4/1(b) bendi kapsamında sigortalı sayılan bağımsız çalışanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemezler.  Bu durumda, iş sözleşmesine göre çalıştığı bir işyerine daha sonra ortak olan ve iş sözleşmesiyle çalışmasına devam eden kişi 4/1(a) bendi kapsamındaki sigortalılığını devam ettiremeyecek, önceki sigortalılığı sona ererek 4/1(b) bendi kapsamında sigortalı sayılacaktır.

Konuyla ilgili olarak 29.01.2013 tarih, 2013/5 sayılı Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) Genelgesi’ne göre; 5510 sayılı Kanun’un 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmesiyle birlikte, 4/1(b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden, 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemeyeceklerdir. Yani eski uygulamada, kişi ortağı olduğu şirkette aynı zamanda üçüncü bir kişinin yapması gereken bir işi de yapıyorsa SSK'ya bildirilebiliyordu. Yeni dönemde ise kişi ortağı olduğu şirketten 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı olarak bildirilemeyecektir. Örneğin; kişi 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalıştığı/bildirildiği bir şirkete daha sonra ortak olduğunda, 4/1(a) bendi kapsamındaki çalışması/sigortalılığı daha önce başlamış olduğu halde, bu kişi ortak olduktan sonra 4/1(b) bendi kapsamında bildirilmesi gerekecektir. 4/1(a) bendi kapsamındaki çalışması o şirkete ortak olduktan sonra da kesintisiz devam etse bile sonuç değişmeyecek ve artık 4/1(b) bendi kapsamında bildirilmesi gerekecektir.

Örnek-1: X limited şirketinde iş sözleşmesine istinaden 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı olarak çalışan Murat beyin 01.10.2008 tarihinden sonraki bir tarih olan 30.09.2010 tarihinde aynı şirkete ortak olduğunu farz edelim. Bu durumda Murat Beyin 4/1(a) bendi kapsamındaki sigortalılığı kesintiye uğramasa bile, artık ortağı olduğu bu işyerinden 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemeyecek ve 4/1(b) bendi kapsamında sigortalı olması gerekecektir.

Ancak 01.10.2008 tarihinden önce kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinde ortaklıklarının başladığı tarihte veya öncesinde, 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı olanlardan, 01.10.2008 tarihinden sonra da bu çalışmaları devam edenlerden, 4/1(a) bendine tabi prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilir[4].

Örnek-2: 01.09.2005 tarihinde Y limited şirketine ortak olan Mustafa beyin ortağı olduğu kendi şirketinde 01.09.2005 tarihinde veya öncesinde hizmet akdine tabi çalışması durumunda 01.10.2008 tarihinden sonra da bu çalışması kesintiye uğrayıncaya kadar 4/1(b) bendi kapsamında sigortalılığı başlatılamayacaktır. Mustafa Beyin ortağı olduğu şirketten hizmet akdine tabi çalışmasının 29.06.2009 tarihinde sona ermesi durumunda şirket ortaklığının devam etmesi nedeniyle 30.06.2009 tarihi itibariyle 4/1(b) bendi kapsamında sigortalılığı başlatılacaktır.

Bu kapsamda, 4/1(b) bendi kapsamında sigortalı sayılan bağımsız çalışanların, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden dolayı, 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı bildirilip bildirilmeyecekleri konusunda 01.10.2008 tarihi önem kazanmaktadır. Buna göre 5510 sayılı Kanun’un 01.10.2008 tarihinde yürürlüğe girmesiyle birlikte, 4/1(b) bendi kapsamında sigortalı sayılanlar, kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinden, 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı bildirilemeyeceklerdir. Ancak 01.10.2008 tarihinden önce kendilerine ait veya ortak oldukları işyerlerinde ortaklıklarının başladığı tarihte veya öncesinde, 4/1(a) bendi kapsamında sigortalı olanlardan, 01.10.2008 tarihinden sonra da bu çalışmaları devam edenlerden, 4/1(a) bendine tabi prim ödemesi olanların sigortalılıkları kesintiye uğrayıncaya kadar devam ettirilir. Reşat MERTTİR E-Yaklaşım / Temmuz 2013 / Sayı: 247

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.