Teşvik belgesi sahibi mükellefin sipariş verdiği makine ve teçhizat yurt dışında imal edilip Türkiye’ye gönderilseydi, gümrükte bu ithalat nedeniyle herhangi bir KDV ödenmeyecekti.

Yurt dışındaki firmanın siparişi üzerine imalat yapan yerli imalatçı bu malları yurt dışına gönderemeyeceğine göre, faturayı KDV’li olarak yurt dışında yerleşik firma adına kesecek. Yurt dışındaki firmanın Türkiye’de KDV mükellefiyeti bulunmadığından bu teslim dolayısıyla düzenleyeceği faturayı KDV’siz düzenlemek zorunda. Bu durumda KDV yurt dışındaki firma üzerinde kalacaktır.

Bu işlemler için % 18 oranındaki KDV yurt dışındaki firma için önemli bir yük teşkil etmektedir. Yurt dışındaki firma söz konusu vergiyi bir maliyet unsuru olarak teşvik belgesi sahibi mükellefe yansıtsa, bu defa teşvik belgeli mükellefler için önemli bir yükle karşılaşacaklarından yanaşmamaktadırlar.

Benzer bir konuda Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından verilen bir özelge aşağıya alınmıştır.

Türkiye’deki bir firma İngiltere’deki bir firmadan medikal malzeme satın almak istiyor. Ancak satıcı, firmanın siparişi üzerine söz konusu malların imalat işlerinin İzmir’de bir firma tarafından gerçekleştirileceği ve bu malların imalatçı firma tarafından yurt dışı edilmeden İstanbul’da bulunan siparişi veren firmaya sevk edilmesi halinde, söz konusu işlemlerin KDV karşısındaki durumu hakkında Gelir İdaresi Başkanlığı’nın Özelgesi’nde;

“KDV Kanunu’nun;

1/1. maddesinde … 2 maddesinde …, 6/a maddesinde …, 9/1. maddesinde…;

hükme bağlanmıştır.

Bu açıklamalar çerçevesinde;

1- İmalat işlemi İzmir’deki bir firma tarafından gerçekleştirilen medikal malzemelerin bu firma tarafından İngiltere’de faaliyet gösteren firmaya Türkiye’de teslimi Kanun’un 1/1 ve 6. maddeleri kapsamında KDV’ye tabi olacaktır.

2- İngiltere’de faaliyet gösteren firma tarafından satın alınan medikal malzemelerin firmanıza Türkiye’de teslimi Kanun’un 1/1 ve 6. maddeleri kapsamında KDV’ye tabi olacaktır. Söz konusu malların imalatçı firma tarafından doğrudan firmanıza gönderilmesinin bu uygulamaya etkisi yoktur.

Öte yandan, bu işlemden doğan KDV, İngiltere’de faaliyet gösteren firmanın Türkiye’de ikametgahı, işyeri, kanuni merkezi ve iş merkezi bulunmaması halinde, KDV Kanunu’nun 9/1. maddesine göre firmanız tarafından sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilerek ödenecektir.”(1) açıklamasına yer verilmiştir.

KDV’nin yukarıda açıklanan yapısı nedeniyle yurt dışındaki firmalar özellikle yatırım teşvik belgesi kapsamındaki siparişleri vermek istememektedirler. Yurt içindeki firmalar da bu durumda ne yapacakları konusunda tereddüt içindedirler. Yurt içindeki imalatçı firmalar aldıkları siparişleri karşılayabilmek için pratik bir çözüm olarak makine ve teçhizatı serbest bölgelere göndermekte, oradan da teşvik belgesi sahibi mükellefler tarafından ithalat yapılmaktadır.

Malların serbest bölgelere gönderilmesi ve oradan da ithalat yapılması söz konusu makine ve teçhizatın bazen çok büyük hacimli olduğu göz önüne getirildiğinde masraflı ve zahmetli olduğu için bütün taraflar şikayetçi durumundadırlar.

Diğer taraftan bu uygulama zaman ve emek kaybı yanında ayrıca kaynakların israfına yol açmaktadır.

Türkiye bu tür siparişleri kaybetmekle karşı karşıyadır. Karmaşık gibi görünen bu sorunların KDV’de çözümü vardır. Nuri Değer/ Yaklaşım / Ocak 2014 / Sayı: 253

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.