BELEDİYE BAŞKANLARININ SİGORTALILIĞI

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 4. maddesinin dördüncü fıkrasının (b) bendi ile belediye başkanları 2008 yılı Ekim ayı başından itibaren 4. maddenin birinci fıkrasının (c) bendine tabi sigortalı sayılmıştır. Söz konusu hüküm gereğince 30.03.2014 tarihinde yapılacak seçimler sonucunda daha önce herhangi bir sigortalılığı bulunmayanlar, 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi olanlar ile daha önce (c) bendi kapsamında sigortalılığı bulunanlar belediye başkanı seçildikleri tarihten itibaren (c) bendi kapsamında sigortalı sayılacaklar, seçildikleri tarihte (c) bendine tabi olanların sigortalılıkları ise devam ettirilecektir.

2008 yılı Ekim ayından önce 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi gereğince 5434 sayılı Türkiye Cumhuriyeti Emekli Sandığı Kanunu’na göre herhangi bir çalışması olanların sigortalılıklarının devamında 5434 sayılı Kanun hükümleri uygulanacağından belediye başkanlarının mülga ek 17. madde gereği intibakları yapıldıktan sonra, mülga ek 48. madde gereğince genel idare hizmetleri sınıfında görev yapan genel müdürler için belirlenen ek gösterge rakamını ve öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceyi geçmemek üzere emekli keseneklerine esas aylık dereceler itibariyle mülki idare amirliği hizmetleri sınıfı için tespit edilen ek gösterge rakamları uygulanacaktır. Bunların kesenekleri ve kurum karşılıkları 15.04.2014 tarihinden itibaren bildirilecektir.

30.03.2014 tarihine kadar herhangi bir çalışması olmayanlar ile daha önce 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi olanlar hakkında 80. maddenin üçüncü fıkrasının (d) bendi gereğince büyükşehir belediye başkanları için bakanlık genel müdürünün, diğer belediye başkanları için ise öğrenim durumları itibarıyla 657 sayılı Kanun’a göre yükselebilecekleri dereceyi aşmamak kaydıyla, 657 sayılı Kanun’a ekli (I) sayılı ek gösterge cetvelinin “VIII. Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfı” bölümünün (d) bendinde belirtilenlerin prime esas kazançları esas alınarak prime esas kazanç belirlenecektir. Haklarında 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulananların prime esas kazançları aylık prim ve hizmet belgesi ile 30.03.2014 tarihinden itibaren bildirilecektir.

5510 sayılı Kanun’da 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine tabi sigortalıların yaş haddi 5434 sayılı Kanun’un 40. maddesi hükümlerine göre belirlendiğinden 30.03.2014 tarihinde yapılacak seçimde 65 yaşını doldurmuş olanlar 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendine göre sigortalı sayılmayacaklardır. Bu durumda olup 65 yaşını belediye başkanı iken dolduranlar da 65 yaşını doldurdukları tarihten itibaren sigortalı sayılmayacaklardır.

Emekli iken belediye başkanı seçilenler hakkında 5335 sayılı Kanun’un 30. maddesi hükümleri uygulandığından bunların emekli aylıkları kesilmeyecek bu görevde bulundukları sürece belediye başkanlığı nedeniyle ücret almaya devam edebileceklerdir. Emekli aylığını kestirmeyenlerden ayrıca 4. maddenin birinci (c) bendi kapsamında prim de alınmayacaktır.

Emekli olan belediye başkanlarının 5510 sayılı Kanun’da 4. maddesinin birinci (c) bendi kapsamında sigortalı olmak istemeleri halinde dilekçelerini Sosyal Güvenlik Kurumu kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden aybaşından itibaren aylıkları kesilerek sigortalılıkları sağlanacaktır. Aylıkları bu şekilde kesilenlerin görevleri sona erdikten sonra önceki hizmetleri ile birlikte kendilerine yeniden aylık bağlanacaktır.

30.03.2014 tarihinden önce 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) hükümlerine göre malullük, yaşlılık ve emekli aylığı bağlananların (c) bendi kapsamında sigortalı olmak istemeleri halinde, aylıkları kesildikten sonra dilekçelerinin Kurum kayıtlarına geçtiği tarihi takip eden aybaşından itibaren sigortalılıkları sağlanacaktır.

BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCILARININ SİGORTALILIĞI

Belediye başkan yardımcıları, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nun 49. maddesi gereğince norm kadrosunda belediye başkan yardımcısı bulunan belediyelerde belediye başkanı tarafından belediye meclis üyeleri arasından görevlendirilen kişiler oluptaleplerine göre bir sosyal güvenlik kurumu ile ilişkilendirilmektedirler.

30.03.2014 tarihinde yapılan seçimlerden sonra belediye meclis üyeleri arasından belediye başkanı olarak görevlendirilenlerden herhangi bir sigortalılığı olmayanların Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Sıhhiye Sosyal Güvenlik Merkezi ANKARA adresine talepte bulunmaları halinde başkan yardımcısı olarak görevlendirildikleri tarihten itibaren 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalı sayılacaklardır.

Belediye başkan yardımcısı olarak seçildikleri tarihte 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentlerine tabi sigortalılığı bulunanların (c) bendine tabi olabilmesi için öncelikle bu sigortalılıklarının sona ermesi gerekmekte olup sigortalılıkları sona erenler talepleri halinde (c) bendine tabi sigortalı sayılabilmektedir.

Belediye başkan yardımcıları hakkında da belediye başkanlarında olduğu gibi 2008 yılı Ekim ayından önce 5434 sayılı Kanun’a göre herhangi bir çalışması olanların sigortalılıklarının devamında 5434 sayılı Kanun hükümleri, herhangi bir çalışması olmayanlar ile 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendine tabi sigortalılıkları bulunanlar hakkında 5510 sayılı Kanun hükümleri uygulanacaktır.

Belediye başkan yardımcılarına belediye başkanına verilen ödeneğin 2/3’ünü aşmamak üzere belediye meclisi tarafından belirlenecek aylık ödenek verilmekte olup bu tutar üzerinden kesenek karşılık ya da prime esas kazanç belediyeler tarafından Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilecektir.

Belediye başkan yardımcısı olarak 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi ile ilgili sigortalılıkları memuriyete geçiş, sözleşmeli veya işçi statüsünde çalışma dahil ilgililer açısından herhangi bir hak teşkil etmemekte ve belediye meclisinin görev süresini geçmemektedir.

Emekli aylığı almakta iken belediye başkan yardımcısı olarak görevlendirilenler 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca sigortalı sayılmamaktadırlar. Belediye başkan yarımcıları mahalli idareler seçimleri sonucuna göre belediye meclis üyesi olarak seçilerek göreve geldiklerinden emeklilik ve yaşlılık aylıkları açısından 5335 sayılı Kanun’un 30. maddesinde sayılan istisnalar içinde yer aldıklarından emekli aylıkları kesilmeyecek bu görevde bulundukları sürece belediye başkan yardımcılığı ücretini almaya devam edeceklerdir.

Belediye başkan yardımcılarından;

5434 sayılı Kanun hükümlerine göre emekli aylığı bağlananların Kurum’a müracaat ederek aylıklarını kestirdikten sonra 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi kapsamında sigortalılıklarını devam ettirmeleri mümkündür.

1479 sayılı Kanun’a göre yaşlılık aylığı alanların aylıkları 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında çalışmaları halinde kesilmekte, diğer statülere tabi çalışmaları halinde kesilmediğinden aylık almakta iken belediye başkan yardımcısı seçilenlerin aylıklarının kesilmesi mümkün olmadığından (c) bendi kapsamında sigortalı sayılmazlar.

506 sayılı Kanun’a göre yaşlılık aylığı bağlananların aylıklarının 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi zorunlu sigortalı olarak çalışmaları halinde aylıkları kesilmekte olduğundan, bu kapsamda emekli olup özel sektör işyerinde hizmet akdine tabi çalışıp yaşlılık aylığını kestiren belediye başkan yardımcılarının daha sonra (c) bendi kapsamında sigortalı olmak için müracaat etmeleri mümkündür.

