri, yönetim kurulu üyeleri, şirket sermayesinin asgari % 10'una sahip olan gerçek veya tüzel kişiler ya da bunların asgari % 10 ortağı olduğu veya yönetiminde bulundukları teşebbüsler, - Tüzel kişiliği olmayan teşekküllerde bunları idare edenler veya

- Düzenlenen raporda fiillerin işlenmesinde bilfiil bulundukları tespit edilenler

olarak sayılmaktadır.

Teminatın ise 6183 Sayılı Kanun'un 10. maddesinin birinci fıkrasının (1), (2) ve (3) numaralı bentlerinde yer alan türden teminat olması gerekmektedir. Bunlar da sözü geçen Kanun'da;

1. Para,

2. Bankalar ve özel finans kurumları tarafından verilen süresiz teminat mektupları,

3. Hazine Müsteşarlığınca ihraç edilen Devlet iç borçlanma senetleri veya bu senetler yerine düzenlenen belgeler (Nominal bedele faiz dahil edilerek ihraç edilmiş ise bu işlemlerde anaparaya tekabül eden satış değerleri esas alınır.),

olarak sayılmaktadır.

b. Mükellefiyeti bulunan firmalarda yönetici veya ortak olunması

Yukarıda sayılanların; mükellefiyeti bulunan adi ortaklık, ticaret şirketleri ve tüzel kişiliği olmayan teşekküllerin kanuni temsilcisi, yönetim kurulu üyesi, idarecisi, asgari % 10 ortağı olması, bunları devralması, kısmen veya tamamen bunlara devrolunması halinde, keyfiyetin vergi dairesinin ıttılaına girdiği tarihten itibaren bir ay içinde yukarıda belirtilen şartların (Borçların ödenmesi ve teminat verilmesi) yerine getirilmesi bu mükelleflerden yazılı olarak istenecektir.

Otuz günlük süre içinde şartların yerine getirilmemesi ve sayılan kişilerin statülerinin devam ettirilmesi halinde, istenilen teminat tutarı verilen sürenin son günü vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mükellef adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirilir. Tahakkuk ettirilen teminat alacağı, gecikme zammı tatbik edilerek mükelleften, yukarıda sayılan kişilerin teminat isteme tarihi itibarıyla tahakkuk etmiş tüm vergi borçları ise mükellef müşterek ve müteselsil sorumlu olmak üzere, bu kişilerden 6183 Sayılı Kanun uyarınca takip ve tahsil edilir.

2. Sahte belge düzenlediği raporla tespit edilenler

Sahte belge düzenleme fiilini (VUK md. 359) işledikleri vergi incelemesine yetkili olanlarca mükellef hakkında yapılan inceleme neticesinde düzenlenen raporla tespit edilenlerden bu durumları kesinleşenlerin, keyfiyetin vergi dairesinin ıttılaına girdiği tarihten itibaren 1 ay içinde yukarıda belirtilen nev'iden 75.000 TL'den ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % 10'undan az olmamak üzere yazıyla 30 gün içinde teminat göstermesi istenir. Fiil tüzel kişilik veya tüzel kişiliği olmayan teşekkül bünyesinde işlenmişse teminat bunlardan istenir.

Verilen sürede şartların yerine getirilmemesi halinde, istenilen teminat tutarı verilen sürenin son günü vade tarihi olarak kabul edilmek suretiyle mükellef adına teminat alacağı olarak tahakkuk ettirilir. Tahakkuk ettirilen teminat alacağı, mükelleften gecikme zammı tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.

3. Sahte belge düzenleme fiiline iştirak eden meslek mensupları

3568 Sayılı Kanun kapsamında faaliyette bulunan meslek mensuplarından, sirkülerimizin 1/a bölümünde sayılan haller dolayısıyla mükellefiyeti terkin edilenlerin bu fiillerine iştirak ettiği inceleme raporuyla tespit edilenler ve bu durumu kesinleşenler hakkında 3 yıl süreyle geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası uygulanır.

Bu cezanın uygulanmasında 3568 Sayılı Kanun'da yer alan usuller tatbik edilir. Sürenin sonunda, meslek mensubunun tekrar faaliyete başlamak istemesi halinde kendisinden bir ay içinde, 75.000 TL'den ve düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan toplam tutarın % 10'undan az olmamak üzere yazıyla teminat istenir. Verilen sürede teminatın gösterilmemesi halinde, tahakkuk ettirilen teminat alacağı, gecikme zammı tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.

Meslek mensuplarından sirkülerimizin 2. bölümünde yer verilen fiillere iştirak ettiği inceleme raporu ile tespit edilen ve bu durumu kesinleşenlerden de teminat istenecektir. Verilen sürede teminatın gösterilmemesi halinde yukarıda belirtildiği gibi tahakkuk ettirilen teminat alacağı, gecikme zammı tatbik edilerek takip ve tahsil edilecektir.

