Başlık

Gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olarak faaliyet göstermekte iken işin terk edilerek, seyyar satıcılık faaliyetine başlanması durumunda basit usulde mükellefiyetten faydalanılması hk.

Tarih

07/01/2011

Sayı

B.07.4.DEF.0.03.10.00-GVK.MUK.842-1

Kapsam

T.C.

AFYONKARAHİSAR VALİLİĞİ

Defterdarlık Gelir Müdürlüğü

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, gerçek usulde gelir vergisi mükellefi olarak faaliyet göstermekte iken işinizi 20.01.1994 tarihinde terk ettiğiniz, seyyar satıcılık faaliyetine başlamak istediğiniz, daha önceki mükellefiyet kaydınızdan dolayı, basit usulde mükellef olamadığınız, gerçek usuldeki mükellefiyet giderlerini karşılayamayacağınızı belirtilerek seyyar satıcılık faaliyetiden dolayı basit usulde mükellef olmayı talep etmektesiniz.

Bilindiği gibi, 4369 sayılı Kanununla 01.01.1999 tarihinden itibaren 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 46 ncı maddesinde yer alan Götürü Usulde Ticari Kazancın Tespiti kaldırılarak, Basit Usulde Ticari Kazancın Tespiti esası getirilmiş, 47 ve 48 inci maddelerde yazılı şartları topluca haiz olanların, ticari kazançlarının basit usulde tespit olunacağı hükmü yer almıştır.

Aynı maddenin son paragrafında da; Herhangi bir şekilde gerçek usulde vergilendirilecek olanlar ve gerçek usulde vergilendirilen mükellefler, bir daha hiçbir şekilde basit usule dönemezler denilmiştir.

Ancak bu hüküm 01.01.1994 tarihinden itibaren geçerli olup, bu hükmün yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönemde faaliyette bulunduğu işini terk edip, daha sonraki yıllarda aynı işin devamı olmayan başka bir faaliyete başlayarak, mükellefiyet tesisi için başvuran mükellefler basit usulden faydalanabileceklerdir.

Öte yandan Gelir Vergisi Kanununun 9 uncu maddesinde vergiden muaf esnafa ilişkin düzenlemelere yer verilmiş, kimlerin esnaf muaflığından faydalanacakları da maddede bentler halinde sayılmıştır.

Söz konusu maddenin 1 numaralı bendinde, motorlu nakil vasıtaları kullanmamak şartı ile gezici olarak veya bir işyeri açmaksızın perakende ticaret ile iştigal edenlerin (Giyim eşyalarıyla zati ve süs eşyaları, değeri yüksek olan ev eşyaları ile pazar takibi suretiyle gıda, bakkaliye ve temizlik maddelerini ve sabit işyerlerinin önünde sergi açmak suretiyle o işyerlerinde satışı yapılan aynı neviden malları satanlar hariç.) esnaf muaflığından yararlanacakları belirtilmiştir.

Aynı maddenin (8) numaralı bendinde, ticarî, ziraî veya meslekî kazancı dolayısı ile gerçek usulde Gelir Vergisine tabi olanlar ile yukarıda sayılan işleri Gelir ve Kurumlar Vergisi mükelleflerine bağlılık arz edecek şekilde yapanların esnaf muaflığından faydalanamayacakları belirtilmiş ve esnaf muaflığından faydalananların faaliyetleri ile ilgili olarak satın aldıkları mallara ve giderlerine ilişkin, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinden aldıkları belgeleri, 213 sayılı Vergi Usul Kanunu hükümleri çerçevesinde saklamak zorunda oldukları hükmüne yer verilmiştir.

Konuya ilişkin olarak ... Vergi Dairesi Müdürlüğünden alınan cevabi yazıda, kahvehane işletmeciliği faaliyetinizden dolayı ... sicil numarasında kayıtlı mükellef iken 20.01.1994 tarihinde faaliyetinizi terk ettiğiniz, seyyar satıcılık yapacağınıza ilişkin dairelerine müracaatınızın bulunmadığı belirtilmiştir.

Buna göre, seyyar satıcılık faaliyetini sabit bir işyeri açmadan motorlu nakil vasıtları kullanmamak şartıyla sürdürmeniz halinde esnaf muaflığından yararlanmanız mümkün bulunmakta olup, söz konusu faaliyetiniz dolayısıyla yapacağınız mal ve hizmet alımlarında, Vergi Usul Kanununun belge düzenine ilişkin hükümlerinde yer alan yükümlülüklerinizin yerine getirilmesi gerekmekte olup, aksi takdirde hakkınızda Kanunda yazılı ceza hükümlerinin uygulanacağı tabiidir.

Gelir vergisi kanununun 9/1 inci maddesine göre esnaf muaflığından faydalanmanız mümkün bulunmadığı takdirde ise gerçek usulde vergilendirilmeniz gerekmektedir.

Bilgi edinilmesini rica ederim.

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.