“193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu vergiye tabi ücreti 61. maddesinde; “ücret, işverene tabi ve belirli bir işyerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para...” olarak tanımlanmıştır.  Madde hükmüne göre verilen paranın ücret olarak vergiye tabi tutulabilmesi için parayı alanın;

1- Bir işverene tabi olması,

2- Belirli bir işyerine bağlı olarak çalışması,

3- Ödenen parayı fiilen ifa edilen hizmetin karşılığı olarak alması

gerekmektedir.

İhbar süresine uyulmaksızın iş akdi feshedilerek işine son verilmek suretiyle iş, işveren ve işleriyle her türlü ilişiği kesilen işçiye ihbar tazminatı adı altında ödenen paranın Kanun hükmünde aranan şartlardan hiçbirisi mevcut olmaksızın ödendiği duraksamaya yer bırakmayacak kadar açık ve kuşkusuzdur. Zira yukarıda belirtildiği gibi iş akdi feshedilmek suretiyle işine son verilen bir kimsenin işverene tabi olması, belirli bir işyerine bağlı olarak çalışması ve ödenen paranın hizmet karşılığı olarak nitelendirilmesine hiçbir şekilde olanak yoktur.

Hal böyle olunca ihbar tazminatının gelir vergisine tabi tutulup tutulmayacağı incelenip tartışılması gerekirken verginin kanuniliği ilkesi gereği ücretin ve ihbar tazminatının iş mevzuatındaki tanımını ve niteliğini araştırmaya gerek olmadığı gibi yukarıda açıklamaya çalıştığımız üzere Gelir Vergisi Kanunu’na göre gelir vergisi dışında kalan ihbar tazminatının söz konusu Kanun’un 25. maddesinde yer alan istisnalar arasında aranmasına da gerek yoktur.

Açıklanan nedenlerle 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun vergiye tabi kıldığı ücretin kapsamı dışında kalan ihbar tazminatının vergilendirilmesi gerektiği yolundaki çoğunluk kararına katılmıyorum.”

Karşı oya ilişkin gerekçeden de anlaşılacağı üzere, ihbar tazminatının verginin konusuna girip girmediğinin araştırılması gerekirken farklı yorumlara girilmesinin doğru olmadığı ve mevzubahis tazminatın verginin konusuna girmediğinden ötürü vergilendirilemeyeceği ifade edilmiştir. Bizim de konu hakkındaki görüşümüz, yazımızın bir önceki bölümünde de belirttiğimiz üzere, mevzubahis tazminatın vergilendirilemeyeceği yönündedir.

Sonuç olarak; Anayasa’nın 73. maddesi “Vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümlülükler kanunla konulur, değiştirilir veya kaldırılır” düzenlemesini içermektedir. Söz konusu düzenleme, uygulama ve öğretide verginin yasallığı ilkesi olarak anılmaktadır. Verginin yasallığı ilkesinin tabi bir sonucu, bir verginin konusunun, mükellefinin ve ne zaman, nerede ve nasıl alınacağının Yasa tarafından belirlenmesidir. Mükellefler, bu sayede takdiri ve keyfi uygulamalardan korunmuş olur.

İdarenin, işverenin hizmet erbabına İş Kanunu’nun 17 ve Borçlar Kanunu’nun 438. maddesi uyarınca ödemek zorunda kaldığı tazminatı vergilendirmek istediği açıktır. Ancak, mer’i mevzuat hükümleriyle bu mümkün bulunmamaktadır. Ancak, Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesinde yapılacak değişiklikle ihtilaf konusu ortadan kalkar ve bu sayede verginin yasallığı ilkesine de uyulmuş olur. Bu durumda mevzubahis tazminatların vergilendirilebilmesi için yapılması gereken kanun maddesinde değişikliğe gitmektir. Şöyle ki, mezkûr maddenin ikinci fıkrasına “Ücretin ödenek, tazminat” ibaresinden sonra gelmek üzere  “İşverenin 4857 sayılı İş Kanunu’nun 17 ve 6098 sayılı Borçlar Kanunu’nun 438. maddesi nedeniyle işçiye ödemek zorunda olduğu tazminat ve benzeri ödemeler de dahil” ibaresinin parantez içine eklenmesi suretiyle mevzubahis ödemelerin ücret olarak vergilendirilmesinin yolu açılacak ve ihtilaf konusu ortadan kalkmış olacaktır. Tarık SELCİK Vergi Müfettişi (E. Maliye Müfettişi)/Yaklaşım Dergisi

----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.