Arazi üzerinde yapılan faaliyetlerde örneğin 2013 yılı için geçerli olan hububat ziraatinde ekili arazinin yüz ölçümü toplamı 1700 dönüm olması halinde bu çiftçi yönünden GVK’ nın 53 ve ayrıca 94. maddesine göre tevkif suretiyle zirai vergileme yapılır. Stopaj oranı ürün cinsine göre, % 4 veya % 2’dir. Bunlar dışında müstahsil makbuzu üzerinden satış bedelinin % 2 nispetinde ayrıca SGK prim kesintisi yapılmaktadır. Eğer, ürün satıcı çiftçinin sosyal güvenlik güvencesi varsa bu kesinti yapılmaz. 3065 sayılı KDVK’ nın 17. maddesinin 4-b bendi hükmüne göre, gelir vergisi kanuna göre, gerçek usulde vergiye tabi olmayan çiftçiler ile aynı yasanın 66. maddesine göre, vergiden muaf olan serbest meslek erbabı tarafından yapılan teslim ve hizmetler KDV’den istisnadır. GVK’ nın 53. maddesinde belirtilen koşulları taşımadıkları için gerçek usulde vergilendirilen çiftçiler, zirai işletme esasında defter tutmak zorundadırlar. 53. maddedeki koşulların taşıması durumunda ise, çiftçiler gerçek usulde vergilendirme haricinde kalırlar. Bunların defter tutma mecburiyetleri yoktur. Sadece, zirai stopaj esasına göre vergiye tabi olurlar. Çiftçilerin bilanço esasında defter tutmaları ise, ihtiyaridir. Bilanço usulüne göre defter tutmayan çiftçilerin, VUK 213. md kapsamında çiftçi işletme defteri tutmaları gerekecektir.

Diğer taraftan, yine 2013 yılı için geçerli olan büyük baş hayvan sayısı 150, küçükbaş hayvan sayısı 750 adede kadar olan işlerde zirai vergileme stopaj suretiyle yapılabilir. Canlı büyük veya küçükbaş hayvan alım/satımı işi normal koşullarda zirai bir faaliyet değildir. Başka bir ifade ile celepcilik faaliyeti ticari faaliyettir. Köylünün kendi tarlasında veya ahırında hayvan yetiştirip satması faaliyeti ise zirai faaliyettir. Aynı şekilde, hayvanlardan elde edilen yün, yapağı ve süt elde edilerek bizzat çiftçi tarafından orada satılması zirai faaliyettir. GVK’ nın 54. maddesinde yazılı işletme büyüklüğü ölçülerini aşan çiftçilerin kazançları gerçek usulde zirai kazanç esasına göre vergilendirilir. Ve ayrıca, GVK 53. maddesine göre, bir biçer döver veya bu mahiyetteki bir motorlu araca veya 10 yaşına kadar 2’den çok traktöre sahip olmakla birlikte bu araçları zirai işletmesinin dışında tutan çiftçilerin bu araçları kullanmasından dolayı elde ettikleri gelirler ticari kazançlar hükümlerine göre tespit edilir. Mustafa ALPASLAN E-Yaklaşım / Temmuz 2013 / Sayı: 247

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.