KDV iadeleri konusunda uygulamadaki en ciddi sorunlardan birisi mükelleflerin özel esaslara tabi tutulmasıdır. Zira, vergi daireleri, haklarında, düzenledikleri veya kullandıkları belgelerin gerçek duruma aykırı olduğuna ilişkin rapor veya tespit bulunan aşağıdaki mükelleflerin iade taleplerinin yerine getirilmesi bakımından özel esasları uygulamaktadır.

• ​Sahte fatura organizasyonu içerisinde olanlar,
• Sahte muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge (SMİYB) düzenleme veya kullanma konusunda haklarında olumsuz rapor veya tespit bulunanlar (SMİYB düzenleme fiiline iştirak edenler dahil),
• SMİYB düzenleme konusunda haklarında olumsuz rapor olan mükelleflerin raporun ait olduğu dönemdeki ortakları, kanuni temsilcileri, ortak oldukları mükellefler ile kanuni temsilcisi oldukları mükellefler,
• Beyanname vermeme, defter belge ibraz etmeme, adreste bulunmama konusunda tespit olanlar,
• KDV yönünden ihtiyati haciz ve ihtiyati tahakkuk uygulananlar

Özel esaslara tabi mükellefler ile kendileri hakkında herhangi bir olumsuzluk bulunmasa dahi bunlardan mal ve/veya hizmet satın alanların iade taleplerinde dahi özel esaslar uygulanmaktadır.

Tebliğ'de, özel esaslara tabi olanların iade taleplerinin hangi şartlarla yerine getirileceği; sahte belge (SB) ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge (MİYB) düzenleme ve kullanma ile rapor veya olumsuz tespit olması durumlarına göre ayrı ayrı açıklanmıştır.

Buna göre, haklarında sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme veya kullanma raporu veya tespiti bulunanlar ile özel esaslara tabi tutulmayı gerektiren diğer olumsuz tespit bulunanların iade talepleri iadesi istenilen KDV’nin 2 kat ila 5 katı arasında değişen teminat karşılığında veya sadece vergi inceleme raporuna (VİR) istinaden yerine getirilecektir.

Bu gruba giren mükelleflerin YMM raporuna istinaden iade almaları mümkün değildir. Verilen teminatlar ise sadece vergi inceleme raporuna göre çözülecektir.

Bugüne kadarki uygulamada, iade talepleri özel esaslara göre yerine getirilen mükelleflerin gerekli şartları sağladıktan sonra iade taleplerinin, görece daha basit usul ve esaslara tabi tutulması da “genel esaslara dönüş” olarak ifade edilmiştir.

Ancak bugüne kadar özel esaslara alınmış mükelleflerin genel esaslara dönüşü kolay olmamış ve bu durum mükelleflerin haklı eleştirilerine yol açmıştır. 

Yeni KDV Tebliği ile aşağıda özetlenen düzenlemeler, uygulamada yaşanan sorunları önemli derecede azaltacak niteliktedir.  

• Özel esaslara alınan dönemi takip eden dönemlerden itibaren belli süreler içerisinde, başka bir olumsuzluk olmadığı takdirde, Tebliğde her olumsuz fiil için ayrı ayrı belirlenen süreler sonucunda mükellefler kendiliğinden genel esaslara dönüş yapacaklardır.
• Özel esaslara tabi olmayı gerektiren işlemle ilgili olarak nihai yargı kararı beklenmeden, ilk derece mahkemenin verdiği karar da geçerli olacaktır.
• ​ İdare'nin olumsuzluğu mükellefe bildirdiği tarihten 15 gün içerisinde, olumsuzluğa konu işlemin gerçekliğini ve doğruluğunu ispat eden veya bu tutarı iade hesaplarından çıkaran mükellefler hakkında genel esaslara göre işlem yapılacaktır.

Uygulamada vergi müfettişleri veya vergi dairelerinin, büyük oranda, aşağıda yer alan tespitlerde bulunduklarına rastlamaktayız. Bu durumlar nedeniyle özel esaslara alınan mükelleflerin ise, belirli şartları yerine getirmeleri durumunda, özel esaslardan çıkarılmaları kolaylaştırılmış görünmektedir. 