KÖY VE MAHALLE MUHTARLARI

Köy ve mahalle muhtarlarının sigortalılığı 2108 sayılı Muhtar Ödenek ve Sosyal Güvenlik Yasası ile 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde düzenlenmiştir. Buna göre, 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesi kapsamında sigortalı sayılmayı gerektirecek bir çalışması bulunmayan veya bu kapsamda aylık ve gelir almayan köy ve mahalle muhtarları, 4. maddenin birinci fıkrasının (b) bendi kapsamında sigortalı sayılmaktadırlar.

Köy ve mahalle muhtarlarının sigortalılıkları seçildikleri tarihten itibaren başlamakta, köy ve mahalle muhtarları için seçildiklerine ilişkin mazbatalarını ilgili seçim kurulundan aldıkları tarihten onbeş gün içinde sigortalı işe giriş bildirgesi ile il veya ilçe mülki amirliklerince Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirilmeleri gerekmektedir. Bu bildirimin il veya ilçe mülki amirliklerince süresinde yapılmaması halinde 5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi gereğince idari para cezası uygulanır.

30.03.2014 tarihinde yapılacak seçimlerinden yukarıda belirtilen şartlarda çalışması olmayanlar ile gelir ve aylık almayan köy ve mahalle muhtarları bu tarihten itibaren, yeniden köy ve mahalle muhtarı seçilenlerin ise aynı şartlarla sigortalılıkları devam ettirilecektir.

30.03.2014 tarihinde yapılacak seçimlerinden sonra ilk defa köy ve mahalle muhtarı seçilenler 30.03.2014 ila 30.06.2014 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre (35,70 x 21 x % 34,5 = 258,65 TL), günlük kazanç üst sınırına göre (232,05 x 21 x % 34,5 = 1.681,20 TL), 1/7/2014 ila 31.12.2014 tarihleri arasında günlük kazanç alt sınırına göre (37,80 x 21 x % 34,5 = 273,86 TL), günlük kazanç üst sınırına göre (245,70 x 21 x % 34,5 = 1.780,10 TL) prim ödeyeceklerdir.

30.03.2014 seçimleri sonucunda muhtarlık görevi sona erenlerin ise on gün içinde il veya ilçe mülki amirliklerince sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile bildirmesi gerekmekte olup il veya bildirimin süresinde yapılmaması halinde 5510 sayılı Kanun’un 102. maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi gereğince idari para cezası hükümleri uygulanacaktır.

BELEDİYE BAŞKANLIĞI VE BAŞKAN YARDIMCILIĞI SONA ERENLER

5434 sayılı Kanun’un mülga ek 76. maddesine göre süresi kanunlarla belirlenen görevlere atanan veya seçilenlerden görev süresi sona erenlerin istekleri üzerine yazılı başvuruda bulunmaları ve her ay emekli keseneklerini ve kurum karşılıklarını kendileri ödemeleri şartıyla 5434 sayılı Kanun’a tabi sigortalılıkları devam ettirilmektedir.

Söz konusu düzenleme gereğince, 30.03.2014 seçimleri sonucunda görevleri sona eren belediye başkanı ve başkan yardımcıları Sosyal Güvenlik İl Müdürlüğü Sıhhiye Sosyal Güvenlik Merkezi ANKARA adresine yazılı olarak müracaat etmeleri halinde başvuru tarihini izleyen aybaşından itibaren emekli kesenekleri görevden ayrıldıkları tarihteki emekli keseneğine esas aylık derece, kademe ve ek göstergeleri üzerinden keseneğe esas diğer unsurlarda nazara alınmak suretiyle hesaplanan tutarı ait olduğu ay içinde kendilerinin ödemesi gerekmekte olup kesenek ve karşılıklarını süresi içinde ödemeyenlerin o aya ait hizmetleri sayılmamaktadır.

