Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’un 48. maddesi hükmü çerçevesinde, bazı kamu alacakları tecil edilebilmekte ve taksitlendirilebilmektedir. Maddede yer alan düzenlemeye göre, devlete ait amme alacaklarında tecil yetkisi ilgili Bakana aittir. Bu yetki devredilebilmektedir.

Tecil ve taksitlendirme ile ilgili açıklamalar Seri: A Sıra No:1 Tahsilât Genel Tebliğinin Birinci Kısım Dördüncü Bölümünün "I.Tecil" alt başlıklı bölümünde yer almaktadır. 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesinde yer alan koşullarda, Genel Tebliğde belirlenen çerçevede vergi borçlarının tecil yetkisinin kullanılmasında uyulacak usul ve esaslar yayımlanan İç Genelgelerle belirlenmektedir.

Yayımlanan 10.03.2014 tarih ve 2014/1 sayılı Tahsilât İç Genelgesiyle, yerel idarelerin tecil yetki sınırları ile bu yetkinin kullanılmasında uyulacak usul ve esaslar yeniden belirlenmiştir. Genelgeyle daha önce yürürlükte bulunan 2008/3 ve 2012/1 sayılı İç Genelgeler yürürlükten kaldırılmıştır.

Genelgeyle belirlenen tecil yetki sınırları ile uyulacak usul ve esaslar aşağıda özetlenmiştir.

1. Tecil ve Taksitlendirme Yetki Sınırları

a) Genel Olarak

Yerel idareye tanınan tecil ve taksitlendirme yetki sınırları, değişiklik öncesi ve sonrası tutarlar itibariyle, aşağıdaki Tabloda yer almaktadır.

b) Bazı Vergi Borçları İçin Tecil Sınırı

Yukarıdaki Tabloda yer alan sınırlar bazı kamu alacakları için geçerli değildir.

Bazı kamu alacaklarına ilişkin tecil talepleri, borcun tutarına bakılmaksızın vergi daireleri tarafından sonuçlandırılabilmektedir. Bu borçlar şunlardır:

- Motorlu taşıtlar vergisi, motorlu taşıtlar vergisine ait gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezası,

- 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanununa göre verilen trafik para cezaları,

- 4925 sayılı Karayolu Taşıma Kanununa göre verilen idari para cezaları,

- Mülga 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca tahsili gereken geçiş ücreti ve idari para cezalarından olan alacaklar,

- Yüksek öğrenim kredi borcu ve yüksek öğrenim harç kredisinden olan alacaklar,

- Yukarıda sayılan borçlara ilişkin fer'ileri.

2. Süre İtibariyle Tecil ve Taksitlendirme Yetkisi

2014/1 sayılı İç Genelgeyle tecil süresi azami 36 ay olarak belirlenmiştir.

Genelgeye göre, Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Defterdarlıklar yapılacak tecil ve taksitlendirmelerde, tecil müracaat tarihinden itibaren azami 36 aylık süre aşılmayacak şekilde tecile yetkilidir. Vergi Dairesi Başkanlıkları ve Defterdarlıklar; 36 ayı aşmamak koşuluyla kendilerine bağlı her bir vergi dairesi için farklı tecil yetkisi belirleyebileceklerdir.

3. Tecil Edilmeyecek Kamu Alacakları

Aşağıda sayılan kamu alacakları tecil edilmemektedir.

- Katma Değer Vergisi

- Geçici Vergi

- Özel Tüketim Vergisi

- Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi

- Özel İletişim Vergisi

- Harçlar (İkmalen tarhiyata dayanan tapu harçları hariç)

- Fonlar

- Paylar (Eğitime Katkı Payı ve buna ait gecikme zammı dahil)

- Haklardan olan alacaklar

- Ecrimisilden olan alacaklar

- Ek vergiler.

4. Tecil ve Taksitlendirme Başvuruları

Tecil ve taksitlendirilme talep başvurusunun, "Tecil ve Taksitlendirme Talep Formu" (EK-1) ile yapılması gerekmektedir.

Söz konusu form, Gelir İdaresi Başkanlığının internet sitesinden temin edilerek çoğaltılmak suretiyle kullanılabilmektedir.

5. Çok Zor Durum Halinin Tespiti

6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine göre; borcun vadesinde ödenmesi veya haczin tatbiki veyahut haczolunmuş malların paraya çevrilmesi borçluyu çok zor duruma düşürecekse, amme alacakları tecil edilebilmektedir.

Tecil ve taksitlendirme talebinde bulunan borçluların "çok zor durumda" olup olmadıkları, likidite oranlarına göre belirlenmektedir. Genelgeye göre, bilanço esasına göre defter tutanların likidite oranları aşağıdaki formül kullanılarak tespit edilmektedir.

Genelgede yapılan belirlemeye göre, borcun tecil edilip edilmeyeceği, tecil edilecekse tecil süresi şu şekilde belirlenmektedir:

- Likidite oranının 1'den büyük olması durumunda borç tecil edilmemektedir.

- Likidite oranının 1 veya 1'den küçük ve 0,50'den büyük olması durumunda 18 aya kadar tecil yapılabilmektedir.

- Likidite oranının 0,50 veya 0,50'den küçük olması durumunda ise borçlar 36 aya kadar tecil edilebilmektedir.

Yerel idareye tanınan 18 ve 36 aylık süreler azami sürelerdir. Tecil süresinin tespitinde, borçlunun öteden beri borç ödemede iyi niyetli olup olmadığı, borç tutarının az veya çok oluşu, daha önce tecil edilen borçlarını tecil şartlarına uygun ödeyip ödemediği ve ödeme gücü göz önünde bulundurulmaktadır.

6. Vadesi Geçmiş Borç Durumunu Gösterir Belge Verilmesi Talepleri

Tecil ve taksitlendirilen borcun % 10'unun ödenmesi ve borçlunun başkaca borcunun bulunmaması halinde vadesi geçmiş borç bulunmadığına dair yazı verilebilmektedir.

7. Diğer Hususlar

İç Genelgede yapılan açıklamalara göre;

- Tecil talebinde bulunanların tecil müracaat tarihlerinden, taleplerinin sonuçlandırılmasına kadar belli bir süre geçebilmektedir. Bu süre içerisinde mükelleflerin tecil taleplerinin kabulüne veya reddine ilişkin tebligat yapılıncaya kadar, taleplerinde önerdikleri taksit tutarlarını ödemeleri gerektiği özellikle hatırlatılacaktır.

- Motorlu taşıtlar vergisi, bu vergiye ait gecikme zammı, gecikme faizi ve vergi cezası, Karayolları Trafik Kanununa göre verilen trafik para cezaları, mülga Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve Görevleri Hakkında Kanun ile Karayolları Genel Müdürlüğünün Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun uyarınca tahsili gereken geçiş ücreti ve idari para cezalarından olan alacakların ve bunlara ilişkin fer'ileri tecil edilen borçluların, tecil şartlarına uygun ödeme yaptığı sürece maliki oldukları motorlu taşıta ilişkin fenni muayene yaptırabilmeleri, denize veya uçuşa elverişlilik belgesi alabilmeleri için "Fenni Muayene İzin Belgesi"nin düzenlenmesi gerekmektedir.

- Tecile yetkili olan makamlar, tecil yetkilerini kullanırken borçlunun ekonomik faaliyet dönemleri ile nakit akışlarını da göz önünde bulundurmak suretiyle farklı taksit tutarları belirleyebileceklerdir. pwc

İlgili İç Genelgeye aşağıdaki bağlantı yardımıyla ulaşabilirsiniz.

• Tahsilât İç Genelgesi

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.