Buna göre sahte belge düzenlemek amacıyla mükellefiyet tesis ettirenler aşağıdaki şartlarla özel esaslara alınacaklardır;

• ​Haklarında düzenlenen raporlara dayanılarak tesis edilen işlemlerin yargı kararı ile iptali,
• Durumları vergi inceleme raporuna bağlanarak özel esaslar kapsamına alındıkları dönemi takip eden takvim yılı başından itibaren, bu süre içerisinde haklarında başkaca olumsuz rapor düzenlenmemiş veya olumsuz tespit yapılmamış olmak kaydıyla (süre dolmadan önce yapılan tespitlerde en son tespit tarihinden itibaren), 7 yıl geçmesi.;

Haklarında sahte veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge (SMİYB) düzenleme raporu bulunanlar ise ancak aşağıdaki şartlarla özel esaslara geçeceklerdir;

• ​Raporlara dayanılarak yapılan tarhiyatın yargı kararları ile terkin edilmesi,
• Yapılan tarhiyatları ödemeleri veya tamamına teminat göstermeleri ve yapılan inceleme sonucunda düzenlenen olumlu raporun intikal etmesi,
• Rapora dayalı tarhiyatların ödenmesi sonrasında talep halinde yapılacak inceleme sonucunda ''​olumlu'' raporu düzenlenmesi,
• Sahte belge düzenleme fiilinde 5 yıl, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme fiilinde 4 yıl geçmesi

Haklarında SMİYB düzenleme tespiti bulunanların özel esaslara geçmesi için getirilen yeni düzenlemeler ise aşağıdaki gibi sıralanmıştır;

• ​ Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme tespitinin ilgili olduğu döneme ilişkin yapılacak inceleme sonucunda düzenlenen raporun olumlu olması,
• Düzenleme tespitine dayalı olarak tesis edilen işlemlerin yargı kararıyla iptal edilmesi,
• Talep halinde yapılacak inceleme sonucunda ''olumlu'' raporu düzenlenmesi, 
• Sahte belge düzenleme tespitlerinde 4 yıl, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleme tespitlerinde 3 yıl geçmesi.
  ​​

Haklarında SMİYB kullanma raporu bulunanların özel esaslara geçmesi için de;

• ​ Haklarında sahte belge kullanılmasına yönelik olumsuz rapor bulunan mükelleflerin, söz konusu belgeleri indirim hesaplarından çıkarmak suretiyle beyanlarını düzeltmeleri,
• Kullanma raporları üzerine yapılan tarhiyatın yargı kararıyla terkin edilmesi,
• Sahte belge veya muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma raporlarında tarhı öngörülen vergi ve buna ilişkin olarak hesaplanacak gecikme faizi ile kesilmesi istenen cezanın ödenmesi veya bunların tamamı için teminat gösterilmesi,
• Sahte belge kullanma fiilinde 4 yıl, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma fiilinde 3 yıl geçmesi gerekecektir.

Haklarında SMİYB kullanma tespiti bulunanlar ise;

• ​ Mükelleflere verilen 15 günlük süre içerisinde belgenin gerçekliğini ve doğruluğunu ispat etmeleri, indirim hesaplarından çıkarmak suretiyle beyanlarını düzeltmeleri kaydıyla,
• Sahte belge kullanma tespitlerinde 3 kat, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma tespitlerinde 2 kat teminat gösterilmesi,
• İlgili dönem veya daha sonraki bir dönemle ilgili inceleme sonucunda düzenlenecek raporun olumlu olması,
• İşlemlerin yargı kararıyla iptal edilmesi,
• Sahte belge kullanma tespitlerinde 3 yıl, muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge kullanma tespitlerinde 2 yıl geçmesi gerekecektir.   İ. Halil Bağdınlı

http://www.kpmgvergi.com/Blog/Pages/FullBlog.aspx?article=302

--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.