4. Teminatların iadesi

Sirkülerimizin 1. bölümünde sayılan hallerde teminat alınmasını takip eden takvim yılının başından itibaren 3 yıl içinde, sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılması hariç VUK'un 359. maddesinde sayılan fiillerden herhangi birinin işlenmediğinin tespit edilmesi halinde alınmış olan teminat başkaca vergi borcu bulunmaması kaydıyla mükellefe iade edilir.

Sirkülerimizin 2. bölümünde sayılan hallerde ise bu süre teminat alınmasını takip eden takvim yılının başından itibaren 5 yıl olarak uygulanacaktır. Sirkülerimizin 3. bölümünde belirtilen hallerde, teminat alınmasını takip eden takvim yılının başından itibaren 5 yıl içinde belirtilen fiillerin işlendiğinin veya bu fiillere iştirak edildiğinin tespit edilmemiş olması halinde, alınmış olan teminat başkaca vergi borcu bulunmaması durumunda meslek mensubuna iade edilir.

Söz konusu fiillerin işlenmiş olduğunun tespit edilmesi halinde;

- Fiil sirkülerimizin 1/a bölümü kapsamında ise mükellefiyet 160. maddenin üçüncü fıkrasına göre terkin edilir, terkin tarihi itibarıyla ödenmemiş vergi borçları ile işlenmiş olan fiillerden doğan vergi borcu alınan teminattan mahsup edilir, artan tutar mükellefe iade edilir.

- Fiil sirkülerimizin 2. bölümü kapsamında ise vergi borçları ile işlenen fiilden doğan vergi borçları teminattan mahsup edilir, ayrıca mükelleften yeniden teminat istenir. Verilen sürede teminatın gösterilmemesi halinde, tahakkuk ettirilen teminat alacağı, gecikme zammı tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.

- Sirkülerimizin 3. bölümündeki (son paragrafı hariç) fiillerin işlendiğinin veya iştirak edildiğinin tespit edilmesi durumunda ise meslek mensubu hakkında meslekten çıkarma cezası uygulanır. Bu cezanın uygulanmasında 3568 Sayılı Kanun'da yer alan usuller tatbik edilir. Fiil sirkülerimizin 3. bölümünün son paragrafı kapsamında ise uygulama söz konusu paragrafta belirtildiği şekilde gerçekleşecektir.

5. Teminatın mükellefin borçlarına mahsubu

Teminat alınan mükelleflerin, teminatın alındığı tarihten sonra tahakkuk eden ve süresinde ödenmeyen vergi borçlarının tutarı alınan teminat tutarının % 10'unu aşması halinde, teminat paraya çevrilerek mükellefin borçlarına mahsup edilir. Bu durumda ayrıca mükelleften teminat tutarını tamamlaması istenir. Teminatın tamamlanmaması halinde teminat alacağı gecikme zammı tatbik edilerek takip ve tahsil edilir.

6. Teşvik ve destekler

VUK'un 359. maddesinde sayılan fiilleri işledikleri veya bu fiillere iştirak ettikleri vergi incelemesine yetkili olanlarca düzenlenen raporla tespit edilenlerden bu durumları kesinleşenler ile sirkülerimizin 1. bölümü kapsamına girenler veya bu fiillere iştirak edenler, fiilin işlendiği tarihten itibaren 6 yıl süreyle hiçbir surette vergi teşvik ve desteklerinden yararlanamazlar.

7. Teminat tutarının belirlenmesi

İstenecek teminat tutarı; düzenlenmiş olan sahte belgelerde yer alan tutarların toplamı, faaliyet alanı, mükellefin hukuki statüsü, faaliyette bulunulan il veya bölge, vergi borcu toplamı, fiilin tekrar edip etmediği gibi kıstaslar esas alınarak Maliye Bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslara göre, vergi dairesi müdürünün yazılı talebine istinaden defterdar ve/veya vergi dairesi başkanı tarafından tayin edilir.

8. Fiilleri işleyenlerin duyurulması

Sirkülerimizi 1/a bölümünde sayılanlar ile VUK'un 359. maddesinde sayılan fiilleri (sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanılması hariç) işleyenler Maliye Bakanlığınca belirlenen usul ve esaslara göre duyurulur. Bu kapsamda yapılan duyurular vergi mahremiyetinin ihlâli sayılmaz. Fiil tüzel kişilik veya tüzel kişiliği olmayan teşekkül bünyesinde işlenmişse, bunlar da duyurulur. İhsan Akar/E&Y

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.