6552 sayılı Torba Kanunla, doğum borçlanması ile ilgili yapılan düzenlemeler ve uygulama konusunda yapılan diğer değişiklikler, SGK’ nın 2014/32 no’ lu Genelgesinde açıklanmıştır.

Bilindiği üzere, 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun 11.9.2014 tarihli ve 29116 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiş ve anılan kanunun 43 üncü maddesi ile 5510 sayılı Kanunun “Sigortalıların borçlanabileceği süreler” başlıklı 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi “a) Kanunları gereği verilen ücretsiz doğum ya da analık izni süreleri ile 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) , (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının, üç defaya mahsus olmak üzere doğum tarihinden sonra iki yıllık süreyi geçmemek kaydıyla borçlanılacak sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı sayılmaması ve çocuğunun yaşaması şartlarıyla talepte bulunulan süreleri,” şeklinde değiştirilmiştir.

6552 sayılı Torba Kanunla yapılan bu düzenleme sonucunda SSK (4/a) statüsünde çalışan kadın sigortalıların yanı sıra, Bağ-Kur (4/b) ve Emekli Sandığı (4/c) statüsünde çalışan kadın sigortalılara da doğum borçlanması imkânı getirilmiştir.

Ayrıca, mevcutta 2 doğuma kadar olan borçlanma sayısı 3’e çıkarılmıştır.

Bu defa, söz konusu değişiklikle ilgili uygulamanın usul ve esasları açıklanmak üzere 2013/11 sayılı “Sigortalılık İşlemleri” Genelgesinin doğum borçlanması ile ilgili bölümlerinde değişiklik ve eklemeler yapılmıştır.

Doğum borçlanması ile ilgili düzenlemeler

1) Tarım SSK sigortalısı olan kadınların doğum borçlanması

2013/11 sayılı Genelgenin önceki düzenlemesinde 2925 sayılı Kanununa (Tarım SSK) tabi kadın sigortalıların doğum borçlanması yapamayacakları belirtilmişken, 2014/32 sayılı Genelge ile yapılan değişiklik uyarınca 2925 sayılı Kanununa (Tarım SSK) tabi kadın sigortalılar da Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde öngörülen şartları yerine getirmeleri şartıyla doğum borçlanması yapabileceklerdir.

Ayrıca, 2925 sayılı Kanuna tabi tarım sigortalığından önce Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) , (b) veya (c) bendi kapsamında sigortalılığı bulunmaması nedeniyle doğum borçlanması talebi reddedilenler hakkında da Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendine tabi hükümler uygulanacağından, tarım sigortalılarının daha önce reddedilen talepleri doğrultusunda doğum borçlanması işlemleri sonuçlandırılacaktır.

2) 506/Geçici 20. Madde Kapsamında çalışması olan kadınların doğum borçlanması

506 sayılı Kanunun geçici 20 nci madde kapsamındaki sandıklarda sigortalılığı bulunup bu çalışması sona erdikten sonra Kanunun 4 üncü maddesinin (a) , (b) ve (c) bentlerine tabi sigortalılığı bulunanlar, SGK’ya müracaat ederek borçlanma yapabileceklerdir.

Ayrıca, bu kapsamda olup, daha önce talepleri reddedilen kadın sigortalılardan yeni talep alınmadan önceki talepleri doğrultusunda işlemleri yapılacaktır.

3) 4/a (SSK) , 4/b (Bağ-Kur) ve 4/c (Emekli Sandığı) sigortalısı kadınların doğum borçlanma şartları

6552 sayılı Torba Kanunla yapılan değişiklik öncesinde, Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince kadın sigortalıların ilk defa sigortalı olarak çalışmaya başladıkları tarihten sonra iki defaya mahsus olmak üzere, her doğum için doğum tarihinden itibaren iki yıllık süreleri, bu sürede adlarına prim ödenmemiş olması ve çocuklarının yaşaması şartıyla borçlandırılmaktaydı.

5510 sayılı Kanunun, 6552 sayılı Kanunla değiştirilen 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi uyarınca; 11/9/2014 tarihinden itibaren 4 üncü maddenin birinci fıkrasının (a) , (b) ve (c) bentleri kapsamındaki sigortalı kadının,

a) Üç defaya mahsus olmak üzere,

b) Her doğum için doğum tarihinden itibaren geçen en fazla iki yıllık süreleri,

c) Bu sürelerde uzun vadeli sigorta kolları açısından sigortalı olmaması (prim ödenmemiş olması)

d) Çocuklarının yaşaması,

şartıyla borçlandırılacaktır.

Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) , (b) veya (c) bendi kapsamında doğum borçlanması talebinde bulunan kadın sigortalının borçlanma işleminin yapılabilmesi için doğumdan önce;

- 4/a (SSK) bendi kapsamında tescil edilmiş ve adına kısa veya uzun vadeli sigorta kollarına tabi prim bildirilmiş/tahakkuk etmiş olması,

- 4/b (Bağ-Kur) bendi kapsamında prim ödemesine bakılmaksızın tescil edilmiş/tahakkuk etmiş olması,

- 4/c (Emekli Sandığı) bendi kapsamında tescil edilmiş olması,

gerekmektedir.

Birden fazla çocuğu için borçlanma talebinde bulunan sigortalıların tercih ettikleri doğumları ya da yine tercihleri doğrultusunda en fazla borçlanılacak süreye imkan veren doğumları borçlandırılacaktır.

6552 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan 11/9/2014 tarihinden önce doğum borçlanması için müracaat edip, Kanunun 41 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde sayılan şartları yerine getirmemesi nedeniyle borçlanma talebi reddedilenlerden 6552 sayılı Kanunla getirilen haklardan yararlanmak isteyen kadın sigortalıların SGK’ya yeniden müracaat etmesi durumunda doğum borçlanma işlemleri yeni talepleri esas alınarak sonuçlandırılacaktır.