5434 sayılı Kanun’un mülga ek 76. maddeye göre süresi kanunlarla belirlenen görevlere atanan veya seçilenlerden görevleri süresi sona erenlerin 5510 sayılı Kanun’un 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bentleri ile geçici 20. madde kapsamındaki sandıklara tabi olmalarını gerektiren işlerde çalışanları da mümkün olup (a) bendine tabi çalışılması halinde keseneklerinin tamamı ve işveren hissesi ile % 20 karşılık arasındaki farkın tamamı sigortalı tarafından, işveren hissesi de çalıştıran işyerinden tahsil edilerek Sosyal Güvenlik Kurumuna ödenmekte (b) bendine tabi çalışılması halinde kesenek ve karşılıklarının tamamı sigortalı tarafından ödenmekte ancak bu sürelerde bu kişiler 4. maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (b) bendine tabi sigortalı sayılmayıp (c) bendine tabi sigortalı sayılmaktadırlar. 5434 sayılı Kanun’un mülga ek 76. maddesinden yararlanabilmek için 5510 sayılı Kanun’un geçici 4. maddesi gereğince 5434 sayılı Kanun’a tabi herhangi bir çalışma ya da yedek subaylık süresi bulunması gerekmekte olup ilk defa 2008 yılı Ekim ayı başından sonra sigortalı olanlar için ek 76. madde hükümleri uygulanmamaktadır. Esra Ceyhun e-Yaklaşım / Şubat 2014 / Sayı: 254

BİR BAŞKA MAKALE OLARAKTA;

BELEDİYE BAŞKANLARININ SİGORTALILIĞI

2014/Mart seçimleriyle belediye başkalığına seçilenler, kendi istekleri olup olmadığına bakılmaksızın Sosyal Sigortalar Kanununun 4. maddesinde 4/C  olarak tanımlanan statüde yani eski deyimle Emekli Sandığı kapsamında sigortalı olacaklardır. Eğer seçilen başkan, seçildiğinde sigortalı değilse doğrudan 4/C (Emekli Sandığı) sigortalısı olarak belediye başkanlığınca SGK kapsamında sigortalı yapılacaktır.

Seçimden önce 4/A (SSK) yada 4/B (Bağ-Kur) kapsamında sigortalı ise bu defa da isteğine bakılmaksınız yine 4/C (Emekli Sandığı) statüsünden sigorta bildirimi yapılacaktır. Belediye başkalarının sigortalılığı seçildikleri tarihten (mazbatalarını aldıkları ) itibaren başlatılacaktır. Başkanın işe giriş bildirgesi belediye başkanlığı tarafında SGK' ya 15 gün içinde yapılmak zorundadır. Süresinde yapılmaması halinde idari para cezası uygulanacaktır. 

BELEDİYE ENCÜMENİ SEÇİLENLERİN SİGORTALILIĞI;

Sosyal Güvenlik kanununda belediye encümenliğine seçilenlerin sigortalılığı ile ilgili bir tanımlama yapılmamıştır. Bu itibarla belediye encümenleri, seçilmeleri dolayısıyla elde ettikleri statüden dolayı sigortalı olamazlar. Eğer başka bir çalışmasından dolayı yada faaliyetinden dolayı sigortalılığı varsa bu sigortalılık, çalışması yada faaliyeti sürdüğü  müddetçe devam edecektir. Eğer her hangi bir sigortalılığı olmayan kişi belediye meclis üyesi olarak seçilmişse bu defa sigortalı olamayacak ancak kendisi yine genel sağlık sigortası primi yatırmaya devam edecektir. 

ENCÜMEN BELEDİYE BAŞKAN YARDIMCILARININ SİGORTALILIĞI; 

Belediye başkan yardımcısı, belediye meclis üyeleri arasından görevlendirilmiş ise görevlendirme tarihi itibariyle de herhangi bir sigortalılığı bulunmuyorsa belediye başkanlığına müracaat ederek 4/C (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı olabilir. Eğer böyle bir müracaatta bulunmaz ise sigortalı olmak zorunda değildir.

Başka bir işte çalışmasından dolayı yada bir ticari faaliyetinden dolayı sigortalı olan meclis üyesi, belediye başkan yardımcılığına getirilse bile 4/A (SSK) yada 4/B (Bağ-Kur) kapsamındaki sigortalılığı devam eder. Ne zaman ki söz konusu sigortalılığı sona ererse yine kendisinin istemesi halinde bu defa başkan yardımcılığı görevi devam ettiği müddetçe 4/C (Emekli Sandığı) kapsamında sigortalı olabilir. Mustafa Keskin

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti /Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.