Vergi Usul Kanunu’nun 413. maddesi çerçevesinde, vergi durumları ve vergi uygulanması bakımından tereddüt edilen konular hakkında Gelir İdaresi’nden açıklama (özelge) istenebilmektedir.

Özelge talepleri için başvurular, Vergi Dairesi Başkanlığı bulunan illerde bu birimlere, bulunmayan illerde ise Defterdarlıklara yapılmaktadır. Gelir İdaresi Başkanlığı merkezine doğrudan başvurma olanağı yoktur.

Özelge başvuruları, özelge talep formu ile yapılabilmekte, başvurulan birimler tarafından hazırlanan özelge taslağı GİB merkezine onay için gönderilmekte, onay süreci Özelge Komisyonu onayı ile sonuçlanmaktadır. Özelge Komisyonunca onaylanan özelgeler, otomasyon sistemi üzerinden yetkili birimlere aktarılmakta ve yetkili birimce imzalanarak özelge talep eden mükellefe gönderilmektedir.

Onaylanan özelgeler Gelir İdaresi’nin bütün yetkili birimlerinin görebildikleri bir havuza atılmakta ve özelge havuzunda örneği oluşan özelgeler için merkeze tekrar onaya gönderilmemektedir.

Gelir İdaresi’nce verilen özelgelerden özelliği olması nedeniyle seçilmiş olan bir kısmı zaman zaman Vergi Bültenleri’ ne konu edilmektedir.

Son zamanlarda verilen özelgelerden önemli bazılarının özeti aşağıda yer almaktadır.

1. Kurumlar Vergisi Kanunu

Adi ortaklığın sermaye şirketine dönüşmesi halinde Kurumlar Vergisi Kanunu’na göre yapılacak işlemler nelerdir?

(28.02.2011 tarih ve 140 sayılı özelge)

Gerek Gelir veya Kurumlar Vergisi Kanunları’nda gerekse Türk Ticaret Kanunu’nda adi ortaklıkların nev'i değiştirmelerine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.

Ayrıca, adi ortaklıkta gerçek kişiye ait hissenin ferdi işletme sayılmak suretiyle, aktif ve pasifiyle bütün halinde bir sermaye şirketine devrolunması durumunda, mevcut adi ortaklık sona ermiş olacağından, söz konusu adi ortaklığın nev'i değişikliği işleminin gelir veya kurumlar vergisi hükümlerine göre vergi ertelemesi müessesesinden yararlanmak suretiyle yapılması mümkün bulunmamaktadır.

Mesleki mali sorumluluk sigorta prim ödemeleri kurum kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılabilir mi?

(23.06.2011 tarih ve 820 sayılı özelge)

Şirket bünyesinde çalışan tabip, diş tabibi ve tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olanlara, tıbbi kötü uygulama sonucu kişilere verebilecekleri zararlar ile bu sebeple kendilerine yapılacak rücuların karşılaması amacıyla yaptırılması gerekli olan mesleki mali sorumluluk sigortasının, istihdam eden olarak kanuni zorunluluk kapsamında şirket tarafından ödenen %50 oranındaki prim tutarlarının kurum kazancının tespitinde gider olarak indirim konusu yapılması mümkün bulunmaktadır.

Nevi değiştirerek limited şirketten anonim şirkete dönüşen şirketin; kıst döneme ilişkin verdiği kurumlar vergisi beyannamesinde indirim konusu yapamadığı Ar-Ge indirimi ile bağış ve yardımlar, sonraki dönemlerde anonim şirket tarafından indirim konusu yapılabilir mi? Kıst dönem beyannamesinden sonra verilmesi gereken limited şirkete ait geçici vergi beyannamesi verilmeli midir?

(18.08.2011 tarih ve 625 sayılı özelge)

Kazancın yetersiz olması nedeniyle indirim konusu yapılamayan Ar-Ge indirimi, nev'i değişikliği sonrası anonim şirket tarafından indirim konusu yapılabilecek, bağış ve yardımların ise indirim konusu yapılması söz konusu olmayacaktır.

Ayrıca, geçici vergi beyannamesinin verilme zamanından önce devre ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi verilmesi gerektiğinden, münfesih şirket tarafından söz konusu geçici vergi beyannamesinin verilmesi gerekmeyecektir.

Peşin alınan 5 yıllık inkişaf bedeli hangi dönemde beyan edilecektir?

(29.04.2011 tarih ve 33 sayılı özelge)

Ticari kazancın tespitinde geçerli olan tahakkuk esası ilkesi gereğince; gelir veya giderin miktar ve mahiyet itibarıyla kesinleşmiş olması yani geliri ve gideri doğuran işlemin tekemmül etmesinin yanı sıra, miktarının ve işlemden kaynaklanan alacağın veya borcun ödeme şartlarının da belirlenmiş olması gereklidir.

Buna göre, inkişaf bedeli adı altında alınan tutarların tahakkuk ettiği yılın kurum kazancına dahil edilmesi gerekmektedir.

Yatırım teşvik belgesinde istisna öngörülmesine rağmen KDV ödenerek makine-teçhizat satın alımı indirimli kurumlar vergisi uygulamasına engel teşkil eder mi?

(13.01.2011 tarih ve 1 sayılı özelge)

Teşvik belgesinde KDV istisnası öngörülmesine rağmen KDV ödenmek sureti ile yurt içinden makine ve teçhizat temin edilmesi mümkün olup, bu husus teşvik belgesinde yer alan indirimli kurumlar vergisi uygulamasına engel teşkil etmemektedir.

