Sosyal güvenlikte, sigortalılar üçüncü bir kişinin (alt işveren) aracılığı ile işe girmiş ve bunlarla sözleşme yapmış olsalar dahi, 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile işverene yüklenen yükümlülüklerden (çalışanların işe girişinin yapılması, aylık prim ve hizmet tahakkukunun yapılması, çalışılmadığına dair bildirimde bulunulması, eksik günlerin belgelendirilmesi ve bildirimi, iş sağlığı ve güvenliği önlemlerinin alınması, iş kazası ve meslek hastalığı olaylarının bildirimi, primlerin ödenmesi vd.) dolayı asıl işveren, alt işveren ile birlikte sorumlu tutulmaktadır.

Asıl işveren ile alt işvereni birlikte sorumlu tutan bu kanun hükmünün kamu düzenine ilişkin olması ve mutlak emredici niteliğinden dolayı, asıl işveren ile alt işveren arasında yapılan sözleşmede, sosyal sigorta yükümlülükleriyle ilgili tüm sorumluluğun alt işverene ait olduğu belirtilmiş bile olsa, sözleşmenin bu maddesi, taraflar arasında bağlayıcı olmakla birlikte, Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) ve sigortalılara karşı herhangi bir geçerliliği yoktur.

Birlikte sorumlulukta, borçlulardan her biri borcun tamamından sorumludur ve alacaklının dilediği borçluya başvurma hakkı vardır. Bu nedenle, SGK alt işverenin prim borcu için; alt işverene veya asıl işverene ayrı ayrı veya her ikisine birden başvurabilmektedir.

Sosyal güvenlik mevzuatına göre, alt işveren asıl işverenden aldığı işte çalıştırdığı işçilerin bildirimini ve diğer yükümlülükleri kendi adına açtırdığı/açtıracağı işyeri dosyasından değil, asıl işverenin işyeri numarası altından alacağı alt işveren numarasından yapması gerekmektedir.

Bunun için, asıl işveren ile alt işveren arasındaki sözleşmenin bir dilekçe ekinde SGK Müdürlüğüne ibraz edilerek alt işveren numarası ve alt işveren e-Bildirge şifresi alınması gerekmektedir

5510 sayılı Kanun’daki birlikte sorumluluk ilkesi gereği alt işverenin sosyal güvenlik yükümlülüklerinden asıl işveren de sorumlu tutulmaktadır.

Dolayısıyla, mal ve hizmet üretimi işlerinde alt işverenlerden yararlanan işverenlerin, gerek sosyal güvenlik mevzuatı, gerekse iş hukuku, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerini süresinde ve eksiksiz olarak yerine getirip getirmedikleri konusunda alt işverenlerini kontrol etmeleri büyük önem taşımaktadır.

Alt işverenlerden kaynaklanan risklerin ortadan kaldırılması için başka çözüm yolları da önerilebilecek olmakla birlikte, en etkili yöntem şirket bünyesinde “Alt İşveren Kontrol Sisteminin” kurulması, bir diğeri de bu alanda profesyonel anlamda hizmet veren firmalara periyodik olarak “Alt İşveren Denetim Raporu” hazırlatılmasıdır.

Gerek şirket bünyesinde kurulacak alt işveren kontrol sistemi, gerekse periyodik olarak hazırlatılacak alt işveren denetim raporları, prim teşviklerini kaybetme veya 1 yıl prim teşviklerinden yasaklı hale gelme aşamasına henüz gelmeden asıl işverenlerin gerekli önlemleri almalarına imkan sağlayacaktır.

Ayrıca, sosyal güvenlik dışında, iş hukuku ve iş sağlığı ve güvenliği mevzuatıyla ilgili müteselsil sorumluluktan kaynaklanan yükümlülükler de kontrol edilebilir olacak, kısacası alt işverenlerle olan ilişkiler daha güvenli ve risksiz yürütülebilecektir. Celal ÖZCAN Yaklaşım / Nisan 2014 / Sayı: 256

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.

5510 sayılı Kanun’daki birlikte sorumluluk ilkesi gereği alt işverenin sosyal güvenlik yükümlülüklerinden asıl işveren de sorumlu tutulmaktadır.

Dolayısıyla, mal ve hizmet üretimi işlerinde alt işverenlerden yararlanan işverenlerin, gerek sosyal güvenlik mevzuatı, gerekse iş hukuku, iş sağlığı ve güvenliği mevzuatından kaynaklanan yükümlülüklerini süresinde ve eksiksiz olarak yerine getirip getirmedikleri konusunda alt işverenlerini kontrol etmeleri büyük önem taşımaktadır.

Alt işverenlerden kaynaklanan risklerin ortadan kaldırılması için başka çözüm yolları da önerilebilecek olmakla birlikte, en etkili yöntem şirket bünyesinde “Alt İşveren Kontrol Sisteminin” kurulması, bir diğeri de bu alanda profesyonel anlamda hizmet veren firmalara periyodik olarak “Alt İşveren Denetim Raporu” hazırlatılmasıdır.

Gerek şirket bünyesinde kurulacak alt işveren kontrol sistemi, gerekse periyodik olarak hazırlatılacak alt işveren denetim raporları, prim teşviklerini kaybetme veya 1 yıl prim teşviklerinden yasaklı hale gelme aşamasına henüz gelmeden asıl işverenlerin gerekli önlemleri almalarına imkan sağlayacaktır.

Ayrıca, sosyal güvenlik dışında, iş hukuku ve iş sağlığı ve güvenliği mevzuatıyla ilgili müteselsil sorumluluktan kaynaklanan yükümlülükler de kontrol edilebilir olacak, kısacası alt işverenlerle olan ilişkiler daha güvenli ve risksiz yürütülebilecektir. Celal ÖZCAN Yaklaşım / Nisan 2014 / Sayı: 256

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.