Her ne kadar art niyetli olmasa da kimi zaman satıcılar fatura düzenlemeleri esnasında müşterisinin iyi niyetine güvenerek kendilerine beyan edilen isme fatura düzenlemektedirler. Ancak satıcıların fatura düzenlerken nihai tüketicilere yapılan satış durumu hariç, müşterinin bilgilerinin doğruluğundan sorumlu oldukları unutulmamalıdır. Aksi halde düzenledikleri fatura, hiç düzenlenmemiş bir vesika kabul edilecek ve nihayetinde gerçek bir satışa da dayansa muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge halini alacaktır.

Gerçek alıcısına düzenlenmese de gerçek bir satışa dayandığı için belki satıcı açısında bir vergi ziyaı doğmuyor olabilir, ancak bu hal satıcı adına özel usulsüzlük cezası kesilmesine mani değildir. Bu durumdaki satıcılar açısından, kesilecek özel usulsüz cezası dışında en sıkıntılı durum kaçakçılık suçlamasıyla karşı karşıya kalmaları olacaktır.

Kanaatimizce, satıcılar her ne kadar müşterilerinin kimliğini kontrol etme yükümlülüğünü ihmal etse de bu faturaları muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge olarak düzenleme kastının bulunmadığıdır. Kaçakçılık suçunun ihmalle değil sadece kasıtla işlenebileceğinden bahisle manevi unsurunun eksik kalması sebebiyle bu suçun oluşmayacağı düşüncesindeyiz.

Buna rağmen, her ne kadar biz bu durumda kaçakçılık suçunun oluşmadığını düşünsek de ne yazık ki Maliye Bakanlığı, sadece muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanılması durumunda inceleme elemanınca kastın varlığının aranması gerektiğini ancak muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge düzenlenmesi durumunda ise belgenin düzenlenmesinin kastın karinesi olduğunu bu sebeple kastın varlığının ayrıca değerlendirilmesine gerek bulunmadığını düşünmektedir.

Satıcılar bugüne kadar düzenledikleri faturalarda müşterilerin adlarını konusunda çok büyük sıkıntılar yaşamamış olabilirler. Ancak Gelir İdaresinin bilgi işlem alt yapısının ilerlemesi ve satıcıların düzenledikleri faturaları Bs formları ile müşterilerin de kendilerine düzenlenen faturaları “Ba” formları ile beyan etmeleri sonucu satıcılar ile alıcıların beyanlarını toplu olarak karşılaştırma olanağı doğmuştur. Dolayısıyla nihai tüketicilere satış yapan perakendeciler öncesindeki aşamalarda, mal ve hizmet hareketlerini gerçekleştiren satıcı ve alıcıları kavramak amacıyla satıcının beyanına göre alış yaptığı gözüken ancak mal ve hizmet satın almadığını iddia eden alıcı nezdinde ve mal ve hizmet satın almadığını iddia eden alıcının beyanına göre satış yaptığı gözüken satıcı nezdinde vergi incelemeleri yapılacaktır. Bu durumda da ya alışları olduğu halde defterlerine geçirmeyen alıcılara ilişkin ya da gerçekte o alıcıya satış yapmadığına dair satıcıya ilişkin raporlar düzenlenecektir. Bu sebeple, satıcıların düzenledikleri faturalarda müşterilerin kimliğinin doğruluğu konusunda daha hassas olmaları gerekmektedir.  Melih ORCAN

Yaklaşım / Haziran 2013 / Sayı: 246

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.