Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 298’inci maddesinin (B) fıkrasında yer alan tanımlamaya göre “yeniden değerleme oranı” yeniden değerleme yapılacak yılın ekim ayında (ekim ayı dahil) bir önceki yılın aynı dönemine göre Devlet İstatistik Enstitüsü’nün Toptan Eşya Fiyatları Genel Endeksi’nde meydana gelen ortalama fiyat artış oranıdır. Bu oran Maliye Bakanlığı tarafından Resmi Gazete ile ilan edilir. 

Yeniden değerleme oranının tespiti sırasında dikkate alınan dönemler bir önceki yılın kasım ayı ile ertesi yılın ekim ayı dahil aylardaki Toptan Eşya Fiyatları Genel Endeksleri ile ondan önceki dönemin aynı dönemlerine ait endeks rakamlarıdır. Bir başka anlatımla; örneğin 2013 yılının yeniden değerleme oranının belirlenmesinde öncelikle 2012 yılının kasım ayından başlayarak 2013 yılının ekim ayı dahil aradaki aylar için gerçekleşen Toptan Eşya Fiyatları Endeksleri toplanarak ortalaması alınır, bu ortalama 2011 yılının kasım ayından 2012 yılının ekim ayı dahil Toptan Eşya Fiyatları Endeksi ortalaması ile karşılaştırılarak bulunan artış yeniden değerleme oranı olarak kabul ve ilan edilir.
Bunun için yeniden değerleme oranının belirlenmesinde Kasım 2011-2012 Ekim ayları arasında (bu aylar da dahil olmak üzere) oluşan aylık Toptan Eşya Fiyatları Genel Endeksleri ile 2012 yılının kasım ayından başlayarak Ekim 2013 ayı da dahil aynı aylar için her birinin Toptan Eşya Fiyatı Endeksleri’nin toplanarak ortalamasının bulunması gerekir.

2013 yılının yeniden değerleme oranının hesaplanması Toptan Eşya Fiyatları Genel Endeksi

Aylar   
Kasım                                                          2011            14.528.08
Aralık                                                          2011            14.673.91
Ocak                                                           2012            14.729.94 
Şubat                                                          2012            14.716.29 
Mart                                                            2012            14.769.45
Nisan                                                           2012            14.781.66 
Mayıs                                                          2012            14.859.96 
Haziran                                                        2012            14.637.99 
Temmuz                                                      2012            14.592.02  
Ağustos                                                       2012            14.629.37 
Eylül                                                            2012            14.780.22 
Ekim                                                           2012            14.806.08 

Toplam                                   176.504.97 

Aylar  
Kasım                                                          2012            15.051.77
Aralık                                                          2012            15.033.81
Ocak                                                           2013            15.006.51
Şubat                                                          2013            14.987.11
Mart                                                            2013            15.109.23
Nisan                                                           2013            15.032.37
Mayıs                                                          2013            15.182.51
Haziran                                                        2013            15.403.76
Temmuz                                                      2013            15.556.77 
Ağustos                                                       2013            15.563.24
Eylül                                                            2013            15.700.45
Ekim                                                           2013            15.808.20

Toplam                                   183.435.73

2012 ve 2013 yıllarına ait toplam endeks rakamlarının 12’ye bölünmesi ile yıllık ortalama rakam bulunacaktır. Buna göre 2012 yılına ait ortalama (176.504.97/12=) 14.708.75’tir. 2013 yılına ait ortalama ise (183.435.73/12=) 15.286.31 olarak hesaplanmıştır. Vergi Usul Kanunu’nun söz konusu 298/B maddesi uyarınca yapılan bu hesaplamaya göre 2013 yılında bir önceki yıla göre Toptan Eşya Fiyatları artış ortalamasında ortaya çıkan değişim [(5.386.31 x 100)/ 14.708.75=)] 103.93’tür. Dolayısıyla yeniden değerleme oranı yüzde 3.93 olarak belirlenecektir. 

Konuya ilişkin olarak Maliye Bakanlığı tarafından yayımlanan 430 Sıra No’lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğ ile 2013 yılı için uygulanacak yeniden değerleme oranı yüzde 3.93 olarak açıklanmış bulunmaktadır. (19 Kasım 2013 gün ve 28826 sayılı Resmi Gazete)

Maliye Bakanlığı yeniden değerleme oranlarını her üç ayda bir “Kurumlar Vergisi” sirküleri ile yayımlamaktadır. Bunun nedeni vergi kanunlarından kaynaklanmaktadır. Hesaplama tekniği açısından yeniden değerleme oranları takvim yılı esasına göre toptan eşya fiyatlarından ortaya çıkan fiyat artışı endeksini yansıtmamakta, bu nedenle yeniden değerleme uygulaması nedeniyle yapılan rakamsal artırmalar enflasyon oranından farklı olmaktadır. Bilindiği üzere yeniden değerleme oranı vergi kanunlarında yer alan makdu hadler ile asgari ve azami miktarlara ve cezalara uygulanmak süretiyle her yıl artırılmaktadır. Ancak Emlak Vergisi Kanunu’nun 29’uncu maddesi uyarınca vergi değeri, mükellefiyetin başlangıç yılını takip eden yıldan itibaren her yıl bir önceki yıla göre yeniden değerleme oranının yarısı nispetinde artırılmaktadır.  Veysi Seviğ/Kaynak: İTO PORTAL

 --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.