Birçok ülkede olduğu gibi Türkiye’de de kayıt dışı ile mücadele vergi otoritesinin en önemli hedefleri arasında yer alıyor. Maliye Bakanlığı bu hedef kapsamında her geçen gün yeni düzenlemeler yapıyor. Elektronik beyanname ve BA-BS formları ile başlayan bu süreçte e-fatura, e-defter ile birlikte birçok bildirim yükümlülüğü getirilmiş durumda.​

BA ve BS formları da bu kapsamda hayatımıza giren ve Maliye Bakanlığı tarafından etkin bir şekilde kullanılan araçlardan biri. BA ve BS formlarının asıl amacı satıcının BS formu ile beyan ettiği işlemi, alıcının BA formu ile beyan etmesi ve işlemin Maliye Bakanlığınca çarpraz kontrolünün sağlanması. 

Ancak Maliye Bakanlığı tarafından son dönemlerde verilen muktezalarda bu amaçla örtüşmeyen bir yaklaşımla, nihai tüketicilere yapılan satışların da T.C. kimlik numarası ile birlikte beyan edilmesi gerektiği ifade ediliyor.

Muktezalarda Yer Alan Görüş

Maliye Bakanlığı tarafından verilen çeşitli görüşlerde, BA - BS formlarına ilişkin Tebliğlerde yer alan; 

"….bildirim mecburiyeti bulunan mükelleflerce, belirlenen hadler çerçevesinde yapılan her türlü mal ve/veya hizmet alış ve satışları, bunlara ilişkin belgenin türüne (Fatura, irsaliyeli fatura, serbest meslek makbuzu, müstahsil makbuzu, gider pusulası, akaryakıt pompalarına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi, sigorta komisyon gider belgesi ve yolcu bileti gibi) bakılmaksızın Ba-Bs bildirim formlarına dahil edilecektir.”

ifadesinden yola çıkılarak,  nihai tüketicilere yapılan satışların belirlenen hadlerin üzerinde olması halinde, nihai tüketicinin T.C. kimlik numarası belirtilerek BS bildirim formuna dahil edilmesi gerektiği ifade ediliyor.

T.C. Kimlik Numarasının Faturada Yer Alması Gerekmiyor

Nihai tüketicilere satış yapan mükellefler her ne kadar bu satışlarını T.C. kimlik numarasını alarak beyan etmek isteseler de, önlerinde önemli bir engel var. Müşteriler her zaman T.C. kimlik numaralarını vermeye gönüllü olmuyorlar. Maliye Bakanlığı tarafından verilen muktezalara bakıldığında aslında haksız da sayılmazlar!

Nitekim; Maliye Bakanlığı tarafından verilen ve nihai tüketicilere yapılan satışlara ilişkin düzenlenen faturalarda T.C. kimlik numarası yer alıp almayacağına ilişkin muktezalarda, Vergi Usul Kanunu’nun 231’inci maddesinin 1’inci bendinde sayılmayan nihai tüketicilere fatura düzenlenmesi halinde vergi kimlik numarası veya T.C. kimlik numarası bilgisine yer verilme zorunluluğu bulunmadığı ifade ediliyor.

İki mukteza birlikte dikkate alındığında, T.C. kimlik numarasına yer verilmesine gerek olmayan faturanın beyanı için müşteriden kimlik numarası istenilmesi gerekiyor! 

Muktezaya Göre Tüm Müşterilerden T.C. Kimlik Numarası Sorulmalı!

Muktezalarda göz ardı edilen iki önemli husus var. Birincisi belirlenen hadler aylık… Bir mağazadan 5.000 TL’yi aşan bir alışveriş yapmakla, aynı ay içinde her biri 500 TL’lik 10 alışveriş yapmanın hiçbir farkı yok. Her ikisinin de bildirime dahil edilmesi gerekiyor.  Muktezaya göre hareket edilmesi halinde 1 TL’lik alışveriş yapan kişiden bile T.C. Kimlik numarası talep edilmesi gerekiyor. Çünkü ay içerisindeki herhangi bir alışverişte 1 TL harcayan bir kişinin tüm ay boyunca yaptığı harcama tutarı 5.000 TL’yi aşabilir.

İkinci önemli husus ise; bildirimde belge türünün bir önemi yok. Akaryakıt pompasına bağlı ödeme kaydedici cihaz fişi ile alınan akaryakıtın bile bildirilmesi gerektiği durumlar olabilir. Dolayısıyla yakın zamanda ödeme kaydedici cihaz fişi düzenleyerek yapılan satışlar için de müşteri bazlı takip yapılması gerektiğini belirten bir mukteza ile karşılaşmak sürpriz olmayacak.

Çözüm Nasıl Olabilir? 

Yukarıda da vurguladığımız üzere, nihai tüketicilere satış yapan mükelleflerin en önemli problemi müşterinin T.C. kimlik numarasını talep etmek. Müşteri kendisinden kimlik bilgisi soran satıcıya böyle bir bilgi vermek istemiyor. Yasal bir zorunluluk olmadığını düşündüğü için satıcıdan şüphelenen ve alışveriş yapmaktan vazgeçen müşterilerin olması bile muhtemel.  

Yukarıda vurguladığımız muktezaya göre işlem yapılması halinde ise sadece 5.000 TL’yi aşan satışlar değil, her satış için T.C. kimlik numarası almak gerekebilir. Çünkü belirlenen hadler aylık! 

Bu çıkmazın çözümü için iki yol var;

Birinci yol; nihai tüketicilere yapılan satışlarda herhangi bir sınırlama olmaksızın müşteriden kimlik numarası talep edilmemesi ve satışın BS formuna dâhil edilmemesi. Perakende satış yapan mükelleflerin satışlarının önemli bir kısmının zaten 5.000 TL’nin altında olduğu ve Maliye Bakanlığı tarafından çarpraz kontrol yapılma imkanı bulunmadığı düşünülürse, bu veriler zaten Maliye Bakanlığı tarafından çok etkin kullanılabilecek veriler değil. 

​Maliye Bakanlığı herhangi bir amaçla bu bilgiye ihtiyaç duyuyorsa çözüm yine oldukça basit. Geçmiş dönemlerde bildirim sınırlarının altında kalan işlemler için beyannamede “diğer” başlıklı tek bir satır yer almaktaydı. Şimdi nihai tüketicilere yapılacak tüm satışlar da kimlik numarası olmaksızın bu tek bir satırda beyan edilebilir.

İçeriği yukarıdaki minvalde olan ve perakende ticaretin önünde engel teşkil ettiğini düşündüğümüz muktezalar için Maliye Bakanlığı’nın yeni bir adım atmasının yararlı olacağı kanaatindeyiz. Ali Demirel

http://kpmgvergi.com/Blog/Pages/FullBlog.aspx?article=212

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.