Marka ve patent aracılık hizmetlerine ilişkin düzenlenen faturada müşteri adına ödenen harçtan stopaj ve KDV tevkifatı yapılıp yapılmayacağı

T.C.

GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI

ANTALYA VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI

Mükellef Hizmetleri Gelir Grup Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunda; … Vergi Dairesi Müdürlüğünün … kimlik numarasında kayıtlı mükellef olduğunuzu, Türk Patent Enstitüsüne marka müracaatı yaptığınızda resmi harç ve Türk Patent Enstitüsü işlem ücretinin tarafınıza fatura edildiğini, sizde marka sahibine düzenlemiş olduğunuz serbest meslek makbuzunda resmi harç, Türk Patent Enstitüsü İşlem ücreti ve vekillik bedelinin toplamını gösterdiğinizi, kesmiş olduğunuz serbest meslek makbuzunda harç bedeline KDV ve gelir vergisi tevkifatı uygulamadığınızı belirterek, yapmış olduğunuz bu uygulamanın doğru olup olmadığı konusunda Başkanlığımızdan görüş talep ettiğiniz anlaşılmıştır.

            GELİR VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

            Bilindiği üzere; 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun “Serbest Meslek Kazancının Tarifi” başlıklı 65. maddesinde; “Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.

            Serbest meslek faaliyeti, sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır.” hükmü yer almaktadır.

            Aynı Kanunun “Serbest Meslek Kazancının Tespiti” başlıklı 67 nci maddesinin birinci fıkrasında; “Serbest meslek kazancı bir hesap dönemi içinde serbest meslek faaliyeti karşılığı olarak tahsil edilen para ve ayınlar ve diğer suretlerle sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatlerden bu faaliyet dolayısıyle yapılan giderler indirildikten sonra kalan farktır.”  bu maddenin dördüncü fıkrasında ise “Vergi, resim, harç, keşif, şahitlik, bilirkişilik ve ekspertiz gibi hususlara harcanmak üzere müşteri veya müvekkilden alınan ve tamamen bu hususlara sarf edilen para ve ayınlar kazanç sayılmaz.” hükümlerine yer verilmiştir.

            Bu hüküm ve açıklamalara göre; Türk Patent Enstitüsüne marka ve patent işlemleri için müşteriler adına yapılan harç ödemeleri serbest meslek kazancına dahil olmadığından gelir vergisi tevkifatına tabi tutulmayacaktır.

            KATMA DEĞER VERGİSİ KANUNU YÖNÜNDEN:

            Katma Değer Vergisi (KDV) Kanununun;

            – 1/1 inci maddesinde, Türkiye’de ticari, sınai, zirai faaliyet ve serbest meslek faaliyeti çerçevesinde yapılan teslim ve hizmetlerin KDV’ye tabi olduğu,

            – 20/1 inci maddesinde, teslim ve hizmet işlemlerinde matrahın, bu işlemlerin karşılığını teşkil eden bedel olduğu,

            – 20/2 nci maddesinde, bedel deyiminin, malı teslim alan veya kendisine hizmet yapılan veya bunlar adına hareket edenlerden bu işlemler karşılığında her ne suretle olursa olsun alınan veya bunlarca borçlanılan para, mal ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve değerler toplamını ifade ettiği,

            – 24/b maddesinde, ambalaj giderleri, sigorta, komisyon ve benzeri gider karşılıkları ile vergi, resim, harç, pay, fon karşılığı gibi unsurların matraha dahil olduğu,

            hüküm altına alınmıştır.

            Buna göre, Türk Patent Enstitüsüne marka ve patent işlemleri için müşteriler adına yapılan harç ödemeleri esas itibariyle KDV ye tabi olmadığından, ödenen bu tutarın müşterilere aktarılması amacıyla düzenlenen faturalarda bu tutarın birebir olarak yer alması halinde KDV hesaplanmayacaktır. Ancak, düzenlenen faturalarda ödenen bu tutarı aşan bir bedelin yer alması halinde, bu bedel sunulan hizmetin karşılığını teşkil edeceğinden, aşan kısım üzerinden genel oranda (%18) KDV hesaplanması gerekmektedir.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.