Futbol, kimileri için bir yaşam biçimi kimileri için basit bir oyun kimileri için ise gelir kaynağı. Şu an 200'ün üzerinde ülkede 250 milyonu aşkın oyuncu tarafından futbol oynandığı düşünülürse futbol için dünyadaki en popüler spordur diyebiliriz. 

Futbol, futbolcular, hakemler, teknik direktörler ve kulüpler hafta sonları yayınlanan televizyon programlarında yorumcular tarafından eleştirilmekteler. Biz yazımızda futbolcuların ücret niteliğinde olan gelirlerinin vergilendirmesi konusunu ele alacağız. 

Futbolcuların Ücret ve Ücret Niteliğinde Olan Gelirleri

Gelir Vergisi Kanunu’nda yapılan tanıma göre ücret, işverene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan, para ile temsil edilebilen menfaatlerdir.

Ücretin ödenek, tazminat, kasa tazminatı, tahsisat, zam, avans, aidat, huzur hakkı, prim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olması veya bir ortaklık münasebeti niteliğinde olmamak şartı ile kazancın belli bir yüzdesi şeklinde tayin edilmiş bulunması onun mahiyetini değiştirmez. 

GVK 61. maddede yapılan açıklamalar ışığında futbolcuların bağlı bulunduğu kulüpten elde ettiği gelirler “ücret” geliri sayılır. 

​Futbolcuların Ücret Gelirlerinin Türkiye’de Vergilendirilmesi

Güncel Durum 

GVK’ nın Geçici 72. Maddesi’nde yapılan açıklamalara göre 31.12.2017 tarihine kadar sporculara yapılan ücret ve ücret sayılan ödemelerden aşağıdaki oranlarda gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.

Lig usulüne tabi spor dallarında; 

• En üst ligdekiler için % 15
• En üst altı ligdekiler için % 10
• Diğer ligdekiler için % 5 

Lig usulüne tabi olmayan spor dallarındaki sporculara yapılan ödemeler ile milli sporculara uluslararası müsabakalara katılmaları karşılığında yapılan ödemelerden ise %5 oranında gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.

Yerli Futbolcular için Durum Ne?

Gelir Vergisi Kanunu’na göre Türkiye’de yerleşmiş gerçek kişiler, Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri kazanç ve iratların tamamı üzerinden Türkiye’de vergilendirileceklerdir.

Kanun’da Türkiye’de yerleşme sayılan haller şöyle belirlenmiştir:

• İkametgâhın Türkiye’de bulunması
• Bir takvim yılı içinde Türkiye'de devamlı olarak altı aydan fazla oturulması (geçici ayrılmalar Türkiye'de oturma süresini kesmez)
• GVK 4. Madde’ de açıklanan şartları sağlayan futbolcular, Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri gelirlerinin tamamı üzerinden Türkiye’de vergilendirilirler. Elde ettikleri ücret ve ücret sayılan gelirleri GVK geçici 72. Madde’ de belirtilen oranlar nispetinde tevkifata tabi tutulurlar.  

Bu Oranlar;

• ​Spor Toto Süper Liginde oynayan futbolcular için % 15
• PTT 1. Liginde oynayan futbolcular için % 10
• Diğer Liglerde oynayan futbolcular için % 5’tir.

Yabancı Futbolcular için Durum Ne?

Türkiye’de yerleşme hallerini sağlayan yabancı uyruklu futbolcular tam mükellef sayılırlar. Türkiye içinde ve dışında elde ettikleri sportif faaliyetlerine ait gelirlerinin tamamı üzerinden GVK Geçici 72. Madde’de belirtilen oranlar nispetinde vergilendirilirler. 

Türkiye’de yerleşme hallerini sağlamayan yabancı uyruklu futbolcular ise dar mükellef sayılırlar. Sadece Türkiye içinde elde ettikleri sportif faaliyetlerine ait gelirleri üzerinden iki ülke arasında çifte vergilendirmeyi önleme anlaşması yok ise GVK Geçici 72. Madde’de belirtilen oranlar nispetinde vergilendirilirler. İki ülke arasında Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması mevcut ise tevkifat yapılması aşamasında Anlaşma'nın 17. Maddesi’ne göre hareket edilmesi gerekmektedir.

Futbolcuların Vergilendirmesinde Yeni Gelir Vergisi Kanunu Tasarısı

Halihazırda TBMM gündeminde olan Yeni Gelir Vergisi Kanun Tasarısı’nda futbolcuların sportif faaliyetlerinden elde ettiği gelirlerinin vergilendirilmesi konusunda kimi değişiklikler mevcuttur.

GVK Tasarısı’nın 61. Maddesi’nde açıklanan ödemelerin nakden ve hesaben yapıldıkları sırada % 25 oranında vergi kesintisine tabi tutulacağı belirtilmiştir. 

Yapılan açıklamalardan anlaşılacağı üzere, eğer yeni Kanun Tasarısı bu haliyle yasalaşırsa futbolcular oynadıkları lig bazında ayrıma tabi tutulmayıp tek ve sabit bir oran üzerinden vergi tevkifatına tabi tutulacaklardır.

Sonuç Olarak…

Ücretler üzerindeki ortalama vergi yükü dikkate alındığında futbolcuların oldukça avantajlı olduklarını söylemek mümkündür; ancak futbolu geliştirilmesi gereken bir sportif dal olarak dikkate aldığımızda bu mekanizma anlaşılır olmaktadır. 

Bu noktada özellikle Türkiye’yi tercih eden yabancı futbolcuların performans ve kalitelerinin en üst seviyede olması, Türkiye’deki düşük oranlı vergileme şeklindeki teşvikin sonuçlarını görmek bakımından önemlidir. Aksi halde, performansı düşük ve görece yaşlı sporcular için bu mekanizmanın kullanılıyor olması ülkemiz için gereksiz bütçe geliri israfı anlamına gelecektir. 

​​

Konunun, vergi ve spor otoriteleriyle ayrıntılı bir analizinin yapılarak spor vergileme modelimizin yeniden organize edilmesi ve özellikle amatör spor dallarına daha yoğun vergisel teşvikler verilmesi, hem ülkemizde spor dallarının gelişmesine katkı verecek; hem de -spor vergilemesi konusunda eğer varsa- gereksiz vergi israfının önünü kesecektir. Altar Çalışaneller & Uğur Kam

http://www.kpmgvergi.com/Blog/Pages/FullBlog.aspx?article=401

Bu makalede yer alan açıklamalar, yazarının konu hakkındaki kişisel görüşünü yansıtmaktadır. Makaledeki bilgi ve açıklamalardan dolayı Özdoğrular smmm ltd. şti./Mehmet Özdoğru ve/veya ozdogrular.com./com.tr' ye sorumluluk iddiasında bulunulamaz. Mevzuatın sık değiştirilen ve farklı anlayışlarla yorumlanabilen yapısı nedeniyle, herhangi bir konuda uygulama yapılmadan önce konunun uzmanlarından profesyonel yardım alınmasını tavsiye ederiz.