ANNE ve babalar için çocuklarının önemini uzun uzun anlatmaya gerek yok.

Bir kelime ile her şeyleri...

Bugünlerde, anne ve babalar farklı bir telaş içindeler.

"Çocukları sigortalı yaptıralım mı yaptırmayalım mı?" diye sorup, bunun ne gibi avantajları olabileceğini öğrenmek istiyorlar.

AVANTAJLARI

1- Şu anda Meclis’te görüşülen ve önümüzdeki haftalarda yasalaşması beklenen yeni sosyal güvenlik yasası ile;

- Emeklilik yaşının kadınlarda 58’ten 65’e, erkeklerde ise 60’tan 65’e yükseltilmesi amaçlanıyor.

Yasa çıkmadan önce sigortalı olanlarda, emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60 olarak uygulanacak.

Başka bir anlatımla, kadınların 7, erkeklerin de 5 yıl önce emekli olabilme avantajları doğacak.

Yasa çıktıktan sonra sigortalı olanlarda, emekli aylığı hesaplanırken, aylık bağlama oranı her yıl için yüzde 2 olarak uygulanacak.

2- Yasa çıkmadan sigortalı olanların ileride emekli aylıkları hesaplanırken, aylık bağlama oranı ilk 10 yıla ait olan, her yıl için yüzde 2 yerine yüzde 3 olarak uygulanacak. Bu da emekli aylığının 10 puan fazla bağlanacağı anlamına geliyor. Örneğin 25 yıl prim ödeyen birine, yüzde 50 yerine yüzde 60 oranında emekli aylığı bağlanacak.

3- Yeni yasa, emeklilikten sonra ücretli olarak çalışanların, aylıklarının kesilmesini öngörüyor. Yasadan önce sigortalı olanlar, emeklilikten sonra aylıkları kesilmeden, işçi statüsünde çalışabilecekler.

4- Yasadan önce sigortalı olanlar, 7 bin 200 yerine 7 bin prim ödeme gün sayısı ile emekli olmaya hak kazanacaklar.

Görüldüğü gibi, 18 yaşını tamamlamış çocukların, yasadan önce sigortalı olmalarında yarar var.

Ayrıca, 18 yaşını tamamlamış ev kadınları da Bağ-Kur’dan "isteğe bağlı sigortalı" olup, emeklilik yaşı ve aylık bağlama oranı avantajından yararlanabilirler.

KÜÇÜK ÇOCUKLARIN DURUMU

Çok sayıda okurumuz da küçük çocuklarının ya da torunlarının, sigortalı olup olamayacağını soruyorlar.

Bu sorunun, tek bir yanıtı yok. Birden fazla yanıtı var.

- 15-18 yaş arasındaki çocuklar: Genç işçi statüsünde büro işleri, fırın, pastane ve içkisiz lokantalarda komilik gibi işlerde çalışabiliyorlar.

- 15 yaşından küçük çocuklar: İş Kanunu’nun 71. maddesi uyarınca çalıştırılması yasak. Bu yasağa uymayanlara 904 YTL "idari para cezası" kesiliyor. Ancak, 14 yaşını dolduran ve ilk öğrenimini tamamlamış olan çocuklar, "çocuk işçi" statüsünde çiçek toplama, gazete ve dergi dağıtımı gibi hafif işlerde çalıştırılabiliyor.

İş Kanunu’ndaki yaş sınırlaması, esnaf yanında çalışan çocuklar için geçerli değil (İş K. Md. 4). Buna göre en fazla üç kişinin çalıştığı bakkal, manav, terzi, berber, kuaför gibi esnafların yanında "çıraklık sözleşmesi" ile çalışanlar da yaşı kaç olursa olsun SSK’ya bildirilir. Bu da emeklilik için başlangıç sayılır.

- 14 yaşından küçük çocuklar, çalıştırılırsa sigortalı olur ancak çalıştırılması kanunen yasak olduğu için işverene 904 YTL ceza kesilir. Ancak reklamlarda, dizi filmlerde, sinema filmlerinde, manken olarak defilelerde, sirklerde çocukların yaptığı gösterilerde vb. yerlerde çalışan çocukların sigortalı olması mümkün. Örneğin 9 aylık çocuk da 4 yaşındaki çocuk da sigortalı olabilir. Aksi halde olamaz.

Sosyal Güvenlik Kurumu Başkan Vekili Tahsin Güney’in de açıkladığı gibi;

- Yaşı kaç olursa olsun, reklam filminde ya da dizi filmde oynayan bir çocuğun sigortalı olması gerekiyor.

- Ağır işte, çocuk çalıştırılması mümkün değil. Örneğin; "5 aylık çocuğu fabrikada çalışıyor gösterirseniz bu, denetimlerde ortaya çıkar" sigortalılığı kabul edilmez.

Küçük çocuklar sigortalı olduklarında, yukarıda sıralanan avantajlardan yararlanabilirler.

http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/8681595.asp?yazarid=82