İletişim sektöründe, temel iletişim hizmetlerinin dışında kalan video, melodi, oyun, bilgi ve haber servisleri, sosyal medya uygulamaları gibi uygulamalara katma değerli hizmetler adı veriliyor. Akıllı telefon ve tablet bilgisayar kullanan kişi sayısının da artmasıyla birlikte üretilen uygulamaların çeşitliliği her geçen gün artmaktadır.

Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) 2012 yılı pazar verileri raporunda yer alan bilgilere göre, 2012 sonu itibariyle mobil haberleşmede 3G abone sayısı 40 milyonu geçmiş durumdadır. Bu rakam toplam abone sayısının %60’ından fazladır ve her geçen gün artmaktadır. Mobil cepten internet abone sayısı 10 milyonu geçmiştir. 2 milyon kadar da mobil bilgisayardan internet abonesi bulunmaktadır. Mobil operatörlerin toplam gelirleri içerisinde, sektör ortalaması olarak konuşma gelirlerinin payı %69, SMS ve MMS gelirlerinin payı %11, data kullanımı gelirlerinin payı %14, katma değerli hizmet gelirlerinin payı ise %6 civarındadır.

Geleceğe yönelik pazar tahminleri, sektör gelirleri içerisinde en yüksek artışın katma değerli hizmet gelirlerinde yaşanacağı yönündedir. Katma değerli hizmet sunumunun yangınlaşmasındaki etken faktörlerden biri de bu tür hizmetlerin vergilemesinin ne yönde gelişeceğidir.

Uygulamanın niteliği, uygulamanın satışa sunulduğu ortam, uygulamayı satan şirketin ya da uygulamayı satın alan kişinin yurt içinde veya yurt dışında olması, yapılan işlemin vergi mevzuatı karşısındaki durumunu da değiştirmektedir.

Özel iletişim vergisi (ÖİV)

Uygulamaların vergilemesinde farklılık yaratan önemli unsurlardan biri de uygulamayı satan kişinin ve uygulamanın satışa sunulduğu ortamın niteliğidir.

Kimi durumlarda, uygulama satışı Gider Vergileri Kanunu’nda düzenlenen özel iletişim vergisinin konusuna girebilmektedir.

İlgili mevzuat uyarınca; BTK ile görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalamak suretiyle veya Elektronik Haberleşme Kanunu uyarınca bu Kuruma bildirim yapılması veya bu Kurumca kullanım hakkı verilmesi yoluyla yetkilendirilen veya yetkilendirilmiş sayılan işletmecilerin, her nevi mobil elektronik haberleşme işletmeciliği kapsamındaki hizmetleri % 25 oranında ÖİV’ye tabidir.

Bu oran; radyo ve televizyon yayınlarının uydu platformu ve kablo ortamından iletilmesine ilişkin hizmetlerde % 15, kablolu, kablosuz ve mobil internet servis sağlayıcılığı hizmetlerinde %5, diğer elektronik haberleşme hizmetlerinde ise %15’dir.

Verginin mükellefi; sayılan elektronik haberleşme hizmetlerini sunan işletmecilerdir.

Kimler mükellef?

Tanımdan da anlaşılacağı üzere, ÖİV’ ye tabi hizmetler; BTK ile görev veya imtiyaz sözleşmesi imzalayan şirketler ile Elektronik Haberleşme Kanunu uyarınca bu Kuruma bildirim yapılması veya bu Kurumca kullanım hakkı verilmesi yoluyla yetkilendirilen şirketler tarafından verilen elektronik haberleşme hizmetleridir.

Elektronik Haberleşme Kanunu’nda, elektronik haberleşme; elektriksel işaretlere dönüştürülebilen her türlü işaret, sembol, ses, görüntü ve verinin kablo, telsiz, optik, elektrik, manyetik, elektromanyetik, elektrokimyasal, elektromekanik ve diğer iletim sistemleri vasıtasıyla iletilmesi, gönderilmesi ve alınması olarak tanımlanmıştır.

