YILLARDIR her ay, bütçe gerçekleşmeleri düzenli olarak açıklanıyor.
Artık ezberledik;
- Bütçe sonuçları "çok iyi" ise, Başbakan açıklıyor.
- Bütçe sonuçları "iyi" ise, Maliye Bakanı açıklıyor.
- Bütçe sonuçları "kötü" ise, basına yazılı açıklama yapılıyor.
- Bütçe sonuçları "çok kötü" ise (Temmuz 2007 dönemi örneği), sonuçlar birkaç ay açıklanmıyor.
Mart 2008 bütçe sonuçlarını; Başbakan açıklamadı, demek ki çok iyi değil. Maliye Bakanı da açıklamadı, o halde sonuçlar iyi değil. Basına yazılı açıklama yapıldığına göre demek ki bütçe sonuçları kötü!..
SEVİMSİZ SONUÇLAR
Mart 2008 dönemi bütçe sonuçlarını, 2007 yılı ile kıyasladığımızda, "sevimsiz bir tablo" ortaya çıkıyor.
- Mart 2007’de 4,8 milyar YTL fazla veren bütçe, Mart 2008’de 4,9 milyar YTL açık verdi. Buna göre, geçen yılın Mart ayına göre, bütçe açığı yüzde 200 arttı. İlk üç ayın sonuçlarına göre de bütçe açığı yüzde 31 artmış oldu.
- Mart 2007’de 8.8 milyar YTL olan faiz dışı fazla, Mart 2008’de bırakın fazlalığı, faiz dışı açık verdi ve (-) 117 milyon YTL oldu. İlk üç aylık sonuçlara göre de faiz dışı fazlada geçen yılın aynı dönemine göre, yüzde 26 gerileme var.
- Mart 2007’de 20,5 milyar YTL olan gelirler, Mart 2008’de 13.4 milyar YTL’ye düştü. Özellikle diğer gelirlerdeki düşme dikkati çekiyor. Mart 2007’de 8.8 milyar YTL olan diğer gelirler, yüzde 76 gerileme ile Mart 2008’de 2 milyar YTL’ye düştü.
VERGİLER DE DÜŞTÜ
Halk arasında "Mart ayı vergi ayı, devletin geliri artar" diye bilinir ama sonuçlar tam aksi.
Mart 2007’de 11.3 milyar YTL olan vergi gelirleri, Mart 2008’de 10,9 milyar YTL’ye düştü. KDV ve ÖTV gelirlerindeki gerileme dikkat çekici.
Özellikle, Dahilde Alınan KDV tahsilatında, ciddi bir düşüş göze çarpıyor. Mart 2007’de 2 milyar YTL olan KDV geliri, Mart 2008’de 1 milyar 143 milyon YTL gerileyerek 857 milyon YTL’ye düştü. Başka bir anlatımla, KDV tahsilatında yüzde 56 azalma var.
ÖTV gelirlerinde ise yüzde 4’lük bir gerileme göze çarpıyor.
Tüketiciden dahilde alınan KDV gelirlerindeki gerileme, "ekonomi yavaşlıyor" diyenleri, haklı gösteren bir gelişme.
TELEKOM DOPİNGİ
Okurlarımız hatırlayacaktır, Mart 2007’de Telekom’un özelleştirme borcundan kaynaklanan 5.8 milyar YTL’lik borç ödemesi, Mart 2007 bütçesine gelir kaydedilmişti.
Telekom’un yaptığı 5.8 milyar YTL, olağan bir bütçe geliri olmayıp, bir defalık gelirdi. Nitekim IMF tanımlı "Faiz dışı fazla" hesabında da göz önüne alınmıyordu.
Mart 2007’de, Telekom’un 5.8 milyar YTL’lik ödemesinin bütçeye gelir kaydedilmesi sonucu, o ay bütçe 4,8 milyar YTL fazla vermişti. 2008 bütçesinde, bu tür bir özelleştirme geliri bulunmadığı için, 4 milyar 870 milyon YTL bütçe açığı çıktı.
Görüldüğü gibi, bir kısmı 2007’deki bir defalık gelirlerin, bir kısmı da küresel ekonomide yaşanan dalgalanmaların ve ekonomideki durgunluğun etkisiyle, özellikle Mart 2008 bütçe sonuçları, sevimsiz bir görüntü yansıtıyor.
Bu aşamada, izlenecek ekonomi politikası ile maliye politikası ve mali disiplinin kararlı bir şekilde uygulanması, büyük önem taşıyor.
http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/8720675.asp?yazarid=82 |