Yatırım teşvik belgesine bağlanmış yatırım için kamu kurumundan alınan hibe tutarları nasıl vergilendirilir?

(08.06.2011 tarih ve 660 sayılı özelge)

Yapılmakta olan yatırımla ilgili olarak Tarım ve Köyişleri Bakanlığı'ndan hibe alınan destek tutarının ticari kazancın bir unsuru olarak kurum kazancına dahil edilmesi gerekmektedir.

Şahıs tarafından ödenen kira daha sonra şirket kurulduğunda gider olarak indirilebilir mi?

(03.05.2011 tarih ve 75 sayılı özelge)

Şirket ortağı tarafından kiralanan işyeri nedeniyle, şirketin kurulup kira sözleşmesine taraf olduğu tarihten sonraki döneme isabet eden kira ödemelerinin kurum kazancının tespitinde gider olarak indirilebilmesi mümkün bulunmaktadır. Ayrıca, bu döneme isabet eden kira ödemeleri üzerinden Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi birinci fıkrasının (5/a) bendi uyarınca tevkifat yapılması gerekecektir. Ancak, söz konusu kira sözleşmesinin şirket tarafından devralınmasından önceki dönemlere isabet eden kira ödemelerinin gider olarak indirilebilmesi mümkün bulunmamaktadır.

2. Gelir Vergisi Kanunu

Bağış olarak teslim edilecek anaokulu binası için yapılan harcamalar ne zaman indirim konusu yapılır?

(15.02.2011 tarih ve 113 sayılı özelge)

Şahsın çocuklarıyla birlikte sahibi olduğu arsa üzerine harcama paylarıyla inşa edilerek belediye başkanlığına bütün tefrişatıyla bağışlanacak anaokulu binası inşasına yönelik harcamalar, anaokulu inşaatının bitirilip belediyeye teslim edildiği yıla ilişkin gelir vergisi beyannamelerinde indirim olarak dikkate alınabilecektir. Bu çerçevede, okul tefrişatına ilişkin harcamaların da bağış ve yardım olarak, gayrimenkul sermaye iradının beyanı sırasında indirim konusu yapılması mümkündür.

Ancak yapılan bağış ve yardımın bir bölümünü teşkil eden arsanın anaokulu inşaatına başlanmadan önce belediyeye devredilmesi halinde, anaokulu binası inşasına yönelik harcamaların yapıldığı yıla ilişkin gelir vergisi beyannamelerinde indirim olarak dikkate alınabilmesi mümkündür. Bu durumda, yapılan bağış ve yardımın bir bölümünü teşkil eden arsanın, gayrimenkul sermaye iradı mükellefi olunması nedeniyle, mukayyet değeri olamayacağından, takdir komisyonunca tespit edilecek değerin arsanın belediyeye bağışlandığı takvim yılına ilişkin gelir vergisi beyannamelerinde indirim olarak dikkate alınabileceği tabiidir.

Ayrıca, söz konusu bağış ve yardımların ilgili kurumlardan alınacak belgelerle tevsik edilmesi yeterli olup, bu kurum ve kuruluşlardan alınacak belgeler Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257’nci maddesindeki yetkiye istinaden indirim için geçerli belge olarak kabul edilecektir. Dolayısıyla, yapılan harcamalara ilişkin alınan fatura ve benzeri vesikaların belediye başkanlığınca onaylanmasına gerek bulunmamaktadır.

3. Katma Değer Vergisi Kanunu

Adi ortaklığın sermaye şirketine dönüşmesi halinde Katma Değer Vergisi Kanunu’na göre yapılacak işlemler nelerdir?

(28.02.2011 tarih ve 140 sayılı özelge)

Gelir veya Kurumlar Vergisi Kanunları’ nda adi ortaklıkların nev'i değiştirmelerine ilişkin herhangi bir hüküm bulunmadığından, söz konusu işlemin Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 17/4-c maddesi kapsamında KDV’den istisna tutulması mümkün değildir.

4. Diğer Vergi Kanunları

Adına düzenlenmiş Vergi, Resim ve Harç İstisnası Belgesi bulunan firmaya ödenecek hakedişe ilişkin düzenlenen kağıt damga vergine tabi tutulacak mıdır?

(07.05.2011 tarih ve 278 sayılı özelge)

Sözleşme konusu iş ile ilgili olarak Şirket’e yapılacak hakediş ödemesine ilişkin kağıdın, sahip olunulan Vergi, Resim ve Harç İstisnası Belgesinin başlama tarihinden sonra düzenlenmiş olması halinde, damga vergisine tabi tutulmaması gerekmektedir.

Sözleşme değişikliğine ilişkin ek protokol damga vergisine tabi midir?

(02.06.2011 tarih ve 605 sayılı özelge)

Şirketlerin düzenledikleri ek protokolde yeni hükümlere yer verilmesi yahut hüküm değişikliğine gidilmesi durumunda, söz konusu ek protokolün yeni bir sözleşme olarak içerdiği toplam bedel üzerinden Damga Vergisi Kanunu’na ekli (1) sayılı tablonun I/A-1 fıkrası gereği damga vergisine tabi tutulması gerekmektedir.

Yukarıda özetlenen özelgeler ile diğer çok sayıda özelgenin tam metnine www.gelirler.gov.tr internet adresinin mevzuat bölümünden ulaşabilirsiniz.

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.