A- GELİR VERGİSİ YÖNÜNDEN

193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 9. maddesi gelir vergisinden muaf tutulacakları açıklamış olup aynı maddede ticari işletmelere ait atıkları mutat olarak veya belli aralıklarla satın alanlar hariç olmak üzere, bir işyeri açmaksızın kendi nam ve hesabına münhasıran kapı kapı dolaşmak suretiyle her türlü hurda maddeyi toplayarak veya satın alarak bu malların ticaretini yapanlara veya tekrar işleyenlere satanların gelir vergisinden muaf tutulacağı belirtilmiştir. Bu muafiyet esnaf muaflığı olarak tanımlanmaktadır.

Ancak aynı madde de; ticari, zirai veya mesleki kazancı dolayısıyla gerçek usulde gelir vergisine tabi olanlar ile hurda ve metal toplama işini Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanların esnaf muaflığından faydalanamayacağı açıklanmıştır.

Diğer taraftan GVK 94. maddesinin birinci fıkrasının 13/b bendinde esnaf muaflığından yararlananlara mal ve hizmet alımları karşılığı yapılan ödemelerden hurda alımları için %2 oranında tevkifat uygulanacağı belirtilmiştir.

Bu açıklamalar doğrultusunda, hurda ve metal alımının esnaf muaflığı kapsamında bulunan hurda ve metal toplayıcılarından yapılması halinde bu kişilere yapılacak ödemeler üzerinden %2 oranında tevkifat yapılacaktır. Ancak bu hurda ve metal toplayıcıları esnaf muaflığı kapsamında değilse yapılacak ödemeler üzerinden tevkifat yapılmayacaktır.

B- KATMA DEĞER VERGİSİ YÖNÜNDEN

3065 sayılı Katma Değer Vergisi (KDV) Kanunu’nun 1/1. maddesine göre; Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetler katma değer vergisine tabidir.

KDV Kanunu’nun 17/4-a maddesine göre; esnaf muaflığı kapsamında bulunanlarca yapılan hurda ve metal teslimleri katma değer vergisinden istisnadır.

Buna göre esnaf muaflığı kapsamında bulunanlarca yapılan hurda ve metal toplayıcılığı faaliyetine paralel olarak bu kişilerce yapılan hurda ve metal teslimleri KDV’den istisnadır.

C- BELGE DÜZENİ

213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun (VUK) 229. maddesinde fatura, satılan emtia veya yapılan iş karşılığında müşterinin borçlandığı meblağı göstermek üzere emtiayı satan veya işi yapan tüccar tarafından müşteriye verilen ticari vesika olarak tanımlanmıştır.

VUK 234. maddesinde de, birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde tespit edilenlerle defter tutmak mecburiyetinde olan serbest meslek erbabının ve çiftçilerin vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler veya onlardan satın aldıkları emtia için tanzim edip işi yapana veya emtiayı satana imza ettirecekleri gider pusulasının vergiden muaf esnaf tarafından verilmiş fatura hükmünde olduğu belirtilmiştir.

Esnaf muaflığı kapsamında olan hurda ve metal toplayıcılarının topladıkları bu hurda ve metalleri geri dönüşüm işini gerçekleştiren şirketlere satması durumunda gider pusulası düzenlenecek ve bu gider pusulası hurda ve metal satan kişi tarafından imzalanacaktır. Cansın DEĞİRMENCİOĞLU E-Yaklaşım / Aralık 2013 / Sayı: 252

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.