85 yıllık bankacılık devi Bear Stearns'ün JP Morgan'a yok pahasına satışının yarattığı girdaba "dava" şokuyla giren İMKB yüzde 7,4 ile son 5 yılın en hızlı düşüşünü yaşarken, dolar 1.27 YTL'ye, faiz de yüzde 18'in üzerine fırladı. Dünya piyasalarında 1929 ekonomik buhranından beri yaşanan bu en büyük krizden Türkiye'nin de hasarsız çıkması mümkün değildi. Her finansal dalgalanmada gelişmekte olan olan ülkeler arasında en kötü performansı sergieyen Türkiye para ve sermaye piyasaları bu kez de geleneği bozmadı. Hiç şüphesiz bu sert satışlarda yatırımcılar tarafından uzun zamandır fiyatlanmayan Türkiye'nin siyasi riski de fiyatlandı. Hafta başından bu yana piyasalarda yaşanan en büyük tartışmalardan biri de dava'nın piyasalarda yaşanan düşüşü ne kadar tetikliği oldu. Kimi analistler piyasalarda yaşanan dalganmaya davanın hiçbir etkisi olmadığını savunurken, bazı uzmanlar yüzde 20'den yüzde 60'a varan bir aralıkta tahminlerde bulundular. Ancak, Referans'ın yaptığı bir araştırmaya göre, Yargıtay başsavcısının AK Parti'ye açtığı kapatma davasının borsadaki düşüşe etkisi yüzde 12 oldu.

2.5 ayda yüzde 23,3 düştü

Gelişmekte olan ülke borsalarının yılbaşından, AK Parti'ye kapatma davasının açıldığı cuma gününe kadar gösterdiği performansa göre, İMKB yüzde 23,3'le en fazla düşen piyasa oldu. Söz konusu dönemde Gelişmekte Olan Ülkeler Endeksi (MSCI) yüzde 12,5 değer kaybetti. Bir başka ifadeyle İMKB gelişmekte olan ülke borsalarına göre 1.9 kat daha fazla düştü. Ancak İMKB'nin son üç aylık değişimine bakıldığında düşüşün nedenini salt siyasi nedenlere bağlamak pek mümkün değil. Türkiye, büyüyen cari açığı, aşırı değerli para birimi, Kuzey Irak'a düzenlenen askeri operasyon, Avrupa Birliği (AB) ile olan ilişkilerin zayıflaması ve genel olarak makro ekonomik reformlarda yaşanan yavaşlamanın gibi nedenlerin etkisiyle gelişmekte olan ülkelere oranla çok daha fazla kayıplar verdi.

Rakipler fark attı

Cuma günü açıklanan kapatma davasının İMKB'nin performansını etkilemesine bakmak içinse üç günlük döneme bakmak yeterli aslında. Cuma akşamı ABD borsalarında yaşanan depremin ardından pazartesi dünya borsaları arasında en kötü performansı yüzde 7,4'le yine İMKB sergiledi. Aynı gün Avrupa borsaları ortalama yüzde 4,5 oranında değer kaybederken MSCI'da kayıp yüzde 3,6 oldu. Bir başka ifadeyle İMKB, MSCI'dan 2.1 kat daha fazla düştü. Son üç aylık dönemde MSCI'dan 1.9 kat daha kötü performans sergileyen İMKB'nin son üç günde MSCI'a göre performansını 2.1 kat olması AK Parti'nin kapatılma davasının piyasalardaki etkisinin yüzde 12 olduğuna işaret ediyor.

Aynı hızla toparlayamadı

İMKB söz konusu dönemde yüzde 7,4'len fazla düşüşü yaşarken, salı günü piyasalarda yaşanan toparlanmada ise en fazla yükselen borsa olamadı. Avrupa borsalarının yüzde 3'lerde toparlandığı ve ABD'nin yüzde 2,2 yükselişle açıldığı salı günü İMKB sadece yüzde 3,3 yükseldi. Daha önce yaşanan dalgalanmalara bakıldığında Avrupa borsalarının yüzde 3'lerde yükselmesi İMKB'nin yüzde 5-5,5 artmasına neden olduğu görülüyor. Ancak salı günü toparlanmanın bu oranda olamaması ise davanın etkisi olarak yorumlanıyor. Önceki gün ABD borsasının yüzde 3,5 yükselişle kapanmasına rağmen, bunun İMKB'ye yansımaması ve İMKB'nin sadece yüzde 0,46 yükselmesi de davanın bir etkisi olarak gösteriliyor. Ancak AK Parti'ye açılan kapatma davasının piyasaları nasıl etkilediği önümüzdeki aylarda daha net olarak görülebilecek.

http://www.referansgazetesi.com/haber.aspx?HBR_KOD=92838