Elektronik haberleşme hizmeti ise elektronik haberleşme tanımına giren faaliyetlerin bir kısmının veya tamamının hizmet olarak sunulması olarak tanımlanmıştır.

Elektronik haberleşme hizmeti sunmak veya elektronik haberleşme şebekesi veya alt yapısı kurup işletmek isteyen şirketler faaliyete başlamadan önce BTK’ya bildirimde bulunmaktadır.

Hangi hizmetlerin elektronik haberleşme hizmeti kapsamında değerlendirileceğine BTK karar vermektedir.

BTK kararı

Mobil elektronik haberleşme şebekeleri üzerinden sunulan katma değerli hizmetlerle ilgili olarak, BTK tarafından16.03.2011 tarihli ve 2011/DK-08/135 sayılı kararıyla;

- işletmeciler tarafından ilgili mevzuat ve yetkilendirmeleri kapsamında sunulan müzik, melodi, görüntü, logo, resim, oyun, tv gibi aboneye elektronik haberleşme vasıtası ile teslim edilen her türlü katma değerli hizmetin sunulmasının elektronik haberleşme hizmeti olduğuna,

- ancak, internet ortamında erişilmek üzere “web” sunucuları üzerinde müzik, melodi, görüntü, logo, resim, oyun, tv gibi verilerin barındırılması/depolanması hizmetlerinin elektronik haberleşme hizmeti olmadığına, bununla birlikte söz konusu verilerin işletmeciler tarafından ilgili mevzuat ve yetkilendirmeleri kapsamında elektronik haberleşme altyapısı vasıtasıyla iletilmesi, gönderilmesi ve alınması faaliyetlerinin elektronik haberleşme hizmeti olduğuna, karar verilmiştir.

Özelgeler

Maliye Bakanlığı, kendisine iletilen özelge taleplerini yukarıda açıklanan BTK Kararı’nı esas alarak değerlendirmektedir. Farklı tarihlerde konuya ilişkin olarak verilen özelgelerde yapılan açıklamalar aşağıdaki gibidir:

24.11.2011 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.17.01-Özel İletişim-2121 sayılı özelge:

… şirketiniz tarafından film, müzik, spor müsabakaları ve benzeri içeriklerin/verilerin internet ortamında kullanılmak üzere "web" sunucuları üzerinde barındırılması ve ücreti karşılığında abonelere sunulması hizmeti elektronik haberleşme hizmeti kapsamında değerlendirilmediğinden ÖİV’ye tabi değildir.

Ancak, söz konusu içeriklerin/verilerin işletmeciler (internet servis sağlayıcıları) tarafından ilgili mevzuat ve yetkilendirme kapsamında elektronik haberleşme altyapısı vasıtasıyla iletilmesi, gönderilmesi ve alınması faaliyetleri elektronik haberleşme hizmeti olduğundan bu hizmetler karşılığında abonelerden alınan bedeller ÖİV’ye tabi bulunmaktadır…

29/02/2012 tarih ve B.07.1.GİB.0.06.56-010-8 sayılı özelge:

… şirketiniz tarafından ilgili mevzuat ve yetkilendirilmeleri kapsamında abonelerine sunulan müzik, melodi, logo, resim ve benzeri elektronik haberleşme vasıtası ile teslim edilen her türlü katma değerli hizmetlerin sunulması, elektronik haberleşme hizmeti olduğundan bu hizmetler karşılığında abonelerden alınan bedellerin ÖİV’ye tabi tutulması gerekmektedir. Ancak, katma değerli hizmetler dolayısıyla yapılan içerik satışı elektronik haberleşme hizmeti olmadığından sunulan bu hizmetler dolayısıyla alınan içerik bedelleri, aboneleriniz adına düzenlenecek faturalarda ayrıca gösterilmek kaydıyla ÖİV’ye tabi tutulmayacaktır…

30.07.2012 tarih ve B.07.1.GİB.4.99.16.02-ÖİV-39-171 sayılı özelge:

