Tevsik zorunluluğu kapsamına giren kişiler ile nihai tüketicilerin genel ve özel bütçeli idareler ile döner sermaye işletmelerine yapacakları ödeme veya tahsilat işlemlerinin banka özel finans kurumları veya PTT tarafından düzenlenen belgelerle tevsik zorunluluğu bulunmamaktadır. Ayrıca;

1- Sermaye piyasası aracı kurumlarında,

2- Yetkili döviz müesseselerinde,

3- Noterlerde,

4- Tapu idarelerinde

yapılan işlemlere konu ödeme ve tahsilatların belirtilen kurumlar aracı kılınarak yapılması zorunlu bulunmamaktadır.

Yine; genel ve özel bütçeli idareler, il özel idareleri, belediyeler ile bunların teşkil ettikleri birlikler, kanunla kurulan diğer kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait veya tabi olan veyahut bunlar tarafından kurulan ve işletilen müesseseler ile döner sermayeli kuruluşlar veya bunlara ait veya tabi diğer müesseseler tarafından yapılan ihale işlemlerine ilişkin yatırılması gereken teminat tutarları, belirtilen limiti aşsa bile bunlara ilişkin ödeme ve tahsilatların; banka, özel finans kurumları veya Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü aracı kılınarak yapılması zorunluluğu bulunmamaktadır.

8.000 TL’nin altında kalan tahsilat veya ödemelerin banka veya özel finans kurumları Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü (PTT) aracılığıyla yapılması ise ihtiyaridir.

Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 355. maddesinde yer alan hükme göre mükerrer 257. madde ile getirilen zorunluluklara uymayan mükelleflere her bir işlem için özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Ayrıca, mükellefler arası ticari işlemlerde birinin tahsilatı diğerinin ödemesi olacağından; özel usulsüzlük cezası her iki mükellef için de uygulanacaktır.

Tahsilat ve ödemelerini banka, benzeri finans kurumları veya posta idarelerince düzenlenen belgelerle tevsik etme zorunluluğuna uymayan mükelleflerden her birine, her bir işlem için kesilecek ceza, 2013 yılı için;

- Birinci sınıf tüccarlar ile serbest meslek erbabı hakkında 1.200 TL’den,

- İkinci sınıf tüccarlar, defter tutan çiftçiler ile kazancı basit usulde tespit edilenler hakkında 600 TL’den,

- Yukarıda yazılı bulunanlar dışında kalanlar hakkında 300 TL’den

az olmamak üzere her bir işlem için bu işleme konu tutarın % 5’idir.

Ancak 2013 yılı için bir takvim yılı içinde kesilecek özel usulsüzlük cezasının toplamı 940.000 TL’yi geçemeyecektir.

Gerek VUK mükerrer 355. maddesinde özel usulsüzlük cezalarının muhatabı mükellefler olduğu, gerekse tevsik zorunluluğu getirilen işlemlerde nihai tüketicilerle yapılan işlemler diğer mükelleflerden ayrı tutulduğu için 8.000 TL üzeri mal veya hizmet alımını banka, benzeri finans kurumları veya posta idareleri üzerinden yapmayan nihai tüketicilere özel usulsüzlük cezası kesilemeyecektir.  Kaldı ki yasa koyucu bu minvalde nihai tüketicilere ceza uygulamasını öngörüyor olsaydı,  fatura ve benzeri evrakları almayan nihai tüketicilere uygulanacak cezayı ayrı bir şekilde VUK’un 353/3. maddesiyle(8) hüküm altına aldığı gibi; Yasa koyucunun tevsik zorunluluğuna uymayan nihai tüketicilere de ceza uygulanabileceğine ilişkin Kanunda açıkça ayrı bir hükme yer vermesi gerekirdi.

Karşılıklı borç ve alacak mahsuplaşmasında nakit hareketi olmayacağından tevsik zorunluluğu bulunmayacaktır. Daire ve işyeri karşılığında yapılan inşaat malzemesi teslimlerinin tevsik zorunluluğu kapsamında olup olmadığı konusunda Mersin Vergi Dairesi Başkanlığı’nın Özelgesi’nde aşağıdaki şekilde karar verilmiştir.

“İlgide kayıtlı özelge talep formunun tetkikinden, şirketinize yapılan inşaat malzemesi teslimlerinin bedeline karşılık olmak üzere şirketinizce daire ve işyeri teslim edildiği, dolayısıyla nakdi bir ödeme veya tahsilat işleminin bulunmadığı anlaşılmaktadır. Bu itibarla, nakit hareketi bulunmadığından, tevsik zorunluluğundan da bahsetmek mümkün olmayacaktır. Ancak, malzeme karşılığında daire tesliminin yanında, 8.000 TL'yi aşan bir para ödemesi veya tahsilatı bulunursa tevsik zorunluluğunun bulunduğu tabiidir.” Abdulkadir Ertürk, Yaklaşım / Ağustos 2013 / Sayı: 248

---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.