4) İlk sigortalılık başlangıcı kısa vadeli sigortalarından olanların doğum borçlanması yapmaları halinde emeklilik yönünden sigortalılık başlangıçlarının tespiti

Sigortalılığı ilk defa kısa vade sigorta kollarına tabi prim bildirilerek başlayan kadın sigortalıların bu tarihten sonra doğum borçlanması yapması halinde sigortalılık başlangıç tarihi uzun vade primi bildirilen tarihten geriye doğru gidilerek tespit edilecektir.

5) Doğum sonrasındaki iki yıl içinde tekrar doğum yapanların borçlanabilecekleri süre

Doğum yapan kadın sigortalılar çalışmaya başladıktan sonra iki yıllık süre içerisinde tekrar doğum yapmaları halinde, bu doğuma kadar geçen süre kadar, iki yıllık süre içerisinde çalışmaya başlamaları halinde ise bu süreler düşüldükten sonra kalan süre kadar, çocuğun iki yıllık süre içerisinde vefat etmesi halinde ise vefat tarihine kadar ya da tercihleri doğrultusunda istedikleri kadar süreyi kısmi olarak borçlanabileceklerdir.

6) Doğum borçlanması yapılacak çocuğun nüfus kayıtlarının hatalı olması

Nüfus kütüğünde ilk defa kayıtlı olan doğum tarihinin;

-Yabancı ülkelerden gelenlerin Türkiye’deki nüfus idareleri kayıtlarına,

-Nüfus kütüklerinin yenilenmesi sırasında, yeni kütük kayıtlarına,

-Nüfus kütüklerinin naklinde, yeni nüfus idaresinin kayıtlarına (vb.) ,

hatalı işlenmiş olması sebebiyle yapılmış olan düzeltmelerin, ilgililerin iradesi dışında ve nüfus idarelerince yapılmış maddi hataların giderilmesi amacını taşıması nedeniyle, bu hususların belgelenmesi veya mahkeme kararında belirtilmiş olması halinde, doğum borçlanması işlemlerinde çocukların doğum tarihinin mahkeme kararı ile tespit edilen tarihin, maddi bir hatanın düzeltilmesine yönelik olmadığı anlaşılan mahkeme kararları ile tespit edilen doğum tarihi ise borçlanma işlemlerinde kullanılmayarak çocuğun gerçek doğum tarihine göre ilem yapılacaktır.

7) Evlat edinen kadınların doğum borçlanma hakkı

Kadın sigortalının;

-2 yaşını doldurmamış herhangi bir çocuğu (en fazla üç çocuk)

-Eşiyle birlikte veya münferit olarak

evlat edinmesi halinde evlat edinilen çocuklar için de doğum borçlanması yapılabilecektir.

“Borçlanma Talep Dilekçesi” nde “Çocuk evlat edinildi ise:” alanındaki “Evet” kutucuğunu işaretleyen ya da çocuğun evlat edinilmesi nedeniyle doğum borçlanması yapmak istediğini beyan edenlerden evlat edinmeye ilişkin kesinleşmiş mahkeme kararı ile Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğünün ilgili birimleri tarafından düzenlenen “Evlat Edinme Öncesi Geçici Bakım Sözleşmesi” nin bir örneği istenerek, çocuğun evlat edinildiği tarih olarak sözleşme onay tarihi esas alınarak borçlanma işlemleri sonuçlandırılacaktır.

Bu sigortalılar için doğum borçlanmasının başlangıç tarihi, sözleşme onay tarihinden itibaren başlayacak olup, doğum borçlanmasının başlangıcı sözleşme tarihinden önce olamayacaktır. Evlat edinilen çocuk için yapılacak borçlanmalarda çocuğun doğum tarihi esas alınarak iki yıllık süreyi aşmamak koşuluyla evlat edinilen tarihten sonraki süreler borçlandırılacaktır.

8) Doğum borçlanma sürelerinin sigortalılık statüsü

Doğum borçlanması yapılabilmesi için doğumdan önce sigortalık tescil şartının gerçekleşmiş olması gerekmekte olup, borçlanma statüsü;

-Sigortalının borçlanma müracaat tarihindeki talebine göre,

-Müracaat ettiği tarihte herhangi bir çalışması olmayan sigortalıların ise en son sigortalılık statüsü esas alınarak borçlanma statüsü (4/a, 4/b, 4/c) belirlenecektir.

Son sigortalılık statüsünün;

- 4/a ve 4/b kapsamında olması halinde borçlanma işlemleri SGGM/SGM’lerce,

- 4/c kapsamında olması halinde ise Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü Kamu Görevlileri Daire Başkanlığınca,

yapılacaktır.

9) Evlenme veya yaşlılık toptan ödemesi borçlanması ile ilgili düzenleme

506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu’na göre yapılan evlenme ve yaşlılık toptan ödemesinde sadece uzun vade primleri sigortalılara iade edildiğinden, doğum borçlanması yapacakların toptan ödeme ihyası yapmalarına gerek bulunmamaktadır. pwc

İlgili genelgenin metnine aşağıdaki bağlantı aracılığıyla ulaşabilirsiniz.

• 2014/32 sayılı SGK Genelgesi

Yukarıda yer verilen açıklamalar, konuya ilişkin genel bilgiler içermektedir. Özdoğrular smmm ltd. şti./ www.ozdogrular.com, işbu dokümanın içeriğinden kaynaklanan veya içeriğine ilişkin olarak ortaya çıkan sonuçlardan dolayı herhangi bir sorumluluk iddiasında bulunulamaz.