… buna göre, şirketiniz tarafından ilgili mevzuat ve yetkilendirilmeleri kapsamında abonelerine sunulan müzik, melodi, logo, resim ve benzeri elektronik haberleşme vasıtası ile teslim edilen her türlü katma değerli hizmetlerin sunulması, elektronik haberleşme hizmeti olduğundan bu hizmetler karşılığında abonelerden alınan bedellerin ÖİV’ye tabi tutulması gerekmektedir. Ancak, yurt dışındaki grup şirketine ait platformdan abonelerinize yapılan içerik satışı elektronik haberleşme hizmeti olmadığından abonelerinizin yurt dışında mukim grup şirketlerine ait platformlardan yükledikleri içerik bedelleri, aboneleriniz adına düzenlenecek faturalarda ayrıca gösterilmek suretiyle ÖİV’ye tabi tutulmayacaktır.

Ayrıca, internet ortamında erişilmek üzere "web" sunucuları üzerinde müzik, melodi, görüntü, logo, resim, oyun, TV gibi verilerin barındırılması/depolanması hizmetleri elektronik haberleşme hizmeti olarak değerlendirilmediğinden ÖİV’ye tabi değildir. Ancak söz konusu verilerin işletmeciler tarafından ilgili mevzuat ve yetkilendirilmeleri kapsamında elektronik haberleşme altyapısı vasıtasıyla iletilmesi, gönderilmesi ve alınması faaliyetleri elektronik haberleşme hizmeti olduğundan bu hizmetler karşılığında alınan bedeller üzerinden ÖİV hesaplanması gerekmektedir…

Ne zaman ÖİV var?

İlgili özelgelerde yapılan sınırlı açıklamalar doğrultusunda, mobil uygulamaların ÖİV karşısındaki durumu aşağıdaki gibi özetlenebilir:

- "web" sunucularındaki uygulamaların barındırılması elektronik haberleşme hizmeti olarak değerlendirilmediğinden ÖİV’ye tabi değildir. Ancak bu içeriğin işletmeciler tarafından iletilmesi elektronik haberleşme kapsamındadır.

“Hangi işletmeciler tarafından?” sorusunun cevabı 24.11.2011 tarihli özelgede verilmiştir; “işletmeciden” kasıt, internet servis sağlayıcılarıdır. Dolayısıyla internet servis sağlayıcısı olmayan web sayfası sahiplerinin uygulama teslimleri elektronik haberleşme kapsamında ÖİV’nin konusuna girmemelidir. Yapılan açıklama yeterli olmamakla birlikte, burada ÖİV’nin konusuna giren işlem olarak, sadece ilgili içeriğin iletilmesi sırasındaki data kullanımının kast edilmiş olması gerekir.

- Yetkilendirilmiş şirketler tarafından, yetkilendirilmeleri kapsamında abonelerine her türlü katma değerli hizmetlerin sunulması, elektronik haberleşme hizmeti olduğundan ÖİV’ye tabidir. Ancak, katma değerli hizmetler dolayısıyla yapılan içerik satışı elektronik haberleşme hizmeti olmadığından sunulan bu hizmetler dolayısıyla alınan içerik bedelleri, aboneler adına düzenlenecek faturalarda ayrıca gösterilmek kaydıyla ÖİV ye tabi tutulmayacaktır.

Buradan çıkarılması gereken sonuç; uygulamayı sunan kişi yetkilendirilmiş bir işletme ise teslim ÖİV’nin konusuna girmektedir. Ancak içerik bedeli ayrıştırılarak ÖİV’siz olarak fatura edilebilir. Burada “içerik bedeli”nden kastın ne olduğu çok açık değildir. Anlaşılan hizmet tesliminde toplam bedelin içeriğe isabet eden bedelin ayrıştırabileceği ve ÖİV matrahına dahil edilmeyeceğidir.

Özelge bazında yapılan sınırlı açıklamalar, sunulan katma değerli hizmetin niteliğine göre çok farklı anlamlarda yorumlanmaya açıktır. Farklı değerlendirmelere yol açılmaması açısından konuya ilişkin olarak tebliğ bazında açıklama yapılması yerinde olacaktır. Onur Elele/  Ernst & Young Türkiye

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.