Genellikle global ölçekte faaliyet gösteren uluslararası firmalarda, tüm grup şirketleri tek bir şirket gibi dikkate alınarak, bir şirkette oluşan nakit eksikliği diğer şirketteki nakit fazlası ile karşılanmakta veya grup tarafından düşük faiz ile temin edilen krediler düşük finansman maliyeti nedeniyle diğer grup şirketlerine aktarılmaktadır. Bazı durumlarda bu kredi faizsiz olarak da kullandırılabilmektedir. Böyle bir durumda, faizsiz kredi kullanan Türk firmalarının dikkatli hareket etmesinde fayda bulunmaktadır.

Yurtdışında bulunan bir grup firmasından kredi alınması ile ilgili olarak, Ankara Vergi Dairesi Başkanlığı tarafından verilen bir özelge oldukça önemli ve farklı sonuçlar doğurabilecektir. Söz konusu özelgede mali idare, yurtdışı grup firmasından aldığı faizsiz kredi nedeniyle herhangi bir vergisel yükümlülük doğup doğmadığı hakkında görüş isteyen bir mükellefe, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 27’nci maddesinde yer alan hükme atıf yaparak cevap vermiştir. Söz konusu hükme göre bedeli bulunmayan veya bilinmeyen işlemler ile bedelin mal, menfaat, hizmet gibi paradan başka değerler olması halinde matrahın işlemin mahiyetine göre emsal bedeli veya emsal ücreti olduğu; bu nedenle de, emsal bedel ve emsal ücretinin Vergi Usul Kanunu (VUK) hükümlerine göre tespit edilmesi gerekmektedir. Mali idare bu hükümden hareketle de yurtdışı ortaktan alınan kredinin karşılıksız ya da faizinin emsal bedelden düşük bedelle temin edilmesi halinde emsal bedelin Katma Değer Vergisi (KDV) matrahı olacağı yönünde görüş vermiştir. Diğer bir ifade ile vergi idaresi yurtdışından faizsiz kredi kullanılsa bile bu sanki faizli olarak verilmiş gibi, faiz tutarının hesaplanması ve ödenmemiş bu faiz tutarı üzerinden de yüzde 18 oranında sorumlu sıfatıyla KDV hesaplanması gerektiği yönünde görüş bildirmiştir. Özelgeye göre, gerçekte faiz ödemesi olmadığından Kurumlar Vergisi yönünden gider yazılmasını gerektiren bir durum yoktur. Ayrıca yurtdışına bir ödeme yapılmadığından, faizler için uygulanan yüzde 10 vergi kesintisi yapılmasına da gerek yoktur.

Vergi idaresi bu görüşü verirken Kurumlar Vergisi Kanunu’nda yer alan transfer fiyatlandırması kapsamında değerlendirilmesi gereken bir konuyu, doğrudan VUK hükümlerini dikkate alarak değerlendirmiş ve yurtdışından temin edilen kredi faizsiz olsa bile emsal faiz üzerinden KDV hesaplanması gerektiği sonucuna ulaşmıştır. Bu yorum ile vergi idaresi aynı olayı istediği zaman VUK istediği zaman ise Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre değerlendirebileceğini göstermiştir. Oysa faizsiz kredi temini tamamen transfer fiyatlandırması kapsamına girmekte olup, bu kapsamda değerlendirilmesi gerekmektedir. Ancak vergi idaresi söz konusu kredi faizi üzerinden KDV hesaplanmasını temin etmek için VUK hükümlerini uygulamaya koymuştur. Böylece transfer fiyatlandırması düzenlemesini yok saymıştır. Kaldı ki, söz konusu KDV düzenlemeleri dikkate alındığında, emsal faiz oranlarına göre söz konusu bariz farklılık, haklı bir sebeple açıklandığı sürece, hesaplanan emsal faiz tutarı KDV’ye tabi tutulmamalıdır. Gerek transfer fiyatlandırması düzenlemeleri varlığı, gerekse özelgeye dayanak teşkil eden KDV düzenlemesinin içeriği her durumda özelge uygulamasını hatalı kılmaktadır. Hazine zararı doğmadıkça emsal faiz uygulaması söz konusu olmamalıdır.

Öte yandan son yıllarda yapılan düzenlemeler gereği, etkisi vergi hukukuna aykırı bir şekilde artırılmış olsa da, vergi müfettişleri özelgeler yönünde rapor yazmak zorundadır. Bu nedenle bu tür işlemler için özelge ile yapılan yorum Maliye Bakanlığı’nca KDV işlemleri yönünden tekrar gözden geçirilmelidir. Mevcut görüş, KDV Kanunu’ un 27’nci maddesinin lafzı ve ruhuna uygun değildir. Verilmeyen bir faiz için KDV hesaplanması, KDV mantığına aykırılık teşkil etmektedir. Leon Aslan Coşkun

http://www.fortuneturkey.com/haberdetay.asp?news_id=1512

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.