Vergi Usul Kanunu’nun 278. maddesinde yasal düzenleme altına alınmış bulunan Kıymeti Düşen Emtialara ilişkin düzenlemeler, “son kullanım tarihi geçen, miadı dolan emtia” kavramı ile tam olarak örtüşmemektedir. Ancak yasal düzenlemelerde miadı dolan mallara ilişkin başkaca bir düzenleme bulunmadığından, yorum yolu ile söz konusu düzenlemenin belirtilen kavramları da kapsadığı varsayılmaktadır. Mali idare mevcut hali ile miadı dolan emtiaları zayi kapsamında değerlendirmemekte, bu malların edinimi için yüklenilen KDV’nin, katma değer vergisi beyannamesinde ilave edilecek KDV sütununa eklenerek, hesaplanan KDV gibi değerlendirilmesi ve indirimler arasından çıkarılarak gelir ya da kurumlar vergisi açısından maliyet olarak dikkate alınmasına gerek bulunmamaktadır. Kullanım süresinin dolması ve benzeri sebeplerle bir komisyon nezaretinde imha edilen emtiaların, zayi olan mallar kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Dolayısıyla, raf ömrü süresi içerisinde tüketilmemiş olan ve bekletildiği süre içerisinde karakteristik özelliklerini kaybetmesi nedeniyle imha edilen emtiaların alış faturalarında gösterilen katma değer vergisi indirim konusu yapılabilecektir. Yargı kararları da vergi idaresinin görüşü ile paralellik taşımakta olup, kullanım süresi dolan emtiaları zayi kavramı dışında değerlendirmiştir. Miadı dolduğu için bedeli ‘sıfır’ olarak belirlenen emtianın, takdir bedeli ile maliyet bedeli arasındaki fark hem gelir vergisi mükellefleri için hem de kurumlar vergisi mükellefleri için stok maliyetlerinden indirilerek dönem hesaplarında gider/zarar olarak dikkate alınabilecektir.

Yaygın kanaatin aksine miadı dolan veya kullanım ömrünü tamamlamış emtiaların gider kaydı için mutlak suretle Takdir Komisyonu kararı gerekli değildir. Takdir Komisyonuna başvurulmaksızın ilgili Bakanlık veya yetkili kurum görevlilerinin de yer aldığı bir komisyon nezdinde söz konusu malların imha edilmesi ve bu hususun tutanak ile kayıt altına alınması halinde, mükellefler imhası gerçekleştirilen ürünleri yasal kayıtlarına gider olarak intikal ettirebileceklerdir. Esas itibari ile Takdir Komisyonunun kıymeti düşen malların, diğer bir ifade ile halen ekonomik değer taşıyan emtiaların değer tespitini yapması daha doğru bir yaklaşımdır. Miadı dolduğundan herhangi bir değer taşımayan mallar için Takdir Komisyonu tarafından hesaplama yapılması söz konusu olmayacağından, imha işlemlerinin ilgili kurumlar nezdinde oluşturulacak komisyonlar nezaretinde yapılmasının daha sağlıklı bir yaklaşım olmasının yanı sıra, takdir komisyonlarının iş yükünün gereksiz olarak artmasının da önüne geçilebilecektir. Türksal HANEDAN/E-Yaklaşım / Temmuz 2013 / Sayı: 247

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.