BÜYÜK iddialarla açıklanan yeni sağlık reformu, arka arkaya ciddi sorunlar yaratıyor. Biri de kayıtdışılığı körüklemesi ile ilgili...

PARALAR AÇIKTAN

Bilmeyenler için hatırlatalım.

1- Özel hastanelere yapılacak ödemelerin tutarı, her sağlık hizmeti ve operasyon için ayrı ayrı belirlenip, ilan edilecek.

2- Bu bedelin, en fazla yüzde 20’sini, vatandaş ödeyecek.

3- Buna göre, örneğin sezeryanla yapılan doğum için belirlenen tutar KDV dahil 700 YTL ise bunun 560 YTL’sini devlet, 140 YTL’sini de vatandaş ödeyecek. Şimdi, olayın "kayıtdışılığı körükleme" boyutunu, bir mizansenle açıklayalım.

Vatandaş Hüsamettin Kesakağıdı, eşinin doğumu yaklaştığı için, bir özel hastaneye gider.

HASTANE YETKİLİSİ: Efendim, hastanemizde sezeryanla doğum 3.000 YTL. Ancak, devletin tarifesi 700 YTL. Devlet bunun 560 YTL’sini veriyor. Sizden de en fazla yüzde 20’si olan 140 YTL’yi alabiliyoruz. Bu durumda, eşinizin doğumunu hastanemizde gerçekleştiremeyiz.

VATANDAŞ: Hiç önemli değil, aradaki 2.300 YTL’yi ben cepten veririm.

HASTANE YETKİLİSİ: Efendim, biz hastadan en fazla 140 YTL alabileceğimiz için, vereceğiniz 2.300 YTL için fatura veremiyoruz. Verirsek, fazla para aldınız diye bize ceza keserler.

VATANDAŞ: Tamam doktor bey, hiç önemli değil. Ben size nakit olarak verir ve fatura falan da istemem. Yeter ki hastamızın doğumu burada olsun. Evet... Vergiler de böylece buharlaşacak, kayıtdışılık artacak.

HANGİ BİRİSİ

Bazı hastaneler de "vakıf" kurup, vakfa belli tutarda "bağış" yapılmasını isteyecekler. Olay yalnızca yukarıdaki örnekle sınırlı değil. Ortopedide, beyin ameliyatında, ayakta tedavi ve muayenede ve daha bir çok olayda, kayıtdışı olarak, açıktan para alıp verme kaçınılmaz olacak. Kamu hastanelerindeki doktorlar:

1- Muayenehanelerini kapatacaklar,

2- Özel hastanelerde çalışamayacaklar.

Bu durumda, kamu hastanelerindeki bazı doktorların, özel hastanede örneğin ameliyat yapması halinde, bu ameliyat kayıtlarda gözükmeyecek ve para ödemeleri de belgesiz yani "kayıtdışı" olarak yapılacak. Uygulama, yalnızca özel hastanelerde değil, diğer sağlık merkezlerinde de söz konusu olacak. Sonunda, kayıtdışılık körüklenecek, vergiler de buharlaşacak.

KADROSUZ DOKTORLAR

Yeni sistemde, hastaneler ve diğer sağlık merkezlerinin; doktor, hemşire ve diğer sağlık görevlileri ile ilgili belli bir kontenjanı olacak. Bir hastane, istediği doktoru ya da sağlık elemanını, işe alamayacak.

Bu durumda, kontenjanların dolu olması nedeniyle, iş bulamayan doktorlar ve sağlık görevlileri, kayıtdışı olarak istihdam edilebilecekler.

Benzer sorun, muayenehanesi olan doktorun, en fazla bir hastanede çalışabilmesi yönünden de ortaya çıkacak. Bu durumda olan bazı doktorlar, diğer hastanelerde, kayıtdışı olarak görev, örneğin ameliyat yapabilecekler. Kayıtdışı ekonomi özellikle kayıtdışı istihdam, Türkiye’nin en önemli sorunlarından biri. Kayıtdışılık önlenmeye çalışılırken, sadece sağlık hizmetleri yönüyle bakılıp, mali ve ekonomik boyutu gözardı edilen yeni sistemin, tahribatları tahmin edilenin de ötesinde olabilecek.

Hatadan dönmek de fazilettir. Ortalık karışmadan, sağlık reformunu(!), gözden geçirmekte yarar var...

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/8570645.asp?yazarid=82