|
Bugün TBMM’de görüşülmeye devam edecek ve muhtemelen tamamlanacak olan 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile emeklilerin çalışmasının yasaklanacağı şeklinde haberler-duyumlar artmaya başladı. Biz de bugün sizlere emeklilerin, emekli olduktan sonra çalışabilme hakları konusunda bilgi vermeye çalışacağız.
A-Halen çalışanlar ve emekli olanlar
Ülkemizde 1986 yılından beri de emekli olanların hem emekli aylıklarını alıp hem de Sosyal Güvenlik Destek Primi (SGDP) ödeyerek çalışmaya devam etme imkanı vardır.
1-Emekli olduktan sonra işçi olarak çalışılırsa
ŞİMDİKİ DURUM
Nereden emekli olursa olsun emekli olduktan sonra bir fabrikada veya işyerinde işçi olarak çalışmaya başlayan bir kişinin emekli aylığına hiç dokunulmaz sadece işe başladığı işyerinde aldığı ücretin yüzde 30’u oranında sosyal güvenlik destek primi (SGDP) SSK’ya ödenir. Bu yüze 30 oranının dörtte biri yani yüzde 7.5’i işçi ücretinden, yüzde 22.5’i de işverenden alınır.
YENİ DURUM (Reformdan sonra)
Yeni Kanun’un yürürlük gününden sonra da bu uygulamada bir değişiklik olmayacaktır ama ödenecek prim oranı biraz artacaktır.Yüzde 30 olan SGDP oranına bir de işyerinde yapılan işin tehlike derecesine göre yüzde 1 ile yüzde 6.5 arasında olmak kaydıyla kısa vadeli sigorta primi de alınır ve bu primi işveren öder. Yani prim oranı yüzde 31 ile 36.5 arasında olacaktır.
2- Emekli olduktan sonra Bağ-Kur’lu olursa
ŞİMDİKİ DURUM
Halen geçerli olan 1479 sayılı Bağ-Kur Kanunu gereğince;
· Bağ-Kur’dan emekli birisi yine Bağ-Kur’a tabi olan işine devam ederse aldığı emekli aylığından yüzde 10 oranında kesinti yapılır.
· Bağ-Kur dışındaki kurumlardan (SSK veya Emekli Sandıkları’ndan) emekli olan birisi Bağ-Kur’a tabi olmayı gerektirecek şekilde vergi mükellefi veya şirket ortağı olursa emekli aylığını almaya devam eder ama Bağ-Kur’un 12’nci basamağının gelir tutarının yüzde 10’u kadar yani 70 YTL sosyal güvenlik destek primini her ay götürüp Bağ-Kura ödemek zorundadır.
YENİ DURUM (Reformdan sonra)
Nereden (SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandıkları) emekli olursa olsun Bağ-Kur’a tabi olmayı gerektirecek şekilde vergi mükellefi veya şirket ortağı olanların SGK’dan aldıkları emekli aylıklarından yüzde 15 oranında kesinti yapılacaktır. Ancak, yüzde 15 oranı reformun yürürlüğe girdiği yıl yüzde 12 olarak uygulanacak olup takip eden yıllarda da birer puan artırılarak yüzde 15’e yükseltilecektir.
3-Emekli olduktan sonra kamuda işe başlarsa
ŞİMDİKİ DURUM
Nereden emekli olursa olsun ne kadar ücret alıyor olursa olsun kamuda memur veya işçi olarak işe başlayanların emeklilere, 5335 Sayılı Kanun gereğince EMEKLİ AYLIĞI ödenmez.
YENİ DURUM (Reformdan sonra)
Nereden emekli olursa olsun ne kadar ücret alıyor olursa olsun kamuda memur veya işçi olarak işe başlayan emeklilere, 5335 Sayılı Kanun gereğince EMEKLİ AYLIĞI ödenmez.
B-Reformdan sonra sigortalı olanlar
Önümüzdeki günlerde yürürlüğe girecek olan 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ile halen emekli olanlar ile çalışanlar için SGDP uygulaması bazı değişikliklerle devam edecektir. Ancak, reformdan sonra ilk defa işe girenlerin, emekli olduktan sonra işçi-memur olmaları halinde SGDP ile çalışma hakları olmayacaktır.
