|
T.C.
GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI
İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI
(Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü)
|
|
|
|
|
|
Sayı
|
:
|
B.07.1.GİB.4.34.16.01-GVK 94-1399
|
24/08/2011
|
|
Konu
|
:
|
Vekalet ücretinin tahsilinde gelir vergisi tevkifatı
|
|
| |
|
|
|
|
İlgide kayıtlı özelge talep formunuzda ... Vergi Dairesi Müdürlüğünün ... vergi numaralı mükellefi olduğunuzu belirterek,
-İlama bağlanan ve aleyhinize hükmedilen vekalet ücretinin icra dosyalarına borçlu sıfatı ile yatırıldığında tarafınızdan gelir vergisi tevkifatı yapılıp yapılmayacağı,
-Kesinti yapılmak sureti ile vekalet ücreti alacağı için açılan ilgili icra dosyalarına para yatırıldığında yargı kararları ve icra dairesi uygulamaları karşısında kesinti yapmaksızın istenen tutarın da icra dosyasına yatırılması halinde gelir vergisi tevkifatı yapmak yükümlülüğünüzün bulunup bulunmadığı,
-Yargı kararlarına rağmen gelir vergisi tevkifatı yapma yükümlülüğünüz var ise fazladan ödenen tutarların nasıl ve ne şekilde şirketinize ödeneceği hususunda bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup konu hakkında Başkanlığımız görüşü aşağıda açıklanmıştır.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 65 inci maddesinde, "Her türlü serbest meslek faaliyetinden doğan kazançlar serbest meslek kazancıdır.
Serbest meslek faaliyeti; sermayeden ziyade şahsi mesaiye, ilmi veya mesleki bilgiye veya ihtisasa dayanan ve ticari mahiyette olmayan işlerin işverene tabi olmaksızın şahsi sorumluluk altında kendi nam ve hesabına yapılmasıdır."
hükmü yer almıştır.
1136 sayılı Avukatlık Kanununun 164 ile 166 ncı maddelerinde, avukatlık ücreti tanımlanmakta ve kaynakları itibariyle, sözleşmeye bağlı olarak iş sahibinden sağlanan vekalet ücreti ile dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenen vekalet ücreti olmak üzere iki ayrı vekalet ücretinden söz edilmektedir.
Avukatlık Kanununun;
164 üncü maddesinin son fıkrasında, "... Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak karşı tarafa yüklenecek vekâlet ücreti avukata aittir. Bu ücret, iş sahibinin borcu nedeniyle takas ve mahsup edilemez, haczedilemez."
168 inci maddesinin üçüncü fıkrasında, "Avukatlık ücretinin takdirinde, hukuki yardımın tamamlandığı veya dava sonunda hüküm verildiği tarihte yürürlükte olan tarife esas alınır.",
169 uncu maddesinde ise "Yargı mercilerince karşı tarafa yükletilecek avukatlık ücreti, avukatlık ücret tarifesinde yazılı miktardan az ve üç katından fazla olamaz."
hükümleri yer almaktadır.
Dava sonunda, kararla tarifeye dayanılarak hükmedilen avukatlık ücreti karşı/alacaklı taraf avukatına;
a) Takip borçlusu tarafından icra dosyasına ödenen tutarın, icra müdürlüğünce reddiyat
makbuzuyla nakden,
b) Bizzat borçlu tarafından alacaklı avukatına elden (nakden) veya banka hesabına yatırılmak suretiyle,
c) Karşı/alacaklı tarafın yargılama giderleri ile birlikte herhangi bir şekilde karşı/borçlu taraftan aldığı vekalet ücretini avukatına elden (nakden) veya banka hesabına yatırılmak suretiyle,
ödenebilmektedir.
İcra dairelerince, alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen vekalet ücretlerinin belgelendirilmesine ilişkin açıklamalara 356 ve 375 sıra no'lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğlerinde yer verilmiştir.
Diğer taraftan, Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesinin birinci fıkrasında, nakden veya hesaben yaptıkları ödemeleri sırasında tevkifat yapmaya mecbur olanlar sayılmış olup, dava sonunda mahkeme ilamına göre veya icra takibi sonucu verilen kararla avukatlık tarifesine dayanılarak karşı tarafa yüklenilecek vekalet ücretinin serbest meslek erbabı olan avukatlara ödenmesi halinde, Gelir Vergisi Kanununun 94'üncü maddesi ve 2009/14592 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı uyarınca sorumlularca % 20 nispetinde gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır.
Ayrıca, karşı taraf aleyhine hükmedilen vekalet ücreti ödemelerinin doğrudan avukatlara değil de avukatlara ödenmek üzere icra müdürlüklerine yapıldığı durumda da icra müdürlüklerine ödeme yapıldığı sırada vekalet ücreti ödemesinden gelir vergisi tevkifatı yapılması gerekmektedir.
Bu itibarla, şirketiniz Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesi uyarınca vergi tevkifatı yapacaklar arasında yer aldığından, anılan maddede sayılan ödemelerin nakden veya hesaben yapılması sırasında istihkak sahiplerinin gelir vergilerine mahsuben tevkifat yapması gerekmektedir.
Dolayısıyla, tarafınızdan icra dairesine mahkeme veya icra müdürlüğü kararına göre ödenen vekalet ücreti üzerinden yapılan gelir vergisi tevkifatı yasal düzenleme gereği olup, avukatın yıllık gelir vergisi beyannamesinde ödeyeceği vergiye mahsuben peşin olarak alınan vergi niteliğindedir. Bu nedenle icra dairesine, ödenecek vekalet ücretinden gelir vergisi tevkifatı yapıldıktan sonra kalan bakiye tutar yatırılacaktır.
Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.
(**) İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.
(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.
|
