Maliye Bakanlığı’nın Özelgesi’nde; “Bilindiği üzere, Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinin üçüncü bendinde, işle ilgili olmak şartıyla mukavelenameye ya da ilama veya kanun emrine dayanılarak ödenen zarar, ziyan ve tazminatların gider kaydedilebileceği hükme bağlanmıştır.

MB’nin, 22.11.1980 tarih ve 2126-1221 sayılı Özelgesi’ de Bu durumda, mükellef tarafından kanun emrine dayanılarak ödenen kıdem tazminatlarının ödendiği yılın hesaplarında gider olarak gösterilmesi mümkündür….”(1) denmektedir.

Özelge’de tahakkuku yapılıp, ödenmeyen kıdem tazminatlarının ödendiği yılda gider yazılabileceği ifade edilmiştir. Bir başka Özelgesi’de aynen aşağıda yer almaktadır.

“İlgide kayıtlı özelge talep formunda; şirketinizin imalat bölümünde çalışan işçilerin iş sözleşmelerinin feshedildiği, hesaplanan kıdem tazminatının yarısından fazlasının nakit olarak banka hesaplarına yatırıldığı, kalan kısım için ileriki tarihlerde senetle ödenmesi konusunda işçi ve temsilcileri sendika ile uzlaşmaya varıldığı, ihbarnameler düzenlenerek imzalandığı belirtilerek, senetlerin vade tarihinde ödenecek kıdem tazminatlarının şirket kazancından ne zaman indirileceği hususunda, bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmıştır.

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 6. maddesinde kurumlar vergisinin mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı, safi kurum kazancının tespitinde, Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır.

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Bilanço Esasında Ticari Kazancın Tespiti” başlıklı 38. maddesinde ise bilanço esasına göre ticari kazancın, teşebbüsteki öz sermayenin hesap dönemi sonunda ve başındaki değerleri arasındaki müspet fark olduğu, bu dönem zarfında işletmeye ilave olunan değerlerin bu farktan indirileceği, işletmeden çekilen değerlerin ise bu farka ilave olunacağı, ticari kazancın bu surette tespit edilmesi sırasında Vergi Usul Kanunu’nun değerlemeye ait hükümleri ile aynı Kanun’un 40 ve 41. maddeleri hükümlerine uyulacağı hükmüne yer verilmiştir.

Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinin 3. bendinde, işle ilgili olmak şartıyla, mukavelenameye veya ilama veya kanun emrine istinaden ödenen zarar¸ ziyan ve tazminatların safi ticari kazancın tespitinde gider olarak indirilebileceği hükme bağlanmıştır.

Kıdem tazminatının gider kaydı konusunda Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinde özel bir hüküm olmamakla birlikte aynı maddenin 3. bendi çerçevesinde kurum kazancının tespitinde gider olarak indirilebilmesi için İş Kanunu’na göre işçinin kıdem tazminatına hak kazanması ve hak edilen kıdem tazminatının da işçiye ödenmiş olması gerekir. Tahakkuk etmiş olsa da ödenmemiş kıdem tazminatının gider yazılması mümkün değildir.

Bu hüküm ve açıklamalara göre şirketiniz tarafından senedin vade tarihinde ödenecek kıdem tazminat tutarlarının, ödemenin yapıldığı vade tarihi itibariyle kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılması gerekmektedir.”

Sonuç olarak, İş akdinin sona ermesi nedeniyle kıdem tazminatına hak kazanılması halinde hesaplanarak tahakkuk eden kıdem tazminatının tahakkukun yapıldığı dönemde gider olarak yazılması, gider yazılması için fiilen ödemenin yapılmasının gerekmediği, kıdem tazminatının vadeli çek ve senetle ödenmesinin tahsilat/ödeme olduğu bu nedenle gereksiz yere ihtilaflara meydan vermemek için gelir idaresinin görüşünün yasaya uygun olarak değiştirmesini umut ediyoruz. Mesut Çırak Yaklaşım / Haziran 2013 / Sayı: 246

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.