Katma değer vergisinde teslim ve hizmete ilişkin vergi matrahı bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedeldir. Yapılan işlem, imzalanan sözleşme veya durumdan bedele KDV’nin dâhil olup olmadığına ilişkin bir sonuç çıkmayabilir. Bu durumda KDV’nin dış yüzde yoluyla mı, yoksa iç yüzde yoluyla mı hesaplanacağı alıcı ve satıcı arasında önemli ihtilaflara yol açabilir. Bu sorun hem alacak borç ilişkisi açısından tarafları, hem de Hazine’ye gidecek vergi rakamını etkilemektedir. Basit bir örnek ile 1.000TL’lik bir işlemde 180 TL mi yoksa 152 küsur TL mi KDV ödeneceği önemli bir fark ortaya çıkarmaktadır. 

Farklı Görüşler

Sözleşme hukuku çerçevesinde Yargıtay farklı kararlara varırken, vergi uygulamasında Mali İdare farklı görüşler vermektedir. Yargıtay’a göre; bedelin tespitinde KDV açıkça belirlenmemişse ayrıca KDV istenemeyeceği için, işlem bedeli KDV dâhil olarak değerlendirilmelidir. Bu durumda baştan konuşulmayan ve müzakere edilmeyen KDV bedel dışında ayrıca hesaplanamaz. Bedelin KDV’yi içerdiği kabul edilmelidir. Sözleşme hukukunun gereği budur. 

Maliye’nin yaklaşımına göre ise; bedele ilişkin KDV açıkça “KDV dâhildir” şeklinde belirlenmediyse, KDV’nin ayrıca hesaplanması gerekir. Bu konuda verilmiş özelgeler ile Maliye Bakanlığı görüşünü “Hazineci” yaklaşıma göre ortaya koymuştur. Yani KDV’ye ilişkin açık bir belirleme yapılmadıysa ayrıca KDV hesaplanmalıdır. 

Bu tür sorunlarla karşılaşılmaması için çok dikkatli olunmalıdır. Sözleşmenin yapılması, tarafların iradelerinin ortaya konulması ve her türlü mal, hizmet işleminden önce mutlaka bedele vergilerin dâhil olup olmadığı, KDV’nin dâhil mi, hariç mi olduğunun belirtilmesi, ayrıca dış iskonto yöntemiyle KDV hesaplanması istenmeyen durumlarda “KDV dahil” ifadesinin bulunması gerekir. 

Yeni KDV Tebliği’nde Ne Var? 

1 Mayıs 2014’te yürürlüğe giren yeni KDV Tebliği’nde bu konuya bir açıklık getirilmemiştir. Ancak mahkeme kararlarına istinaden ödenen avukatlık ücretlerine münhasır da olsa bir belirleme yer almıştır. Buna göre “Mahkeme kararında KDV hariç şeklinde bir ifadenin yer almaması halinde, vekâlet ücretinin KDV dâhil olduğu kabul edilir ve iç yüzde oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan KDV, düzenlenen serbest meslek makbuzunda gösterilir.” Genel Tebliğ ile en azından mahkemelerce hükmedilen avukatlık ücretleri ile ilgili olarak KDV’nin ayrıca hesaplanmayacağına yönelik bir açıklama yapılmıştır. Konuya özgü bu istisnai açıklamanın genel olarak bedele vergilerin dâhil olup olmadığı hakkındaki uyuşmazlıklarda Maliye tarafından nasıl uygulanacağı zamanla ortaya çıkacaktır. Şaban Küçük/kpmgvergi.com

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti. / www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.