A- GIDA BANKACILIĞI FAALİYETİNDE BULUNAN DERNEK VE VAKIFLARA ŞARTLI OLARAK YAPILAN GIDA, GİYİM, TEMİZLİK, YAKACAK MADDESİ BAĞIŞLARININ GİDER KAYDINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’nun “Safi Kurum Kazancı” başlıklı 6. maddesinin birinci fıkrasında, “kurumlar vergisinin, mükelleflerin bir hesap dönemi içinde elde ettikleri safi kurum kazancı üzerinden hesaplanacağı” aynı maddenin ikinci fıkrasında ise “safi kurum kazancının tespitinde Gelir Vergisi Kanunu’nun ticari kazanç hakkındaki hükümlerinin uygulanacağı” belirtilmiştir. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesinin birinci fıkrasının (10) numaralı bendinde, “fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedelinin safi kazancın tespitinde gider olarak indirilebileceği” hükme bağlanmıştır.

Öte yandan,  gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışlara ilişkin usul ve esaslar 251 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile belirlenmiştir. Söz konusu Tebliğ’de yapılan açıklamalara göre, gıda bankacılığı nedeniyle vergi avantajlarından yararlanılabilmesi için;

- Gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi bağışının dernek veya vakfa yapılmış olması,

- Bağışı kabul edecek dernek veya vakfın tüzüğünde veya senedinde ihtiyacı bulunanlara gıda, temizlik, giyecek ve yakacak yardımı yapabilmesine ilişkin hükümlerin bulunması,

- Gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışların gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi niteliğinde olması,

- Bağışların şartlı olarak (bedelsiz olarak ihtiyaç sahiplerine dağıtılmak üzere) yapılması gerekmektedir. Gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi niteliği taşımayan veya şartlı olarak yapılmayan bağışlar gıda bankacılığı kapsamında yapılan bağış olarak değerlendirilemeyecektir.

Ayrıca, bağış işleminin bağış yapılan dernek veya vakıf adına düzenlenecek fatura (bağışlanan mala ilişkin bilgileri eksiksiz olarak içerecek ve “İhtiyaç sahiplerine yardım şartıyla bağışlandığından KDV hesaplanmamıştır.” ibaresi yer alacak) ile belgelendirilmesi ve dernek veya vakıfların ise kendi mevzuatlarında öngördüğü belgeleri düzenleyerek bağış yapanlara bir örneğini vermeleri zorunlu bulunmaktadır.

B- ŞİRKETLER TARAFINDAN GIDA BANKACILIĞI FAALİYETİNDE BULUNAN DERNEK VE VAKIFLARA ŞARTLI OLARAK YAPILAN PARA BAĞIŞLARI BU KAPSAMDA GİDER KAYDEDİLEBİLİR Mİ?

Yukarıda (A) bölümünde de açıklandığı üzere, GVK’ nın 40/10. maddesi kapsamında düzenlenen gıda bankacılığı kapsamında yapılacak bağışların gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi niteliğinde olması ve şartlı olarak yapılması gerekmektedir. Bu açıdan bakıldığında, gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara yapılan para bağışlarının anılan 40/10. madde kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır. Peki, para bağışları bu dernek ve vakıflara “gıda bankacılığı faaliyetinde kullanılmak üzere” yapılması halinde söz konusu düzenlemeden yararlanılabilir mi?

Maliye Bakanlığı;

- Şirketler tarafından gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıfların banka hesabına “Gıda bankacılığı faaliyetinde kullanılmak üzere gönderilmiştir.” açıklamalı dekontla havale yapılması,

- Havale edilen meblağ ile sözü edilen dernek ve vakıflar tarafından bağışta bulunan şirketler adına gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddesi alınarak faturanın da bu şirketler adına düzenlettirilmesi ve

- Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. maddesi ile 251 Seri No.lu Gelir Vergisi Tebliği’nde belirtilen ve yukarıda açıklanan şartların taşınması

kaydıyla, gıda bankacılığı kapsamında dolaylı olarak bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin maliyet bedellerinin vergi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmasının mümkün bulunduğu görüşündedir. Aksine bir durumda, yapılan para bağışlarının GVK’nın 40/10. maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmamaktadır(1).

Kişisel görüşümüze göre, şirketler tarafından gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıfların banka hesaplarına değil de, doğrudan kendilerine “Gıda bankacılığı faaliyetinde kullanılmak üzere yapılmıştır.” açıklaması ile nakit olarak yapılan para bağışlarının da, yukarıda belirtilen şartların mevcut olması koşuluyla GVK’ nın 40/10. maddesi kapsamında değerlendirilmesi mümkün bulunmaktadır.

C- ŞİRKETLER TARAFINDAN GIDA BANKACILIĞI FAALİYETİNDE BULUNAN DERNEK VE VAKIFLARA ŞARTLI OLARAK YAPILAN PARA BAĞIŞLARI İÇİN KDV HESAPLANACAK MI?

1- Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara Şartlı Olarak Yapılan Gıda, Temizlik, Giyecek ve Yakacak Maddesi Bağışlarında KDV Uygulaması

251 Seri No.lu Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde yapılan açıklamalara göre, fakirlere yardım amacıyla gıda bankacılığı faaliyetinde bulunan dernek ve vakıflara Maliye Bakanlığı’nca belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde bağışlanan gıda, temizlik, giyecek ve yakacak maddelerinin teslimi KDV Kanunu’nun 17/2-b maddesine göre KDV’den istisnadır. Aynı Kanun’un 30/a ve 32. maddelerine göre, kısmi istisna mahiyetindeki bu teslimlerin bünyesine giren KDV tutarının indirim konusu yapılması mümkün bulunmamaktadır. İndirim konusu yapılamayan bu verginin gider hesaplarına aktarılması gerekmektedir.

2- Gıda Bankacılığı Faaliyetinde Bulunan Dernek ve Vakıflara Şartlı Olarak Yapılan Para Bağışlarında KDV Hesaplanacak mı?

KDV Kanunu’nun 1/1. maddesine göre; ticari, sınaî, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde Türkiye'de yapılan teslim ve hizmetler KDV’ye tabi bulunmaktadır. Dolayısıyla, gıda bankacılığı kapsamında kullanılmak üzere Dernek ve vakıflara banka havalesi veya doğrudan nakit olarak yapılacak para bağışları, herhangi bir teslim veya hizmetin karşılığını teşkil etmediğinden KDV’ye tabi olmayacaktır. Diğer bir ifadeyle, bağışlanan tutarlar üzerinden KDV hesaplamasına söz konusu olmayacaktır. Engin Özer Yaklaşım/Ocak 2014 / Sayı: 253

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.