Genel kurulların kanun ve esas sözleşmedeki istisnai düzenlemeler hariç sermayenin en az dörtte birini karşılayan payların sahiplerinin veya temsilcilerinin varlığıyla toplanması gerekmektedir. (TTK md. 418). Bu oran Kanun’ca belirlenen asgari nisap olup, esas sözleşme ile bu orandan daha düşük bir sayı tayin edilmesine imkan bulunmamaktadır. Bununla birlikte, esas sözleşme ile bu orandan daha ağır bir nisap belirlenmesinin yolu ise açıktır. Dolayısıyla anonim şirketlerde genel kurul toplantısının gerçekleştirilebilmesi için en az şirket sermayesinin dörtte birini karşılayacak pay sahibinin asaleten (doğrudan, bizzat) veya vekâleten (dolayısıyla, temsilen) toplantıya iştirak etmesi, ayrıca, bu nisabın toplantının açılışından bitimine kadar muhafaza edilmesi şarttır (TTK md. 418/2).Diğer taraftan, yukarıda belirtilen toplantı nisabı şirketin ilk genel kurul toplantısı için gerekmekte olup, ilk toplantıda toplantı yeter sayısına ulaşılamadığı takdirde ikinci toplantıda nisap aranmayacaktır (TTK md. 418). Bununla birlikte, toplantı nisabının sağlandığı genel kurullarda kararların alınması için ise toplantıda hazır bulunanların çoğunluğu aranacaktır. Toplantıda hazır bulunanlar ifadesinden, aslen yani bizzat toplantıya iştirak edenler ile vekâleten yani temsilci vasıtasıyla katılanların tamamı kastedilmektedir (TTK md. 418/2).

Esas Sözleşme değişikliklerinde Toplantı ve Karar nisabı, Şirket sermayesinin en az yarısının temsil edildiği genel kurulda toplantıda mevcut bulunan oyların çoğunluğu ile alınacaktır. (TTK md. 421). Bununla birlikte, esas sözleşmede bu hususta yer alacak bir “aksine hüküm” Kanun’da belirlenen nisaptan daha ağır olabilecek iken daha hafif bir oranın belirlenmesi söz konusu olamayacaktır. Ayrıca pay senetleri menkul kıymet borsalarında işlem gören şirketlerde esas sözleşmelerinde aksine hüküm olmadığı takdirde, sermayenin artırılması ve kayıtlı sermaye tavanının yükseltilmesine ilişkin esas sözleşme değişiklikleri; birleşme, bölünme ve tür değiştirmeye yönelik kararların alımında da yukarıda belirtilen toplantı ve karar nisabı aranacaktır (TTK md. 421/5/a, b). Bununla birlikte Yasa’da belirlenen bu nisap bu tür kararların alınacağı genel kurulların ilk toplantısı için geçerlidir. İlk toplantıda bu sayı elde edilemez ise en geç bir ay içinde ikinci bir toplantı yapılabilecek ve ikinci toplantının ifası için şirket sermayesinin en az üçte birinin toplantıda temsil edilmesi gerekecektir. Kanun’da bu toplantıda da gereken nisabın sağlanmaması halinde nasıl bir yol izleneceği hükme bağlanmamıştır.

Oybirliği ile alınması gereken Esas Sözleşme değişikliklerinin, Oybirliği ile alınması gerektiğine hükmetmiştir (TTK md. 421/2). Bilanço zararlarının kapatılması için yükümlülük ve ikincil (tali) yükümlülük koyan kararlar, şirketin merkezinin yurt dışına taşınmasına (şirket uyruğunun değiştirilmesine) ilişkin kararlar bu tür kararlardır. Pay sahiplerine getirilebilecek asli ve tali yükümlülükleri biraz irdelemek gerekirse; her ne kadar Kanun’da esas sözleşmeyle pay sahibine pay bedelini veya payın itibari değerini aşan primi ifa dışında borç yükletilemeyeceği açıkça hüküm altına alınmış ise de (TTK md. 480/1), Kanun’daki istisnaların bu durumun dışında tutulması gerekmektedir. Özdem Satıcı Toprak, Yaklaşım / Ekim 2013 / Sayı: 250

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.