1- Emekli olunca işçi-memur olarak çalışamayacaklar
5510 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarihten sonra ilk defa sigortalı olan kişilerden yaşlılık (emeklilik) aylığı bağlandıktan sonra şimdiki adıyla SSK, T.C. Emekli Sandığı veya özel banka-borsa sandıklarına veya yabancı bir ülke mevzuatı kapsamında çalışmaya başlayanların yaşlılık (emeklilik) aylıkları, çalışmaya başladıkları tarihi takip eden ödeme dönemi başında kesilecektir.
Yani reformdan sonra ilk defa işe girip de 65 yaşında emekli olacak olan çocuklarımız emekli olduktan sonra işçi veya memur olarak yeniden işe girerlerse şimdiki gibi SGDP (Sosyal Güvenlik Destek Primi) ödeyerek çalışamayacaklardır.
2- Emekli olup Bağ-Kur’lu gibi çalışabilecekler
Reformdan sonra ilk kez işe girip 65 yaşında emekli olanlardan, şimdiki adıyla Bağ-Kur yeni adıyla 4/b’li olarak çalışacak olanlardan, yani vergi mükellefi-şirket ortağı olanlar, emekli aylıklarının kesilmemesi için yazılı istekte bulunurlarsa, emekli aylıklarının ödenmesine devam edilecek ama bunlardan, almakta oldukları aylıklarının yüzde 15’i oranında sosyal güvenlik destek primi kesilecektir.
3- Yurtdışında iş bulanın emekli aylığı kesilecek
· İster şimdi emekli olsun isterse şu an çalışan veya reformdan sonra ilk kez sigortalı olsun ne zaman emekli olursa olsun bir kişi yurtdışında bir işe girerse SGK’dan (Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan) aldığı emekli aylığı verilmeyecektir.
· Yurtdışı borçlanması ile emekli olanlar, tekrar yurtdışında yabancı ülke mevzuatına tabi çalışırlarsa, ikamete dayalı bir sosyal sigorta ya da sosyal yardım ödeneği alırlarsa veya Türkiye’de sigortalı çalışmaya başlarlarsa aylıkları, tekrar çalışmaya başladıkları veya ikamete dayalı bir ödenek almaya başladıkları tarihten itibaren kesilmektedir reformdan sonra da kesilecektir.
Teşekkürler Serdar Turgut
8 Nisan 2008 günü beni “Gündem”inize aldığınız için, yazınızla bana güç ve moral verdiğiniz için, özgürce yazabilme hakkına gösterdiğiniz saygı için binlerce teşekkürler...
Kısa...kısa...
· Gökşin Yıldırımer-08.08.1969 doğumlu ve 26.11.1992 günü polislik mesleğine başlayan eşiniz hanımefendi, eski kanunlar olsaydı 16 yılı tamamlayınca emekli olabilirdi ama 4759 sayılı Kanun gereğince emeklilik yaşını da tamamlamak zorunda. Buna göre, normal şartlarda 47 (BAZ) yaşında emekli olacaktı ama bu yaştan polislik süresinin dörtte biri (fiili hizmet zammı süresi) kadar indirim hakkı var. Bugüne kadar (15.04.2008) 3 yıl, 10 ay fiili hizmet zammı süresi kazanmış olup emeklilik yaşı da 43 yaş 2 aya inmiş. Bundan sonra çalışmaya devam ettikçe de her yıl için 3 ay yaş öne gelecek. Aralıksız polis memuru olarak çalışmaya devam ederse, Aralık 2011 günü hem yaşı hem de süresini tamamlıyor.
· Adnan Güven- Verdiğiniz bilgilere göre en düşük gösterge olan 9475’ten emekli olmuş olmalısınız zira ortalamalarınız çok düşük. Gün sayınızın 5344 olması taban aylıktan fazla almanızı gerektirmiyor. Aralarda çok boşluklarınız da var. Bu arada 3600 günü olan da sizin kadar yani 558,41 YTL emekli aylığı alır. Bu 08.09.1999 günü ve öncesinde işe girmiş olanları için SSK’nın en düşük emekli aylığı rakamıdır. Aslında 3600 günü olan birisinin normal hesaplanan aylığı 300 YTL kadar, sizinki ise 400 YTL kadardır ama SSK’da hiçbir aylık 558,41’den az olamayacağı için hepinizin de bu rakama yükseltilmiş.
http://www.aksam.com.tr/yazar.asp?a=114651,10,185 |
